Յարոսլավա Ստեցկո

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Յարոսլավա Ստեցկո
ուկրաիներեն՝ Ярослава Йосипівна Стецько
Դիմանկար
Ծնվել էմայիսի 14, 1920(1920-05-14)
ԾննդավայրRomanivka, Q11825780?, Tarnopol Voivodeship, Լեհաստանի Երկրորդ Հանրապետություն
Մահացել էմարտի 12, 2003(2003-03-12)[1] (82 տարեկան)
Մահվան վայրՄյունխեն, Գերմանիա
ԳերեզմանԲայկովո գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն Լեհաստանի Երկրորդ Հանրապետություն և  Ուկրաինա
Կրթություն«Լվովի պոլիտեխնիկա» ազգային համալսարան
Մասնագիտությունքաղաքական գործիչ
ԱմուսինՅարոսլավ Ստեցկո
Զբաղեցրած պաշտոններՈւկրաինայի ժողովրդական պատգամավոր, Ուկրաինայի ժողովրդական պատգամավոր և Ուկրաինայի ժողովրդական պատգամավոր
ԿուսակցությունCongress of Ukrainian Nationalists?
Պարգևներ և
մրցանակներ
Օլգա իշխանուհու III աստիճանի շքանշան
ԱնդամությունՈւկրաինայի 3-րդ գումարման Գերագույն Ռադա և Anti-Bolshevik Bloc of Nations?
 Slava Stetsko Վիքիպահեստում

Յարոսլավա Ստեցկո (ուկրաիներեն՝ Ярослава Йосипівна Стецько, իսկական անունը՝ Աննա Եվգենիա Մուզիկա, ամուսնական ազգանունը՝ Ստեցկո, մայիսի 14, 1920(1920-05-14), Romanivka, Q11825780?, Tarnopol Voivodeship, Լեհաստանի Երկրորդ Հանրապետություն - մարտի 12, 2003(2003-03-12)[1], Մյունխեն, Գերմանիա), ուկրաինացի քաղաքական և հասարակական գործիչ, ՈւԱԿ պաշտոնյա, քաղաքական փախստական, հակախորհրդային ակտիվիստ, Ուկրաինայի ազգայնականների կոնգրեսի հիմնադիր։

Սոցիոլոգ, քաղաքագետ, հոգեբան և լրագրող Յարոսլավ Ստեցկոյի կինը։

Գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1930 թվականին ընդունվել է Լվովի պոլիտեխնիկական ինստիտուտ, 1938 թվականին միացել է Ուկրաինացի ազգայնականների կազմակերպությանը (իր համար ընտրել է Սլավա կեղծանունը), որտեղ էլ հանդիպել է ապագա ամուսնուն՝ Յարոսլավ Ստեցկոյին։ Կարիերան սկսել է Ուկրաինացի ազգայնականների կազմակերպությունից։ Միաժամանակ, երբ Յարոսլավ Ստեցկոն նշանակվել է Ստեպան Բանդերայի տեղակալ, նրա կինը գլխավորել է կանանց և Ուկրաինացի ազգայնականների կազմակերպության երիտասարդության հարցերի բաժինները։ 1943 թվականին Ուկրաինայի ապստամբական բանակի ստեղծումից հետո Յարոսլավա Ստեցկոն ակտիվորեն մասնակցել է Ուկրաինացի ազգայնականների կազմակերպության բժշկական ցանցի ստեղծմանը։ Չնայած այն հանգամանքին, որ ամուսինը 1941 թվականին ձերբակալվել էր գերմանացիների կողմից, Յարոսլավա Ստեցկոն ձերբակալվել է 1943 թվականին։ Վերխմատի նահանջից հետո Յարոսլավան փախել է Գերմանիա, որտեղ ներկալված էր ամուսինը, ով ազատ է արձակվել 1944 թվականին, և զույգը բնակություն է հաստատել Մյունխենում։

1946 թվականի ապրիլին Մյունխենում հիմնադրվել է Ազգերի հակաբոլշևիկյան դաշինքը (ԱՀԴ), որի կազմի մեջ են ներառվել Եվրոպայի և Ասիայի 15 հակակոմունիստական կազմակերպություններ։ Դաշինքի նախագահ է ընտրվել Յարոսլավ Ստեցկոն, իսկ Յարոսլավա Ստեցկոն դարձել է Ազգերի հակաբոլշևիկյան դաշինք կենտրոնական կոմիտեի անդամ։ 1948 թվականին Յարոսլավան դարձել է «АБН - Корреспонденция» օրգանի գլխավոր խմբագիրը և «Украинский обзор» ամսագրի խմբագիրը։ 1948-1953 թվականներին եղել է «Ուկրաինայի երիտասարդական խմբի» երիտասարդական կազմակերպության խորհրդի անդամ, միաժամանակ՝ Յարոսլավան ավարտել է Մյունխենի քաղաքական գիտությունների ինստիտուտը։ 1959 թվականին Ստեպան Բանդերայի սպանությունից հետո ամուսինը դարձել է Ուկրաինացի ազգայնականների կազմակերպության ղեկավար, իսկ Յարոսլավան՝ նրա տեղակալը[2]։

1967 թվականին Համաշխարհային հակակոմունիստական լիգայի ստեղծումից և Ազգերի հակաբոլշևիկյան դաշինքի կազմ մտնելուց հետո Յարոսլավան այդ կազմակերպությունում դարձել է ԱՀԴ մշտական պատվիրակության անդամ։ 1968 թվականից ղեկավարել է Ուկրաինացի ազգայնականների կազմակերպության արտաքին քաղաքականության պատասխանատու։ 1986 թվականին՝ ամուսնու մահից հետո, ընտրվել է ՈւԱԿ և ԱՀԴ ղեկավար։

Հարկադրյալ գաղթից հետո առաջին անգամ Ուկրաինա է վերադարձել 1991 թվականի հունիսի 30-ին, երբ Լվովում նշվում էր «Ուկրաինայի անկախության վերականգնման հռչակման ակտի» 50-ամյակը։ Նույն տարում մշտական բնակության է տեղափոխվել Ուկրաինա։

Տիրապետել է անգլերեն, գերմաներեն, ֆրանսերեն, իսպաներեն, իտալերեն, լեհերեն, սլովակյան և բելառուսական լեզուների։

Մահը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանր հիվանդության բուժման պատճառով մեկնել է Մյունխեն, որտեղ էլ մահացել է 2003 թվականի մարտի 12-ին։

Պարգևներ, կոչումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Լվովի պատվավոր քաղաքացի, 1993
  • Սուրբ Օլգայի III աստիճանի շքանշան, 2000

Հիշատակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • 2007 թվականի հոկտեմբերի 20-ին Կիևի Բայկովոյե գերեզմանատանը բացվել է Յարոսլավայի հուշարձանը
  • 2010 թվականին նրա անունով բացվել է հուշատախտակ

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 dovidka.com.ua (укр.)
  2. «Сторiнка Слави Стецько». Արխիվացված է օրիգինալից 2001 թ․ հունիսի 27-ին. Վերցված է 2001 թ․ հունիսի 27-ին.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Յարոսլավա Ստեցկո» հոդվածին։