Ռոնդա
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Ռոնդա (այլ կիրառումներ)
| Քաղաք | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ռոնդա | |||||
| Ronda | |||||
| |||||
 Ռոնդայի Նոր կամուրջը | |||||
| Երկիր |  Իսպանիա | ||||
| Ինքնավար համայնք | Անդալուսիա | ||||
| Նահանգ | Մալագա | ||||
| Շրջան | Սեռանիա դե Ռոնդա | ||||
| Քաղաքապետ | Մարիա դե լա Պաս Ֆերնանդես Լոբատո | ||||
| Մակերես | 481 կմ² | ||||
| ԲԾՄ | 723 մ | ||||
| Կլիմայի տեսակ | Միջերկրածովյան կլիմա[1] | ||||
| Խոսվող լեզուներ | Իսպաներեն | ||||
| Բնակչություն | 36698 մարդ (2012) | ||||
| Խտություն | 75,9 մարդ/կմ² | ||||
| Տեղաբնականուն | Rondeño, Rondeña | ||||
| Ժամային գոտի | UTC+1, ամառը UTC+2 | ||||
| Հեռախոսային կոդ | (+34) 95287 | ||||
| Փոստային դասիչ | 29400 | ||||
| Ավտոմոբիլային կոդ | MA | ||||
| Պաշտոնական կայք | ronda.es | ||||
| |||||
Ռոնդա (իսպ.՝ Ronda), քաղաք և մունիցիպալիտետ Իսպանիայում։ Գտնվում է Անդալուսիա ինքնավար համայնքում, Մալագա պրովինցիայում։ Մտնում է Սեռանիա դե Ռոնդա շրջանում։ Զբաղեցնում է 481 կմ² մակերես։ Բնակչությունը կազմում է 36698 մարդ (2012 թվական)։ Վարչական կենտրոնից՝ Մալագայից, գտնվում է 113 կմ հեռավորության վրա։ Համարվում է Անդալուսիայի տեսարժան վայրերից, ինչպես նաև զբոսաշրջային կենտրոններից մեկը։ Ռոնդայում զբոսաշրջային վայրերից են Նոր կամուրջը (իսպ.՝ Puente Nuevo), Հին կամուրջը (իսպ.՝ Puente Viejo), Արաբական կամուրջը (իսպ.՝ Arab Bridge)։
Աշխարհագրական դիրք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գտնվում է Մարբելյայից և Կոստա դել Սոլից 50 կմ դեպի հյուսիս։ Քաղաքը ծովի մակարդակից գտնվում է 723 կմ բարձրության վրա։ Քաղաքի միջով հոսում է Խուադալիվին գետը (իսպ.՝ Guadalevín)՝ բաժանելով այն երկու մասի։ Այս տարածքում աճում է իսպանական փշատերևազգի բույս (Spanish Fir), որը համարվում է Իսպանիայի էնդեմիկ բուսատեսակ։
Պատմություն և հնագիտություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Քաղաքի շուրջ հայտնաբերվել են բազմաթիվ գտածոներ, որոնք պատկանում են նախնադարյան հասարակարգին։ Այդ շարքին է դասվում Խուեվա դե լա Պիլատայի (Pileta Cave) փորագիր արձանագրությունները։ Դրանք հայտնաբերվել են 1905 թվականին և ունեն մոտավորապես 20.000 տարվա վաղեմություն։
Քաղաքն առաջին անգամ բնակեցվել է կելտական ցեղերի նախնիներով, ովքեր մ․թ․ա. VI դարում այն անվանել են Արունդա (Arunda)։ Ավելի ուշ, փյունիկացիները մոտակայքում գյուղ (իսպ.՝ Hamlet, ռուս.՝ Деревня) են հիմնել, որը հայտնի է եղել Ակինիպո (իսպ.՝ Acinipo) անվանումով։
Արունդան նվաճվել է հույների կողմից և վերանվանվել է Ռոնդա (Ronda)։ Այնուամենայնիվ բնակչությունն զգալիորեն չի աճել մինչև Փյունիկյան Երկրորդ պատերազմը, երբ հռոմեացիները նվաճել են այն։
Արդեն V դարից սկսած, երբ Հռոմեական կայսրությունն անկում է ապրել, Ակինիպոյի բնակչությունը տեղահանվել, իսկ Արունդան գրավվել է վեստգոթերի (լատին․՝ Visigothi) կողմից, ովքեր այս տարածքում մեծամասնություն են կազմել մինչև 711 թվականը։ 713 թվականին մուսուլմանները ներխուժել են թերակղզի և գրավել Ռոնդան։ Այս ժամանակահատվածում քաղաքը ծաղկում է ապրել։ 1485 թվականի մայիսի 22-ին, երբ քրիստոնեական բանակը երկար պաշարումից հետո կարողացել է գրավել այն, ավարտվել է իսլամադավան ժողովրդի իշխանությունն այս տարածքում։ Այդ պահից սկսված, քրիստոնեաները վերափոխել են մուսուլմանների թողած մշակութային ժառանգությունը՝ հարմարեցնելով իրենց գաղափարներին և սկզբունքներին։ Քաղաքում սկսել են լայնացնել բնակելի թաղամասերը, որից հետո այն հայտնի է դառնում որպես քաղաք։
Ժողովրդագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| 1900 | 1910 | 1920 | 1930 | 1940 | 1950 | 1960 | 1970 | 1981 | 1991 | 2000 | 2005 | 2008 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 20.995 | 22.525 | 30.393 | 33.161 | 26.170 | 30.962 | 28.831 | 30.080 | 31.383 | 35.788 | 34.021 | 35.512 | 36.532 |
Քաղաքի նախկին կառուցվածք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Այս քաղաքը բաժանված է եղել երեք շրջանների՝
- Սան Ֆրանցիսկո (San Francisco) - ամենահին տարածքը, որտեղ տեղակայված է եղել Արաբական միջնաբերդը
- Քաղաք (La Ciudad) - այն տարածքը, որտեղ հայտնաբերվել են վանքերի և մզկիթների նմանվող կառույցներ։ Այն հայտնի է արաբական ծագմամբ լայն փողոցներով
- Շուկա (El Mercadillo) - այն ավելի ժամանակակից թաղամաս է և հայտնի է դարձել քրիստոնեական բանակի հաղթանակից հետո[3]։
Թանգարաններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Քաղաքային թանգարան (Municipal Museum) - այստեղ պահվում են հնագիտական պեղումների ժամանակ հայտնաբերված տարատեսակ գտածոներ
- Լարա թանգարան (Lara Museum) - հնաոճ և մշակութային իրերի (ժամացույց, զենք, երաժշտական գործիք) թանգարան, որը գտնվում է XVIII դարում կառուցված շենքում
- Ռիլքե թանգարան (Rilke Museum) - Վիկտորիա թագուհու հյուրանոցի 208 համարի սենյակում գործում է մշտական ցուցահանդես
- Ռոնդայի գինու թանգարան - գործում է մշտական ցուցահանդես, որտեղ ներկայացվում է գինու պատմությանն ու մշակմանը վերաբերող փաստեր[3]։
Ցլամարտը Ռոնդայում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Իսպանական ցլամարտն ի հայտ է եկել Ռոնդա քաղաքում։ Սեպտեմբերի սկզբին Ռոնդայում տոներ են անցկացվում, որոնք համընկնում են «Գոյիի ցլամարտ» կոչվող ժամանակահատվածի հետ, որը վերականգնել է ցլամարտերի բոլոր դետալային մանրամասնությունները՝ սկսած ավելի քան երկուսուկես դար առաջվանից։
Այս քաղաքում է տեղակայված ցլամարտի ամենամեծ արենան, որը կառուցվել է 1785 թվականին։ Արենայի տրամագիծը 66 մետր է, և այն համարվում է ամենամեծ մակերեսով արենան աշխարհում[4]։
Քույր քաղաքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
-
Սանտա Մարիա լա Մայոր եկեղեցի -
Պուենտե Նուեվե կամուրջ -
Տեսարան Ռոնդայի Նոր կամրջից -
Սուրբ Սեբաստիանի մինարեթ -
Տեսարան Ռոնդայից, 2004
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Ռոնդայի կլիմա
- ↑ Իսպանիայի ազգային վիճակագրական տվյալներ բազա (Datumoj de la Nacia Instituto de Statistiko (Hispanio))
- ↑ 3,0 3,1 http://www.malagacar.com/information/ronda_information.htm Ռոնդայի պատմական տեսք
- ↑ «Ռոնդան որպես իսպանական ցլամարտի հայրենիք». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հուլիսի 25-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 1-ին.
- ↑ «Asociación Senderista Պասոս Լագրոս - Շեֆշաուեն, Մարոկկո». Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ մայիսի 3-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 1-ին.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Պաշտոնական կայք (իսպ.)
- Հետաքրքիր փաստեր Իսպանիայի մասին Արխիվացված 2014-07-25 Wayback Machine (հայ.)
- Ռոնդա քաղաքի վերաբերյալ աշխարհագրական և կապի տվյալներ (անգլ.) (հայ.)
- Ռոնդայի զբոսաշրջային պաշտոնական կայքը (անգլ.)
- Ռոնդա քաղաքի պատմություն։ Զբոսաշրջությունը Ռոնդայում (անգլ.)
- Իսպանական փշատերևազգի (ռուս.՝ Пихта испанская) (ռուս.)
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռոնդա» հոդվածին։ |
| ||||||||||
