«Կուբա (կղզի)»–ի խմբագրումների տարբերություն
Նոր էջ «{{Տեղեկաքարտ Կղզի |անվանում = Կուբա |բնագիր անվանում = {{lang-es|Cuba}} |պատկեր = Cuba Topography.png |նկարագրությո...»: |
(Տարբերություն չկա)
|
16:44, 9 Հոկտեմբերի 2016-ի տարբերակ
 | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | կղզի |
| Երկիր |  Կուբա[1] |
| Վարչատարածքային միավոր | Կուբա[1] |
| Մասն է | Մեծ Անտիլյան կղզիներ և Կարիբյան ավազան[2] |
| Երկարություն | 1250 կմ |
| Մակերես | 105 000 |
| Բնակչություն | The ID "P108211000000" is unknown to the system. Please use a valid entity ID. |
 | |
 | |
Կուբա (իսպ.՝ Cuba), կղզի Կարիբյան ծովում։ Մտնում է Մեծ Անտիլյան կղզիների կազմի մեջ։ Հյուսիսային Ամերիկայից հյուսիսում առանձնանում է Ֆլորիդայի նեղուցով, իսկ արևմուտքում՝ Յուկատանի նեղուցով։ Ընդհանուր մակերեսը կազմում է 105 հազար կմ²։ Կուբայի Հանրապետության խոշորագույն կղզին է։
Կուբայի ռելիեֆը մեծամասնությամբ հարթավայրային է, բարձունքները և լեռները զբաղեցնում են տարածքի մոտ 1/3-րդ մասը։ Կղզում առանձնացնում են մի քանի բնական շրջաններ։ Արևմտյան հատվածում երկրաբանական կառուցվածքը և կղզու ռելիեֆը մոզաիկ բնույթ են կրում, լայնորեն ներկայացված են կարստային գործընթացները։ Լանդշաֆտը ծածկված է գյուղատնտեսական հողատարածքներով և քաղաքային շինություններով։ Կենտրոնական հատվածն ունի խիտ գետային ցանց և մեծ քանակությամբ ճահիճներ։ Անտառները պահպանվել են միայն Գուամուայա լեռնազանգվածում, հողերը հարթավայրերում և հովիտներում մշակվում են։ Կենտրոնարևելյան շրջանն ունի ավելի հարթ լանդշաֆտ, բնական բուսականությունը փոխարինում են շաքարեղեգի պլանտացիաները և արոտավայրերը։ Կղզու հարավ-արևելյան հատվածում գտնվում է ուժեղ կտրտված լեռնային համակարգը, որտեղից հոսում են ջրառատ գետերը: Լեռնալանջերին գտնվում են շաքարեղեգի և սուրճի պլանտացիաները և արոտավայրերը: Ամենաբարձր լեռնային զանգվածը Սիերա Մաեստրան է, որը 250 կմ ձգվում է հարավ-արևելյան ջրափնյայի երկայնքով: Ամենաբարձր կետը Տուրկինո գագաթն է (1974 մ)[3]:
Երկրաբանական կառուցվածք և օգտակար հանածոներ
Կուբա կղզում առկա են նիկելի, քրոմի, մանգանի, երկաթի և պղնձի, ասբեստի, քարաղի, ֆոսֆորիտների մեծ պաշարներ: Կղզու արևմուտքում հայտնաբերվել են նավթի և գազի հանքավայրեր:
Կլիմա
Կուբայի կլիման արևադարձային, պասսատային է: Միջին տարեկան ջերմաստիճանը կազմում է 25,5 °C: Ամենացուրտ ամսվա ջերմաստիճանը (հունվար) կազմում է 22,5 °C և ամենաշոգ ամսվա (օգոստոս)` 27,8 °C: Մակերեսային ջրերի ջերմաստիճանը ափերի մոտ ձմռանը կազմում է 22-24 °C, ամռանը` 28-30 °C: Տեղումների տարեկան քանակությունը կազմում է 1400 մմ, որոնց մեծ մասը սովորաբար թափվում է հորդառատ անձրևների տեսքով, սակայն լինում են նաև չորային տարիներ:
Կուբայում վառ արտահայտված են երկու կլիմայական սեզոններ` անձրևային (մայիս-հոկտեմբեր) և չորային (նոյեմբեր-ապրիլ): Անձրևային սեզոնին թափվում է տարեկան տեղումների ¾-րդը:
Կուբայում կլիմայի առանձնահատկությունը ամբողջ տարվա ընթացքում բարձր խոնավությունն է: Բարձր խոնավության և բարձր ջերմաստիճանների համադրությունը անբարենպաստ պայմաններ է ստեղծում մարդկանց կյանքի համար: Սակայն ջրափնյայի մոտ ծովից եկող քամին մեղմացնում է շոգը, թարմություն բերում, իսկ երեկոյան` հովություն:
Կուբան գտնվում է արևադարձային ցիկլոնների ազդեցության տակ, որոնք ի հայտ են գալիս ամռան և աշնան սեզոնին (հունիսից մինչև նոյեմբերի կեսերը) Փոքր Անտիլյան կղզիներից դեպի արևելք և Կարիբյան ծովի արևմուտքում, այնուհետև տեղաշարժվելով դեպի Ֆլորիդայի կողմը: Թայֆուններն ուղեկցվում են հորդառատ անձրևներով և փոթորիկներով, որոնք կարող են մեծ վնաս պատճառել տնտեսությանը և կղզու բնակչությանը: Կուբայում գետերը կարճ են, ոչ շատ ջրառատ: Անտառները, որոնք ծածկում են տարածքի մոտ 10 %-ը, պահպանվել են միայն լեռնային և ճահճապատ շրջաններում: Ցամաքի կենդանական աշխարհը աղքատ է: Մինչդեռ Կուբան շրջապատող ջրերում կան արժեքավոր առևտրային ձկներ, փափկամարմիններ, լանգուստներ, մանր ծովախեցգետիններ, ինչպես նաև սպունգներ:
Տես նաև
Ծանոթագրություններ
- ↑ 1,0 1,1 GEOnet Names Server — 2018.
- ↑ https://www.caribbeanislands.com/
- ↑ Куба — статья из Большой советской энциклопедии.
Գրականություն
- Бродский А. К. Тропики, острова, биоценозы: Животный мир Кубы / Отв. ред. доктор биологических наук Д. В. Наумов. — Л.: Наука, Ленингр. отд-ние, 1983. — 160 с. — (Человек и окружающая среда). — 22 000 экз.
| ||||||
