Սումատրա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Սումատրա
Տեսակկղզի
ՄայրցամաքԱսիա[1]
Երկիր Ինդոնեզիա
Երկարություն1700 կմ
Լայնություն370 կմ
Ամենաբարձր կետԿերինչի
ԲԾՄ12 մետր
Շրջանագծի երկարություն4869 կմ
Մակերես473 481 կմ²
Մասն էՄեծ Սունդայի կղզիներ
Աշխարհագրական տեղադրությունՄեծ Սունդայի կղզիներ
Ջրլիցի ափինՀնդկական օվկիանոս
Քարտեզ
Քարտեզ

Սումատրա (Sumatra), կղզի Մալայան կղզեխմբի արևմտյան մասում, Մեծ Զոնդյան կղզեխմբում։ Գտնվում է հասարակածի երկու կողմերում։ Պատկանում է Ինդոնեզիային։ Տարածությունը մոտ 435 հազար կմ2 է, բնակչությունը՝ 60 000 000 մարդ (2021)[2]։ Ափագծերը կտրտված են թույլ, դրանց երկարությամբ հանդիպում են կորալային խութեր, հարավարևմտյան․ ափի երկարությամբ ձգվում է Բարիսան լեռնահամակարգը։ Կան բազմաթիվ հրաբուխներ, այդ թվում՝ Կերինչի գործող ամենաբարձր հրաբուխը (3805 մ)։ Հանդիպում են ցեխային հրաբուխներ, կարստային սարահարթեր։ Կղզու արևելքում տարածված է ալյուվիալ հարթավայր (մեծ մասամբ ճահճապատ)։

Կլիմա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կլիման հասարակածային է, խոնավ։ Գետային ցանցը խիտ է։ Տարածքի 2/3-ը գրավում են անտառները։

Կենդանական և բուսական աշխարհ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կենդանիներից կան երկեղջյուրավոր ռնգեղջյուր, հնդկական փիղ, գետակինճ, մալայան արջ, գոմեշ, խոզապոչ մակակ, օրանգուտան, գիբոն, սողուններից՝ խոշոր օձեր, «թռչող վիշապ» մողես, բազմատեսակ թռչուններ, միջատներ։ Ֆլորան և ֆաունան պահպանվում են 7 ազգային պարկերում։ Կան նաև բնական գազի, ածխի հանքավայրեր։ Հիմնականում մշակում են բրինձ։ Կան կաուչուկատուների, կոկոսյան արմավենու, սուրճի, համեմունքների պլանտացիաներ։

Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Զբաղվում են ձկնորսությամբ։ Հիմնական քաղաքներն են Մեդանը, Պալեմբանգը, Պադանգը։ Սումատրայի գեղարվեստական մշակույթը նշանակալի դեր է ունեցել ինդոնեզական արվեստի զարգացման գործում։ Սումատրայի ժողովրդի․ բնակելի տների բնորոշ տիպեր են․ բարձր երկլանջ թամբաձև տանիքով (տոբա-բատակ ժողովուրդ), քառալանջ տանիքով և ճակտոններով դեկորատիվ վերնակառույցով (կարո-բատակ ժողովուրդ), մի քանի բարձր թամբաձև տանիքներով և զարդապատկերներով հարդարված (մինանգկաբաու ժողովուրդ) հաստաբեստ սյուների վրա կառուցված տները։ Պահպանվել են բուդդայական ոչ մեծ աղյուսաշեն տաճարներ («բիարո», 11-14-րդ դարեր)։ Դեկորատիվ կիրառական արվեստի ավանդական տեսակներ են հյուսումը, ջուլհակությունը, ոսկերչությունը։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 11, էջ 189