Չոնգրադ

Չոնգրադ
Բնակավայր
	Չոնգրադ
Դրոշ	Զինանշան
Երկիր	Հունգարիա
Համայնք	Csongrád District?
Առաջին հիշատակում	1075
Մակերես	173,89 կմ²
ԲԾՄ	83±1 մետր
Բնակչություն	▼15 409 մարդ (հունվարի 1, 2024)
Ժամային գոտի	Կենտրոնական եվրոպական ժամանակ, UTC+1 և UTC+2
Հեռախոսային կոդ	63
Փոստային դասիչ	6640
Պաշտոնական կայք	csongrad.hu(հունգարերեն)
	Չոնգրադ (Հունգարիա)
	Չոնգրադ (Հունգարիա)
	Չոնգրադ Վիքիպահեստում

Չոնգրադ (հունգ.՝ Csongrád, ռումիներեն՝ Ciongrad, սերբ.՝ Чонград / Čongrad, նաև՝ Црноград / Crnograd), քաղաք Հունգարիայի հարավային մասում, նույնանուն մեդյեում (կոմսությունում, մարզում)^[3]։ Ընկած է Տիսա գետի ափին, Սենտեշ և Կիշկունֆելդհազա քաղաքները կապող 451-րդ ավտոմայրուղու վրա^[4]։ Բնակչության թվաքանակը 2012 թվականի տվյալներով եղել է 16 846^[5]:

Պատմություն

Բնակավայրը հիմնել են սլավոնները, անվանել Չեռնիգրադ (Черниград,, որ նշանակել է «սև բերդ»)։ Այն եղել է բուլղարների սահմանապահ ամրացված բնակավայրերից մեկը^[6]։ Հունգարական նվաճումների ժամանակաշրջանում՝ 9-րդ դարի վերջերին, Մարոշի ողջ հարթավայրի հետ ընկել է մադյարների տիրապետության տակ։ Իշտվան I թագավորը (1000—1038) Չոնգրադը դարձրել է վարչական կենտրոն, նրա անունով կոչել նաև ողջ կոմսությունը։ Երկու դար անց մոնղոլների արշավանքի (1240—1242 թթ.) հետևանքով բերդն ու բնակավայրը լրջորեն վնասվել են, կորցրել իրենց նախկին դերը, և 1247 թվականին Բելա IV թագավորը կոմսության աթոռանիստը տեղափոխել է Սեգեդ։ Չոնգրադը քաղաքի կարգավիճակ կարողացել է վերստանալ միայն 1920 թվականին^[7]։

Բնակչություն

Բնակչության 1869-2024 թվականների վիճակագրություն

Տարի	Բնակչություն
1869	17 356 մարդ	^[8]
1880	17 837 մարդ	^[8]
1890	20 802 մարդ	^[8]
1900	22 619 մարդ	^[8]
1910	25 310 մարդ	^[8]
1920	25 888 մարդ	^[8]
1930	23 857 մարդ	^[9]
1941	23 468 մարդ	^[9]
1949	23 026 մարդ	^[9]
1960	22 800 մարդ	^[9]
1970	21 726 մարդ	^[9]
1980	22 217 մարդ	^[9]
1990	20 021 մարդ	^[9]
2001	18 787 մարդ	^[10]
2011	17 242 մարդ	^[10]
2013	16 961 մարդ	^[11]
2014	16 665 մարդ	^[12]
2018	16 027 մարդ	^[13]
2021	15 801 մարդ	^[14]
2022	15 529 մարդ	^[15]
2023	15 454 մարդ	^[16]
2024	15 409 մարդ	^[2]

Քույր քաղաքներ

Չոնգրադը բարեկամական ու գործընկերային սերտ կապեր է հաստատել հետևյալ քաղաքների հետ^[17].

Պատկերասրահ

Կաթոլիկ տաճարը
Պոնտոնային կամուրջը
Տիսայի մանրավազուտ ափը

Ծանոթագրություններ

↑ http://epa.oszk.hu/01800/01865/00006/pdf/EPA01865_Helytorteneti_tanulmanyok_2014_10_007.pdf
↑ ^2,0 ^2,1 Magyarország helységnévtára, Detailed Gazetteer of Hungary (հունգ.) — KSH, 2024.
↑ http://portal.ksh.hu/pls/portal/cp.hnt_telep?NN=05111(չաշխատող հղում) A MAGYAR KÖZTÁRSASÁG HELYSÉGNÉVTÁRA, 2009. Központi Statisztikai Hivatal (KSH).
↑ Mapa de Csongrád Google Maps
↑ A KSH 2012. évi helységnévkönyve
↑ András Róna-Tas (1999). Hungarians and Europe in the early Middle Ages: an introduction to early Hungarian history. Central European University Press. էջ 266. ISBN 978-963-9116-48-1.
↑ Steve Fallon; Neal Bedford (2003). Hungary. Lonely Planet. էջեր 303–304. ISBN 978-1-74059-152-2.
↑ ^8,0 ^8,1 ^8,2 ^8,3 ^8,4 ^8,5 https://library.hungaricana.hu/hu/view/NEDA_1920_01/?pg=318&layout=s
↑ ^9,0 ^9,1 ^9,2 ^9,3 ^9,4 ^9,5 ^9,6 https://library.hungaricana.hu/hu/view/NEDA_1990_08/?pg=7&layout=s
↑ ^10,0 ^10,1 https://nepszamlalas2022.ksh.hu/
↑ Magyarország közigazgatási helynévkönyve, 2013. január 1., Gazetteer of Hungary, 1st January 2013 (հունգ.) — KSH, 2013.
↑ Magyarország közigazgatási helynévkönyve, 2014. január 1., Gazetteer of Hungary, 1st January 2014 (հունգ.) — KSH, 2014.
↑ Magyarország közigazgatási helynévkönyve, 2018. január 1., Gazetteer of Hungary, 1st January 2018 (հունգ.) — KSH, 2018.
↑ Magyarország helységnévtára, Detailed Gazetteer of Hungary (հունգ.) — KSH.
↑ A népesség adatai településenként, Population data by settlement (հունգ.) — KSH, 2023.
↑ Magyarország helységnévtára, Detailed Gazetteer of Hungary (հունգ.) — KSH, 2023.
↑ «Testvérvárosok». csongrad.hu (հունգարերեն). Csongrád. Վերցված է 2021 թ․ ապրիլի 9-ին.

Գրականություն

István Sebestyén (1996): A Glance at Csongrád. Csongrád a vizek és a parkok városa. Raszter Kft. Kiadó, Csongrád, Hungary

Արտաքին հղումներ

Official website (in Hungarian)
Körös-Torok (in Hungarian)
List of churches in Csongrád Արխիվացված 2015-10-24 Wayback Machine (in Hungarian)
László Tari Museum (in Hungarian)
Csongrád town Events Calendar Արխիվացված 2014-07-15 Wayback Machine (in Hungarian)
Csongrád at funiq.hu

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Չոնգրադ» հոդվածին։

[_f1475dd9a473698b-1] ttp://epa.oszk.hu/01800/01865/00006/pdf/EPA01865_Helytorteneti_tanulmanyok_2014_10_007.pdf

[_1d6642412801eb5b-2] 2,0 ^2,1 Magyarország helységnévtára, Detailed Gazetteer of Hungary (հունգ.) — KSH, 2024.

[KSH-3] ttp://portal.ksh.hu/pls/portal/cp.hnt_telep?NN=05111(չաշխատող հղում) A MAGYAR KÖZTÁRSASÁG HELYSÉGNÉVTÁRA, 2009. Központi Statisztikai Hivatal (KSH).

[4] Mapa de Csongrád Google Maps

[5] A KSH 2012. évi helységnévkönyve

[Róna-Tas1999-6] András Róna-Tas (1999). Hungarians and Europe in the early Middle Ages: an introduction to early Hungarian history. Central European University Press. էջ 266. ISBN 978-963-9116-48-1.

[FallonBedford2003-7] Steve Fallon; Neal Bedford (2003). Hungary. Lonely Planet. էջեր 303–304. ISBN 978-1-74059-152-2.

[_7025491eb38b242b-8] 8,0 ^8,1 ^8,2 ^8,3 ^8,4 ^8,5 https://library.hungaricana.hu/hu/view/NEDA_1920_01/?pg=318&layout=s

[_ee1723fefe49e5f9-9] 9,0 ^9,1 ^9,2 ^9,3 ^9,4 ^9,5 ^9,6 https://library.hungaricana.hu/hu/view/NEDA_1990_08/?pg=7&layout=s

[_0653e26b85402173-10] 10,0 ^10,1 https://nepszamlalas2022.ksh.hu/

[_d1f938502be62e90-11] Magyarország közigazgatási helynévkönyve, 2013. január 1., Gazetteer of Hungary, 1st January 2013 (հունգ.) — KSH, 2013.

[_6041d91a362e2f01-12] Magyarország közigazgatási helynévkönyve, 2014. január 1., Gazetteer of Hungary, 1st January 2014 (հունգ.) — KSH, 2014.

[_16b7bb5ee994b1d9-13] Magyarország közigazgatási helynévkönyve, 2018. január 1., Gazetteer of Hungary, 1st January 2018 (հունգ.) — KSH, 2018.

[_42499a46ebdb3ee3-14] Magyarország helységnévtára, Detailed Gazetteer of Hungary (հունգ.) — KSH.

[_06fd5443c0792b6c-15] A népesség adatai településenként, Population data by settlement (հունգ.) — KSH, 2023.

[_62b9261fabb3a51e-16] Magyarország helységnévtára, Detailed Gazetteer of Hungary (հունգ.) — KSH, 2023.

[twins-17] «Testvérvárosok». csongrad.hu (հունգարերեն). Csongrád. Վերցված է 2021 թ․ ապրիլի 9-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]