«Մեքսիկայի անկախության պատերազմ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
→‎Գրականություն: մանր-մունր, փոխարինվեց: → oգտվելով ԱՎԲ
չ փոխարինվեց: [[image: → [[Պատկեր: (2)
Տող 2. Տող 2.
|Ճակատամարտի անվանում = Մեքսիկայի անկախության պատերազմ
|Ճակատամարտի անվանում = Մեքսիկայի անկախության պատերազմ
|Հակամարտություն =
|Հակամարտություն =
|Պատկեր = [[image:Coat_of_arms_of_Mexico.svg|240px]]
|Պատկեր = [[Պատկեր:Coat_of_arms_of_Mexico.svg|240px]]
|Վերնագիր =
|Վերնագիր =
|Թվական = [[սեպտեմբերի 16]], [[1810]] – [[սեպտեմբերի 27]], [[1821]]
|Թվական = [[սեպտեմբերի 16]], [[1810]] – [[սեպտեմբերի 27]], [[1821]]
Տող 8. Տող 8.
|Արդյունք = Մեքսիկայի անկախության հռչակում
|Արդյունք = Մեքսիկայի անկախության հռչակում
|Հակառակորդ1 = {{դրոշավորում|Մեքսիկա}}
|Հակառակորդ1 = {{դրոշավորում|Մեքսիկա}}
|Հակառակորդ2 = [[image:Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg|20px]] [[Իսպանական Կայսրություն]]
|Հակառակորդ2 = [[Պատկեր:Flag_of_Cross_of_Burgundy.svg|20px]] [[Իսպանական Կայսրություն]]
|Հրամանատար1 = [[Միգել Իդալգո]] <br> [[Խոսե Մարիա Մորելոս]] <br> [[Վիսենտե Հերորի]] <br> [[Ագուստին I]]
|Հրամանատար1 = [[Միգել Իդալգո]] <br> [[Խոսե Մարիա Մորելոս]] <br> [[Վիսենտե Հերորի]] <br> [[Ագուստին I]]
|Հրամանատար2 = [[Ֆրանսիսկո Վենեգաս]] <br> [[Խուան Ռուիս դե Ապոդոկա]] <br> [[Ֆելիքս դել Ռեի]]
|Հրամանատար2 = [[Ֆրանսիսկո Վենեգաս]] <br> [[Խուան Ռուիս դե Ապոդոկա]] <br> [[Ֆելիքս դել Ռեի]]

23:03, 13 Ապրիլի 2016-ի տարբերակ

Մեքսիկայի անկախության պատերազմ
Մասն էԻսպանական գաղութների անկախության պատերազմ Ամերիկայում
ՎայրՀյուսիսային Ամերիկա
Հակառակորդներ
Հրամանատարներ
Կողմերի ուժեր
Ռազմական կորուստներ

Մեքսիկայի անկախության պատերազմ կամ Մեքսիկացի ժողովրդի ազգային-ազատագրական պայքարը անկախության համար, զինված հակամարտություն Մեքսիկայի ժողովրդի և Հարավային Ամերիկայի գաղութատեր Իսպանիայի միջև։ Սակայն պատերազմին մասնակցում էին նաև Հարավային Ամերիկայի գրեթե բոլոր իսպանական գաղութները` որպես Մեքսիկայի դաշնակից։

Հակամարտությունը սկսվել է 1810 թվականի սեպտեմբերի 16-ին գյուղացիական անկարգություններով և վերածվել հակաիսպանական համաժողովրդական շարժման։ Պատերազմի կարևոր նախադրյալներից մեկը այն է, որ Նապոլեոն Բոնապարտը իսպանա-ֆրանսիական պատերազմի (1808-1814) շրջանակներում ներխուժում է Իսպանիա: Այս իրադարձություններում Եվրոպայում սկսվում է Ֆրանսիական հեղափոխությունը (1789-1794), իսկ Ամերիկայում ամերիկյան հեղափոխական պատերազմը (1775-1783):

Արդյունքում օգտվելով Իսպանիայում ստեղծված իրադրությունից 1822 թվականին Մեքսիական իրեն հռչակում է Իսպանիայից անկախ պետություն։

Գրականություն

  • Anna, Timothy E. (1978). The Fall of Royal Government in Mexico City. Lincoln: University of Nebraska Press. ISBN 0-8032-0957-6.
  • Beezley, William H. and David E. Lorey, eds. !Viva Mexico! !Viva la Independencia!: Celebrations of September 16. Wilmington DL: Scholarly Resources Books 2001.
  • Benjamin, Thomas. (2000). Revolución: Mexico's Great Revolution as Memory, Myth, and History (University of Texas Press). ISBN 978-0-292-70880-8
  • Christon I. Archer, ed. (2003). The Birth of Modern Mexico. Willmington, Delaware: SR Books. ISBN 0-8420-5126-0.
  • Dominguez, Jorge. Insurrection or Loyalty: the Breakdown of the Spanish American Empire. Cambridge: Harvard University Press 1980.
  • García, Pedro. Con el cura Hidalgo en la guerra de independencia en México. Mexico City: Fondo de Cultura Económica 1982.
  • Hamill, Jr. Hugh M. "Early Psychological Warfare in the Hidalgo Revolt," Hispanic American Historical Review (1961) 41#2 pp. 206–235 in JSTOR
  • Hamill, Hugh M. (1966). The Hidalgo Revolt: Prelude to Mexican Independence. Gainesville: University of Florida Press.
  • Hamnett, Brian R. (1986). Roots of Insurgency: Mexican Regions, 1750–1824. Cambridge University Press. ISBN 978-0521-3214-88.
  • Hamnett, Brian. "Royalist Counterinsurgency and the Continuity of Rebellion: Guanajuato and Michoacán, 1813-1820" Hispanic American Historical Review 62(1)February 1982, pp. 19–48.
  • Knight, Alan (2002). Mexico: The Colonial Era. Cambridge University Press.
  • Timmons, Wilbert H. (1963). Morelos: Priest, Soldier, Statesman of Mexico. El Paso: Texas Western College Press.
  • Jaime E. Rodríguez O, ed. (1989). The Independence of Mexico and the Creation of the New Nation. UCLA Latin American Studies. Los Angeles: UCLA Latin American Center Publications. ISBN 978-0-87903-070-4.
  • Tutino, John. From Insurrection to Revolution in Mexico: Social Bases of Agrarian Violence, 1750-1940. Princeton: Princeton University Press 1986.