Jump to content

Ստրկուհու վաճառքը

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ստրկուհու վաճառքը
տեսակգեղանկար
նկարիչԺան Լեոն Ժերոմ
տարի1884
բարձրություն92 սանտիմետր[1]
լայնություն74 սանտիմետր[1]
ստեղծման վայրՖրանսիա[1]
ուղղությունակադեմիզմ
ժանրկենցաղային ժանր, նյու և պատմական գեղանկարչություն
նյություղաներկ[1] և կտավ[1]
գտնվում էՊետական Էրմիտաժ[1]
հավաքածուՊետական Էրմիտաժ
կայք
Ծանոթագրություններ
 Slave Market in Rome (Gérôme) Վիքիպահեստում

«Ստրկուհու վաճառքը» (ֆր.՝ Vente d'esclaves à Rome), ֆրանսիացի նկարիչ Ժան Լեոն Ժերոմի նկարը՝ ստեղծված 1884 թվականին։ Այժմ գտնվում է Պետական Էրմիտաժի հավաքածուում (Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսաստան

Պատմություն և ստեղծում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆրանսիացի գեղանկարիչ Ժան Լեոն Ժերոմը (1824-1904) եղել է հայտնի նկարիչներ Պոլ Դելարոշի և Շառլ Գլեյրի աշակերտը, որոնցից նա իր ողջ մնացած կյանքի համար վերցրել է կիրքն առ ճամփորդություններ, տարբեր ազգերի սովորույթների ուսումնասիրություն, ինչպես նաև առանձնահատուկ սերն Արևելքի հանդեպ։ Ժերոմի վաղ շրջանի նկարները դրական է գնահատել ժամանակի ամենահարգված և հեղինակավոր գեղարվեստական քննադատներից մեկը՝ Թեոֆիլ Գոթիեն, որը հետագայում դարձել է նկարչի ընկերը։ Զանգվածային մշակույթի սկզբնավորման ընթացքում գավառական Ժերոմն սկսել է արտացոլել բուժուազական Ֆրանսիայի ձևավորվող նոր հասարակության ակնկալիքները՝ սալոնային արիստոկրատիայի շրջանում հայտնի դառնալով իր ինչպես ակադեմիստական դիմանկարների և մելոդրամատիկ կտավների շնորհիվ, այնպես էլ նապոլեոնյան արշավանքների և արաբական շուկաների կյանքի նկարներով, ինչպես նաև դիցաբանական և էրոտիկ թեմաներով աշխատանքներով։ Իր ստեղծագործական գործունեության բարձրակետում Ժերոմը եղել է կայսերական ընտանիքի մշտական հյուրը և եղել է Նրբագեղ արվեստների դպրոցի պրոֆեսեր։ Նրա ստուդիան նկարիչների, դերասանների և գրողների հանդիպման վայր էր, իսկ Ժերոմն ինքը դարձել է լեգենդար և հարգված վարպետ՝ հայտնի իր թունոտ սրամտությամբ, կանոնակարգվածության հանդեպ քամահրական վերաբերմունքով, սակայն խիստ կանոնակարգված ուսուցման մեթոդներով և իմպրեսիոնիզմի հանդեպ ծայրահեղ թշնամանքով[2][3][4][5]։

Միևնույն ժամանակ Ֆրանսիայում պատմական նկարչություն նոր մոտեցման պահանջարկ է ծագել, որն արտահայտված էր պատմաբան Պրոսպեր դը Բարանտի խոսքերով, որը նշել է, թե «մենք բոլորս ուզում ենք իմանալ, թե ինչպես են ապրել ավելի վաղ հասարակություններն ու անհատները։ Պահանջում ենք, որ մեր երևակայության մեջ հստակ տեսանելի լինի նրանց կերպարը և նրանք կենդանի երևան մեր աչքի առաջ»։ Սկսած 1850-ականների վերջից՝ Ժերոմն աներևակայելի նախաձեռնող է եղել իր հայտնի պատմական թեմաների ընտրության հարցում՝ սկսած Հին Հունաստանից մինչև Հռոմ։ Նաև Ժերոմը թվում է, թե արձագանքել է Բարանտի կոչին՝ բավականին էկլեկտիկ վերաիմաստավորում տալով իր ակադեմիզմին՝ հիմնականում Ժան-Օգյուստ-Դոմինիկ Էնգրի ազդեցությամբ, որն իր նկարներն ստեղծել է անձնական և առօրյա կյանքի պրիզմայով, ինչպես նաև իր ուսուցչի՝ Դելարոշի ազդեցությամբ, որն ավելի թատերական մոտեցում է ընտրել պատմական թեմաներով նկարելու համար։ Ժերոմն սկսել է աշխատել գրեթե վավերագրական ռեալիզմի և պատմական իրադարձությունների երևակայական վերակառուցման գիտական ​​մոտեցման միջև հավասարակշռություն ձեռք բերելու համար՝ իր մեջ զարգացնելով իր նկարների սյուժեների պատմողական ներուժը վարպետորեն կառավարելու կարողությունը, ինչի շնորհիվ դրանք անջնջելի տպավորություն են թողել դիտողի վրա։ Միևնույն ժամանակ նա հրաժարվել է բանաստեղծական ընդհանրացումներից և գլխավոր հերոսների իդեալականացումից, բայց նկարչի հավասարակշռված և մանրակրկիտ նկարչական տեխնիկան մարդկանց գործնականորեն դարձրել է անցյալի իրադարձությունների անմիջական վկաներ[6][7][8]։ Հին Հռոմի կյանքի տեսարանները զգալի տեղ են գրավել Ժերոմի ստեղծագործության մեջ, որը գիտեր, թե ինչպես իր ստեղծագործությունների կոմպոզիցիաներին տալ ավարտուն ամբողջականություն և թատերական տեսարան՝ համակցված սահուն և հստակ նկարչական տեխնիկայի, ինչպես նաև կերպարների թվացյալ քանդակային մոդելավորման հետ[9]։ Նկարչին հաճախ մեղադրել են հանրության կարիքների համար աշխատելու և իր նկարների թեմաների ապագա արդիականության մասին չմտածելու մեջ[10]։

1854 թվականին Ժերոմը հերթական ուղևորություն է կատարել Թուրքիա, իսկ 1856 թվականին նա այցելել է Եգիպտոս՝ գնալով նաև Մերձավոր Արևելքի այլ երկրներ որպես եվրոպացի նկարիչ, որը մեծ հետաքրքրություն էր ցուցաբերում էկզոտիկայի նկատմամբ, ինչը մեծ պահանջարկ ուներ ռոմանտիզմի դարաշրջանում։ Արդյունքում նա զգալի քանակությամբ նյութ է հավաքել ապագա նկարների համար՝ արևելյան մերկ գեղեցկուհիների պատկերներով, այդ թվում՝ ստրկության և կանանց շահագործման թեմայով, հատկապես սպիտակամորթների, այդ թվում նաև իսլամական աշխարհում, որոնց գիտական ​​ճշգրտությունը համակցվել է անսովոր երևակայության հետ[11][12]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 https://www.hermitagemuseum.org/wps/portal/hermitage/digital-collection/01.+Paintings/37946/
  2. «Jean-Léon Gérôme». Центр Гетти. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ սեպտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 12-ին.
  3. «Jean-Léon Gérôme». Департамент парков и заповедников Калифорнии[en]. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ սեպտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 12-ին.
  4. «Art review: 'The Spectacular Art of Jean-Léon Gérôme'». The Los Angeles Times. 2010 թ․ հունիսի 21. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 13-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 12-ին.
  5. «"Бассейн в гареме" и другие произведения Жана-Леона Жерома в собрании Эрмитажа». Государственный Эрмитаж. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 5-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 12-ին.
  6. «The Spectacular Art of Jean-Léon Gérôme (1824-1904). Gérôme, painter of stories». Музей Орсе. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հոկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 12-ին.
  7. «The Getty Museum Debuts First Major Monographic Exhibition of Gérôme In Nearly Fort Years». Музей Гетти. 2010 թ․ հունվարի 20. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ մարտի 19-ին. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 12-ին.
  8. Lewis et al, 2013, էջ 366
  9. «Продажа невольницы». Государственный Эрмитаж. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-10-21-ին. Վերցված է 2016-10-09-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  10. Allan, Morton, 2010, էջ 65
  11. DelPlato, 2002, էջ 81
  12. Palmer, 2011, էջ 102—103

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ստրկուհու վաճառքը» հոդվածին։