Յուրայի դարաշրջանի այգին 3
«Յուրայի դարաշրջանի այգին 3» (անգլ.՝ Jurassic Park III), ամերիկյան գիտաֆանտաստիկ մարտաֆիլմ[17] 2001 թվական, ռեժիսոր՝ Ջո Ջոնսթոն, սցենարի հեղինակ՝ Փիթեր Բաչման, Ալեքսանդր Փեյն և Ջիմ Թեյլոր։ Սա «Յուրյն դարաշրջանի այգին» ֆրանշիզայի երրորդ ֆիլմն է, ինչպես նաև երրորդ և վերջին ֆիլմը օրիգինալ եռագրության մեջ՝ «Յուրայի դարաշրջանի այգին։ Կորուսյալ աշխարհ» ֆիլմից հետո։ Սա ֆրանշիզայի առաջին ֆիլմն է, որը չի նկարահանել Սթիվեն Սփիլբերգը (որը հանդես է եկել որպես գործադիր պրոդյուսեր), ինչպես նաև առաջին ֆիլմը, որը հիմնված չէ Մայքլ Քրայթոնի վեպի վրա։ Այնուամենայնիվ, ֆիլմը ներկայացնում է Քրիխթոնի կերպարներն ու գաղափարները, ներառյալ տեսարաններ նրա առաջին վեպից՝ «Յուրայի դարաշրջանի այգուց»։ Սեմ Նիլը և Լորա Դերնը կրկնում են իրենց դերերը առաջին ֆիլմից։ Նոր դերասանների թվում են Ուիլյամ Մեյսին, Թեա Լեոնին, Ալեսանդրո Նիվոլան, Թրևոր Մորգանը և Մայքլ Ջեթերը։
Ֆիլմը ամուսնալուծված զույգի մասին է (Մեյսի և Լեոնի), որոնք խաբում են պալեոնտոլոգ դոկտոր Ալան Գրանտին (Նիլ) ՝ օգնելու նրանց գտնել իրենց որդուն (Մորգան), որն անհայտ կորել է Սոռնա կղզում։
Առաջին ֆիլմի թողարկումից հետո Ջո Ջոնսթոնը հետաքրքրություն է հայտնել շարունակության ռեժիսուրայի հարցում, որին Սփիլբերգը համաձայնել է։ Universal Studios-ը երրորդ ֆիլմի մասին հայտարարեց 1998 թվականի հունիսին, իսկ թողարկումը նախատեսված էր 2000 թվականի կեսերին։ Նախագիծը, որի սցենարը գրել էր Բաչմանը, մերժվեց նկարահանումներից հինգ շաբաթ առաջ՝ հօգուտ ավելի պարզ սյուժետային գաղափարի, որն առաջարկել էր նախորդ երկու ֆիլմերի սցենարիստ Դեյվիդ Քեփը։ Փեյնը և Թեյլորը վարձվել են Բաչմանի նախորդ սցենարը վերաշարադրելու համար, որը հետագա փոփոխություններ է կատարել իր նախագծում։ Նկարահանումները տևել են հինգ ամիս՝ սկսած Հավայան կղզիներից 2000 թվականի օգոստոսին, Այնուհետև Կալիֆոռնիայում։ Սցենարի վերջնական նախագիծը երբեք չի ավարտվել արտադրության ընթացքում, և Ջոնսթոնը մտածել է նախագիծը լքելու մասին։ Ֆիլմը համակարգչային և անիմատրոնիկ դինոզավրերի համադրություն է։ Սպինոզավրը նախորդ ֆիլմերից փոխարինում է Սիրանոզավրին՝ որպես գլխավոր հակառակորդ։
Ֆիլմի պրեմիերան կայացել է 2001 թվականի հուլիսի 16-ին «Gibson Amphitheatre» ամֆիթատրոնում և հուլիսի 18-ին այլ կինոթատրոններում։ Չնայած քննադատների խառը արձագանքներին, ֆիլմը հաջողություն ունեցավ տոմսարկղերում՝ վաստակելով 368 միլիոն դոլար ամբողջ աշխարհում և դառնալով 2001 թվականի ութերորդ եկամտաբեր ֆիլմը. սակայն, դա ֆրանշիզայի ամենաեկամտաբեր ֆիլմն չէ։ 2015 թվականին լույս տեսավ «Յուրյան դարաշրջանի այգու» շարունակությունը, որը սկիզբ դրեց համանուն եռագրությանը։
Սյուժե
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Չորս տարի առաջ Սան Դիեգոյում տեղի ունեցած միջադեպից հետո հասարակությունը իմացավ Սորնա կղզում բնակվող անհետացած դինոզավրերի կլոնավորման մասին։ Մուտքը այնտեղ փակ է, բայց որոշ արկածախնդիր էքստրեմալներ, փորձելով գումար վաստակել, նավով ուղևորություններ են կազմակերպում կղզի։ Նման ուղևորություններից մեկում ներգրավված են 12-ամյա Էրիկ Քիրբին և նրա մոր ընկերը՝ Բեն Հիլդեբրանդը, ովքեր տեսախցիկով նկարում են կղզու և նրա բնակիչների տեսարանները նավակի պարաշյուտից։ Հանկարծ նավը ծածկվում է խիտ մառախուղով, և երբ այն ցրվում է, պարզվում է, որ բոլոր ուղևորները դաժանորեն սպանվել են։ Ամբողջ արագությամբ նավը շարժվում է դեպի ժայռերը, Ուստի Բենը կտրում է պարանը՝ անջատելով նավից, և Էրիկի հետ շարժվում դեպի ափ։ Ութ շաբաթ անց պալեոնտոլոգ դոկտոր Ալան Գրանտը փորձում է ֆինանսավորում ներգրավել վելոցիրապտորի իր հետազոտությունները շարունակելու համար և քննարկում է իր հետազոտությունը երկարամյա գործընկեր Էլլիի հետ՝ ենթադրելով, որ դինոզավրերի այս տեսակը շատ ավելի խելացի է, քան դելֆինները, կետերը և նույնիսկ պրիմատները։ Իր դասախոսության ժամանակ նա քննադատում է Սորնա կղզում արարածների ստեղծումը, որոնք ոչ թե դինոզավրեր են, այլ գենետիկ հրեշներ։
Մի օր Պոլ Քիրբին իր կնոջ՝ Ամանդայի հետ գալիս է Գրանտի մոտ և ասում, որ կվճարի ցանկացած գումար, եթե Ալանը թռչի իր հետ՝ ուսումնասիրելու տխրահռչակ Սորն կղզին հատուկ վարձված ինքնաթիռով։ Ալան Գրանտը կուրորեն համաձայնվում է, բայց նրան չի լքում այն զգացողությունը, որ շուտով ինչ-որ սարսափելի բան է սպասվում։ Գրանտի օգնական Բիլիի, Քիրբիի ամուսինների և մի քանի վարձկանների հետ միասին նրանք մեկնում են կղզի։ Օդաչուն վայրէջք կատարելու տեղ է գտնում և սկսում է անկում ապրել, չնայած դոկտոր Գրանտը վճռականորեն բողոքում է նման վտանգավոր արկածախնդրության դեմ, որի համար գլխին հարված է ստանում։
Արթնանալով՝ նա իմանում է, որ իրականում այս ճանապարհորդության նպատակը ոչ թե էքսկուրսիան էր, այլ Կիրբիի որդուն փնտրելը։ Բացի այդ, պարզվում է, որ նրանք ամուսնալուծված են և գրեթե գումար չունեն։ Մի խումբ մարդիկ գնում են անտառի խորքը՝ հետախուզման, իսկ Ամանդան, զինված մեգաֆոնով, որդու անունով կանչում է։ Սա գրավում է հսկայական գիշատիչ դինոզավրի ուշադրությունը, որը գերազանցում է տիրանոզավրի չափը։ Թիմը փորձեց փախչել վտանգավոր հրեշից, բայց նրանց ինքնաթիռի քիթը հարվածում է դինոզավրին, դինոզավրը ուտում է Կուպերի վարձկաններից մեկին, որը մնացել է փողոցում։ Գիշատիչը գտնում, ոչնչացնում է ինքնաթիռը և ուտում օդաչու Նեշին։ Մնացածին հաջողվում է փախչել, քանի որ հսկան խրվում է ծառերի արանքում։ Ճանապարհին թիմը հանդիպում է տիրանոզավրին, ով գալիս է նրանց հետևից։ Հանդիպելուց հետո երկու գիշատիչներ մտնում են մենամարտ, որտեղ տիրանոզավրը պարտվում է։
Հետապնդումից հետո խումբը վերադառնում է ինքնաթիռի բեկորներին՝ ճանապարհին պարզելով, որ նոր հսկա դինոզավրը սպինոզավր է, որը բացակայում է InGen -ի (կղզու վրա հրեշներ ստեղծող ընկերության) որևէ փաստաթղթերում, ինչը նշանակում է ընկերության գաղտնի գործունեությունը կղզում։ Շուտով հերոսները ջունգլիներում հայտնաբերում են պարապլաներային մեքենա, որի մեջ խճճված է Բենի մարմինը՝ Ամանդայի ընկերը, ով իր որդու հետ ճանապարհորդում էր կղզու երկայնքով։ Պարապլանի կողքին նրանք գտնում են տեսախցիկը և, դատելով վերջին ձայնագրությունից, հասկանում են, որ Էրիկը չի մահացել կղզու վրա վայրԷջք կատարելիս, և նրան կենդանի գտնելու հնարավորություն կա։
Շարժվելով կղզու երկայնքով՝ հերոսները գտնում են վելոցիրապտորների բները և լաբորատոր համալիրի տարածքը, որտեղ աճեցվել և խնամվել են դինոզավրերը։ Լաբորատորիայում հերոսները նկատել են ոչ շատ վաղեմի սաղմեր՝ գենետիկական սխալների ուղղման և տեսակների միաձուլման թեստերի ձախողված արդյունքներ։ Անսպասելիորեն նրանց վրա հարձակվում է ռապտորների ոհմակը, խումբը լաբորատորիաներից վերադառնում է անտառ, որտեղ բաժանվում է։ Դոկտոր Գրանտը հայտնվում է թակարդում՝ շրջապատված գիշատիչներով։ Բայց նրան օգնության է հասնում Էրիկը, ով արցունքաբեր գազով նռնակներ է նետում դինոզավրերի վրա։ Էրիկը ճանաչում է դոկտոր Գրանտին, ասում է, որ իր երկրպագուն է և կարդացել է իր գրքերը։ Պարզվում է, որ Էրիկին կղզում զենք գտնել գրեթե չի հաջողվել, իսկ օգտագործված նռնակները վերջինն են եղել։
Թիմը կրկին միավորվում է և, հերթական անգամ փախչելով սպինոզավրից, հայտնվում է դիտաշտարակով առանձնացված շենքում։ Աշտարակ բարձրանալուց և շրջակայքը զննելուց հետո Գրանտը մոտակայքում գտնվող գետի վրա նկատում է նավակ։ Понимая, что это их единственный шанс, герои идут к катеру, чтобы на нём доплыть вниз по реке к побережью. В рюкзаке Բիլլին պարզվում է, որ վելոսիրապտորի երկու ձու է գողացել՝ վաճառելու և պեղումների համար գումար ստանալու նպատակով։ Ալանի և Բիլլի միջև վեճ է սկսվում, և Գրանտը հիասթափվում է իր օգնականից։
Իջնելով ձորը դեպի գետը՝ ճանապարհորդները հայտնվում են հսկայական թռչնի վանդակի մեջ, որտեղ նրանց վրա հարձակվում են պտերանոդոնները։ Բիլլիի վրա հարձակվում են միանգամից մի քանի թռչող մողեսներ։ Պոլն ու Ալանը փորձում են փրկել նրան, բայց նա բղավում է նրանց, որ փախչեն։ Կորցնելով Բիլլիին՝ մյուսները հասնում են նավակին և լսում արբանյակային հեռախոսի զանգը՝ կղզում իրենց հասանելի միակ կապի միջոցը։ Հեռախոս գտնելուց հետո Ալանը զանգահարում է Էլլիին՝ իր նախկին հետազոտական գործընկերոջը և հասցնում է ասել միայն «Գետը... օբյեկտ Բ...», նախքան սպինոզավրի կողմից նրանց վրա հարձակվելը։ Գրանտին և Քիրբիին հաջողվում է հրկիզել ջրի մակերեսին թափված վառելիքը։ Վերացնելով նավը՝ սպինոզավրը դեռ հակահարված է ստանում և հեռանում։
Հերոսները լսում են օվկիանոսի աղմուկը և շարժվում դեպի ափ։ Բայց ճանապարհին նրանց կրկին հանդիպում են վելիցիրապտորին, ովքեր ցանկանում են վերադարձնել իրենց բույնից գողացված ձվերը։ Ամանդան նրանց վերադարձնում է ձվերը, իսկ Գրանտը, օգտագործելով նախկինում 3D տպիչով վերստեղծված վելոցերապտորի կոկորդը, խոսում է դինոզավրերի հետ իրենց լեզվով՝ ստիպելով նրանց հեռանալ։ Ափին հերոսներին դիմավորում են Էլլիի կողմից կանչված ծովային հետևակայինները։ Մարտիկներն արդեն հասցրել են վերցնել հրաշքով փրկված Բիլլիին, ով Ալանին է հանձնել կորցրած գլխարկը։ Նրանք թռչում են մայրցամաք և տեսնում, թե ինչպես են պտերանոդոնի վանդակները, որոնք դուրս են եկել Ամանդայի կողմից չբացված դռնից, թռչում նրանց հետ՝ փնտրելով նոր բներ։
Դերերում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]| Դերակատար | Դեր |
|---|---|
| Սեմ Ն | բժիշկ Ալան Գրանտ |
| Ուիլյամ Մեյսի | Պոլ Կիրբի |
| Տեա Լեոնի | Ամանդա Կիրբի |
| Ալեսսանդրո Նիվալո | Բիլլի Բրեննան |
| Տրեվոր Մորգան | Էրիկ Կիրբի |
| Լերա Դորն | բժիշկ Էլլի Սեթլեր |
| Մայկ Ջետեր | պարոն Յուդեսկի |
| Ջոն Դիլ | Կուպեր |
| Բրյուս Յանգ | Նեշ |
Ցուցադրված նախապատմական կենդանիներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Անկիլոզավր
- Բրախիոզավր, հայտնվում են ինքնաթիռի տեսարաններում և այն տեսարանում, որտեղ հերոսները լողում են գետի երկայնքով[18]։
- Ցերատոզավր, հայտնվում է մի դրվագում, որտեղ հերոսները արբանյակային հեռախոս են գտնում ցերատոզավրի արտաթորանքի մեջ։ Ցերատոզավրը, զգալով ավելի մեծ գիշատչի հոտը, նախընտրել է հեռանալ։
- Կոմսոգնատ
- Կարիտոզավր
- Պարազավրոլոֆ
- Պտերանոդոն[18][19] , դրանք ներգրավված են վանդակի տեսարաններում և ֆիլմի վերջում թռչում են Սորնա կղզուց այն կողմ[20]։
- Ստեգոզավրեր, վերջին տեսարաններից մեկում արածում են հարթավայրում[18]։
- Սպինոզավր[20] , խոշոր թերոպոդ։ Օգտագործվել է որպես ֆիլմի գլխավոր հակառակորդ։ Նա սպանում է երկու վարձկանների, որոնք ինքնաթիռով ժամանել էին կղզի, իսկ հետագայում հաշվեհարդար է տեսնում նաև տիրանոզավրի հետ[18]. Իրական սպինոզավրն ուներ ավելի երկար և նեղ մռութ, ավելի թեթև կազմվածք, ավելի կարճ առջևի ոտքեր, աչքերի առաջ սանրեր չուներ և, ամենայն հավանականությամբ, շարժվում էր չորս վերջույթների վրա։
- Տրիցերատոպս, կերատոպսիդներ։ Համառոտ ցուցադրվել է ինքնաթիռի թռիչքի տեսարանում։
- Վելոցիրապտոր, կենդանիների ոհմակը հետապնդում է խմբին՝ փորձելով վերադարձնել իրենց ձվերը[18]։
- Տիրանոզավր[20] , սպինոզավրի կողմից սպանված խոշոր թերոպոդ[18]։
Քննադատություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Գրող Մարկ Ֆ. Բերրին «The Dinosaur Filmography» գրքում (ռուս.՝ Դինոզավրերի ֆիլմագրություն) գովում է ֆիլմը իր դիտարժանության համար՝ նշելով, մասնավորապես, ռեժիսորի փայլուն աշխատանքը սպինոզավրի և տիրանոզավրի ճակատամարտի նկարահանման հրապարակում, ինչպես նաև հղում դեպի այն տեսարանը, որտեղ տիրանոզավրը հարձակվում էր գետի հերոսների վրա։ Այս տեսարանը առկա է առաջին գրքում, բայց չի ընդգրկվել առաջին կինոնկարի մեջ[18]։ Բերին սցենարում գտնում է նաև «Հաճելի հարգանքի տուրք» դինոզավրերի մասնակցությամբ ավելի վաղ ֆիլմերին։ Էրիկը գազային ռումբեր է նետում ճիշտ այնպես, ինչպես Կարլ Դենհեմը արեց Քինգ Քոնգում; պտերոզավրը բռնում և տանում է մի տղայի, Ինչպես Գվանգայի հովիտը; պտերանոդոնի ձագերը փոխառված են Մ. թ. ա. միլիոն տարի; Գրանտը օգտագործում է ազդանշանային ատրճանակ ջրային դինոզավրի դեմ, ինչպես «Անհայտ երկիրը» Ջոկու Մահոնիի ֆիլմում[18]։ Տեսարանը, որտեղ Ամանդան բախվում է փտած ընկերոջ հետ, ընկալմամբ հիշեցնում է բերրի «Ինդիանա Ջոնսին»[18]։
Rotten Tomatoes-ում Ֆիլմն ունի 49% հաստատման վարկանիշ՝ հիմնված 185 ակնարկների վրա, որոնց միջին գնահատականը 10-ից 5,29 է։
Metacritic-ում ֆիլմն ունի 100-ից 42 կշռված միջին գնահատական՝ հիմնված 30 քննադատների վրա, ինչը ցույց է տալիս միջին գնահատականները։
Մրցանակներ և անվանակարգեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- «Սատուրն» անվանակարգ։
- «Սպուտնիկ» անվանակարգ։
- «Ոսկե թրեյլեր » անվանակարգ։
- «Golden Reel Awards» անվանակարգ։
- «Sierra Awards» մրցանակ։
- «BMI Film Awards» մրցանակ։
- «Ոսկե ազնվամորի» անվանակարգ։
- «Stinkers Bad Movie Awards» անվանակարգ։
Խաղեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ֆիլմի հիման վրա թողարկվել են այնպիսի տեսախաղեր, ինչպիսիք են «Յուրյան դարաշրջանի այգին 3։ Վտանգավոր գոտի», «Jurassic Park III: Dino Defender» և «Scan Command: Jurassic Park», որոնք թողարկվել են Windows-ի համար 2001 թվականի հունիսի 29-ին և 2001 թվականի հոկտեմբերի 11-ին։ Game Boy Advance-ի երեք բացառիկ խաղեր, որոնք կոչվում են «Jurassic Park III: The DNA Factor», «Jurassic Park III: Island Attack» և «Jurassic Park III: Park Builder», թողարկվել են 2001 թվականին և հրատարակվել են Konami-ի կողմից։ Նույն անունով արկադ լուսային ատրճանակը թողարկվել է 2002 թվականի մարտին։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 http://www.metacritic.com/movie/the-lost-world-jurassic-park
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 http://www.filmaffinity.com/en/film988008.html
- ↑ 3,0 3,1 3,2 http://www.imdb.com/title/tt0163025/
- ↑ http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=jurassicpark3.htm
- ↑ Internet Movie Database — 1990.
- ↑ http://www.adorocinema.com/filmes/filme-29291/
- ↑ 7,0 7,1 7,2 http://www.metacritic.com/movie/jurassic-park-iii
- ↑ 8,0 8,1 http://www.interfilmes.com/filme_13697_Jurassic.Park.3-(Jurassic.Park.3).html
- ↑ 9,0 9,1 9,2 http://www.allocine.fr/film/fichefilm_gen_cfilm=29291.html
- ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 http://www.bbfc.co.uk/releases/jurassic-park-iii-2001-0
- ↑ http://stopklatka.pl/film/jurassic-park-iii
- ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 12,6 12,7 http://www.imdb.com/title/tt0163025/fullcredits
- ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 http://www.ofdb.de/film/3768,Jurassic-Park-III
- ↑ http://www.metacritic.com/movie/jurassic-park
- ↑ 15,0 15,1 Box Office Mojo — 1999.
- ↑ Box Office Mojo — 1999.
- ↑ «Jurassic Park III (2001) - Joe Johnston». AllMovie. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունվարի 21-ին. Վերցված է 2021 թ․ փետրվարի 27-ին.
- ↑ 18,0 18,1 18,2 18,3 18,4 18,5 18,6 18,7 18,8 Mark F. Berry (2005). The Dinosaur Filmography. McFarland, Incorporated, Publishers. ISBN 9780786424535. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 26-ին.
- ↑ Georg Seesslen (2001). Steven Spielberg und seine Filme. Schüren. ISBN 9783894723354. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 26-ին.
- ↑ 20,0 20,1 20,2 Jessica Watkins (2014). Jurassic Park and Philosophy: The Truth Is Terrifying. Open Court. ISBN 9780812698503. Վերցված է 2021 թ․ հունիսի 26-ին.
| ||||||
- Հավայիում նկարահանված ֆիլմեր
- Լոս Անջելեսում նկարահանված ֆիլմեր
- Ֆիլմեր այբբենական կարգով
- 2000-ականների ամերիկյան ֆիլմեր
- 2000-ականների անգլերեն ֆիլմեր
- 2001 ֆիլմեր
- Amblin Entertainment ֆիլմեր
- Ամերիկյան արկածային ֆիլմեր
- Ֆիլմեր դիսֆունկցիոնալ ընտանիքների մասին
- Ֆիլմեր, որոնց գործողությունները տեղի են ունենում Մոնտանայում
- Universal Pictures ֆիլմեր
- Ամերիկյան գիտաֆանտաստիկ էքշն ֆիլմեր
- Ֆիլմեր դինոզավրերի մասին
- Կալիֆոռնիայում նկարահանված ֆիլմեր
- Ամերիկյան սիքվել ֆիլմեր