Մասնակից:Karine Abrahamyan/Ավազարկղ10

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Զանզիբարի ափամերձ հատված

Զբոսաշրջությունը Զանզիբարում ներառում է երկրի զբոսաշրջության արդյունաբերությունը և դրա ազդեցությունը Ունգուջա (միջազգայնորեն հայտնի է որպես Զանզիբար) և Պեմբա կղզիների վրա՝ Տանզանիայի Միացյալ Հանրապետության կիսաինքնավար շրջանում[1]: Զբոսաշրջությունը կղզիների եկամտի հիմնական աղբյուրն է, որը գերազանցում է նույնիսկ եկամտաբեր գյուղատնտեսական արտահանման արդյունաբերությունը և ապահովում է եկամտի մոտավորապես 25%-ը[2][3]: Կղզու գլխավոր օդանավակայանը Զանզիբարի միջազգային օդանավակայանն է, չնայած շատ զբոսաշրջիկներ թռչում են Դար էս Սալաամով և լաստանավով ճանապարհորդում կղզի:

Զանզիբարի կառավարությունը կարևոր դեր է խաղում արդյունաբերության խթանման գործում, և կառավարության զբոսաշրջության պաշտոնական էջում նշվում է, որ երկրի զբոսաշրջային նախաձեռնությունների նպատակն է դառնալ Հնդկական օվկիանոսի առաջատար զբոսաշրջային ուղղություններից մեկը՝ առաջարկելով բարձրակարգ, բարձրորակ ծառայություններ ամբողջ աշխարհում: Զանզիբարի զբոսաշրջության հանձնաժողովը գրանցել է զբոսաշրջիկների թվի ավելի քան կրկնապատկում 2015-2016 ֆինանսական տարվա և հաջորդ տարվա համեմատ՝ 162,242-ից հասնելով 376,000-ի[4]։

Զբոսաշրջության աճը հանգեցրել է շրջակա միջավայրի վրա զգալի ազդեցությունների, որոնք ակնկալվում է, որ օգուտ կտան տնտեսական զարգացմանը[3][5]: Համայնքներն ապրել են շրջակա միջավայրի աճող դեգրադացիա և զբոսաշրջիկների այսպիսի հոսքը սահմանափակել է տեղական համայնքների հասանելիությունը ծովային և ափամերձ ռեսուրսներին, որոնք զբոսաշրջության գործունեության հիմնական նախադյալներն են[3]:

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Զանզիբարում զբոսաշրջության զարգացումը սկսվել է 1980-ականներին, իսկ մինչ այդ զբոսաշրջությունը՝ որպես տնտեսական գործող ոլորտ, գործնականում գոյություն չուներ երկրում[3][1]։ 1985 թվականի դրությամբ այստեղ տարեկան ընդամենը 19000 զբոսաշրջիկ էր գալիս[3]։ 1980-ականներին տնտեսական վերակազմավորումը, Արժույթների միջազգային հիմնադրամի նախաձեռնած «Ներդրումների պաշտպանության մասին» օրենքի շնորհիվ, թույլ տվեց ավելացնել այս ոլորտում գործող տեղական ձեռնարկությունների թիվը[1]: Կղզիներում օտարերկրյա ներդրումներով կացարանների և հյուրանոցների թվի աճը նպաստել է զբոսաշրջիկների թվի աճին Իտալիայից, Մեծ Բրիտանիայից, Եվրոպայի այլ մասերից և Աֆրիկայից[1]:

2011 և 2012 թվականներին կղզիներում երկու տուրիստական ​​լաստանավ է խորտակվել[3]։

COVID-19 համաճարակի պատճառով փակվելուց հետո Զանզիբարը վերաբացեց կղզիները 2020 թվականի հունիսին՝ առանց հակահամաճարակային միջոցառումների[6]։ 2020 թվականի վերջին կառավարությունը ամրապնդեց վստահությունը Զանզիբարի զբոսաշրջության ոլորտի նկատմամբ և մինչև նոյեմբեր հասավ նախորդ տարիներին տեսած զբոսաշրջիկների ժամանումների թվի 60%-ի մասնակի վերականգնմանը[7]։

Կառավարական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տարածաշրջանում զբոսաշրջությունը խթանում է ինչպես Զանզիբարի զբոսաշրջության հանձնաժողովը, այնպես էլ Տանզանիայի զբոսաշրջության խորհուրդը[1]: Զանզիբարի կիսաինքնավար բնույթը իրավիճակի վերլուծությունն ավելի նման է դարձնում փոքր զարգացող կղզի-պետությունների վերլուծությանը[1]։ 2014 թվականի ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ տեղական զբոսաշրջության արդյունաբերության պլանավորումը, քաղաքականությունը և կառավարման պրակտիկան թույլ է եղել[1]: Ավելին, համատարած կոռուպցիան ստիպել է պետական ​​պաշտոնյաներին պաշտպանել ներդրողներին և հյուրանոցների սեփականատերերին, որոնցից շատերը տնտեսության տեղական մասնակիցներ չեն եղել[3]:

Տեսարժան վայրեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Զանզիբարի տեսարժան վայրերի հիմնական ոլորտը կազմում է ափամերձ զբոսաշրջությունը, ցամաքային վայրի բնությունը, ծովային նավարկությունը և թեմատիկ շրջագայությունները:

Սթոուն Թաուն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սթոուն Թաուն

Զանզիբարի մայրաքաղաքը պատմական Սթոուն քաղաքն է, որտեղ գտնվում է Զանզիբարի զբոսաշրջության ոլորտի ծառայությունների մեծ մասը: Այն նաև համաշխարհային ժառանգության օբյեկտ է: Քաղաքում կան բազմաթիվ պատմական և մշակութային վայրեր, այդ թվում՝ Մակուսուրանի գերեզմանատունը, որտեղ թաղված են կղզիների նախկին արաբ կառավարիչներից շատերը, Հրաշքների տունը՝ չորս հարկանի շինություն, որն առաջին տեղում էր կղզիներում, որտեղ էլեկտրականություն կար, Համամնի և Կիդիչի պարսկական բաղնիքները՝ կղզու առաջին հանրային բաղնիքները, Դունգա ավերակները՝ 15-րդ դարում ժամանակի կառավարիչների կողմից կառուցված պալատի ավերակները և Խաղաղության հուշահամալիրի թանգարանը՝ ազգային պատմության թանգարանը, որը մանրամասն ներկայացնում է կղզու երկար պատմությունը[8]:

Ծովափնյա զբոսաշրջություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Զանզիբարն ունի մեծ քանակությամբ լողափեր և հարում է Հնդկական օվկիանոսի մաքուր ջրին, ինչպես նաև այստեղ շատ են մարջանների և կրաքարերի բեկորները, որոնք թույլ են տալիս իրականացնել սուզումներ և սնորքելինգ: Սուզումն ու սնորքելինգը կատարվում են առաջարկվող ծովափնյա զբոսաշրջային ծառայություններով։ Ջրային կյանքն այստեղ ներառում է դելֆիններ, մորաձաձկներ, ութոտնուկ և օմար: Զբոսաշրջիկները կարող են նաև ճամփորդել փոքր կղզիների շուրջը: Նրանք կարող են դիտել մայրամուտը և ճաշակել ուտեստներ նավի վրա: Այս ծովային տարածքներից ոմանք ապահովում են էկոհամակարգի կարևոր պահպանում, ինչպիսին է Չումբե ծովային այգին[9]:

Լողափ Զանզիբարում

Թեմատիկ զբոսաշրջություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քաղաքը հայտնի է նաև իր թեմատիկ շրջագայություններով։ Զբոսաշրջիկներն այցելում են կղզու տարբեր կոկոսի և համեմունքների պլանտացիաներ: Զանզիբարը հայտնի է իր բազմազան համեմունքներով, որոնք օգտագործվում են խոհարարության, կոսմետիկայի և դեղամիջոցների մեջ։ Այստեղ հայտնի մրգերից են բանանը, կոկոսը, լայմը, ջեքֆրուտը և հացահատիկը: Համեմունքները ներառում են մեխակ, մշկընկույզ, սև պղպեղ, վանիլ և համեմ: Զանզիբարը հայտնի է նաև իր աղի և ջրիմուռների ֆերմաներով, որոնք զբոսաշրջիկները կարող են այցելել ըստ ցանկության[10]։

Ջոզանի անտառ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ջոզանի անտառը գտնվում է Զանզիբարի կենտրոնական-արևելյան շրջանում և իրենից ներկայացնում է մեծ ճահիճ: Անտառում ապրում է հազվագյուտ կարմիր կոլոբուս կապիկը: Անտառում ապրում են նաև 40 տեսակի թռչուններ և 50 տեսակ թիթեռներ[11]։

Մարտահրավերներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Զանզիբարի լողափը դարձել է զբոսաշրջիկներին սպասարկող տրանսպորտային հանգույց, որտեղ առաջին պլանում գտնվող վաճառողները ապրանքներ են վաճառում զբոսաշրջիկներին: Զբոսաշրջությունը հաճախ հեռացնում է տեղական համայնքներին բնական ռեսուրսների հասանելիությունից՝ հօգուտ զբոսաշրջության ոլորտի կարիքների:

Ենթակառուցվածքների որակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2014 թվականի դրությամբ կացարանների մեկ երրորդը չի համապատասխանում միջազգային զբոսաշրջության չափանիշներին[1]։ Այս ստանդարտին համապատասխանող կացարանների շահագործումը թանկ է և հաճախ պետք է արտադրի իր սեփական էլեկտրաէներգիան՝ տեղական էլեկտրական ցանցի քիչ հուսալիության պատճառով[1]:

Տեղական տնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2015 թվականի ուսումնասիրությունը ցույց տվեց, որ զբոսաշրջության տնտեսությունը չի ներառում աղքատների դասին[5]: Սահմանափակ ապացույցներ կան, որ զբոսաշրջությունն օգնել է նվազեցնել աղքատությունը[3]:

Թեև շատ աշխատանք կա անելու զբոսաշրջության ոլորտում, այդ ամենից ոչ բոլորն են հանդիսանում աշխատատեղի հնարավորություն տեղի բնակչության համար[1]: Զբոսաշրջության ոլորտի աշխատակիցները 2009 թվականին գնահատել են, որ հյուրանոցներում հմուտ աշխատատեղերի 83%-ը և ռեստորաններում 70%-ը, սակայն հյուրանոցներում ղեկավար պաշտոնների միայն 46%-ը և ռեստորաններում միայն 11%-ը զբաղեցնում են տեղացի Զանզիբարի աշխատակիցները[1]: Կղզում մասնագիտական ​​զարգացման հնարավորությունները, ինչպիսիք են Զանզիբարի հյուրանոցների և զբոսաշրջության ինստիտուտը, չափազանց թանկ են տեղացիների համար[1]: 2020 թվականի հոդվածում նկարագրվում էին հազարավոր Մաասայի տղամարդիկ, ովքեր գաղթում էին կղզու զբոսաշրջության արդյունաբերության ծառայություններին մասնակցելու և իրենց էթնիկ հագուստն օգտագործելու համար ապրանքներ և ծառայություններ վաճառելու համար[12]:

Զբոսաշրջության ոլորտում սպառվող սննդամթերքի զգալի մասը արտադրվում տեղում, ինչը բարձրացնում է գները տեղի բնակչության համար[1]:

Ավանդական Մաասայի հագուստով տղամարդը մոտենում է ծովափին նստած զբոսաշրջիկին։

Ջրային ռեսուրսներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Զբոսաշրջիկները 15 անգամ ավելի շատ ջուր են օգտագործում, քան տեղի բնակիչները, ինչը, աղի ջրի ներթափանցման և ընդհանուր ջրի պակասի հետ միասին առաջացնում է ջրային հաշվեկշռի լուրջ խնդիրներ[13][14]։

Ծովային միջավայր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Զբոսաշրջության աճող արդյունաբերությունը զգալի քանակությամբ ծովային աղբ և մարդկային թափոններ է առաջացնում չմշակված կոյուղաջրերի արտահոսքից, ինչը վտանգի տակ է դնում ծովային միջավայրի ապահովությունը[15][16]։

Կլիմայի փոփոխություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տեղական տնտեսության 45%-ը կախված է ծովային էկոհամակարգից, ներառյալ զբոսաշրջության մեծ մասը[17]: Այնուամենայնիվ, երբ ենթակառուցվածքների և զբոսաշրջության մեծ մասը գտնվում է ափային շրջանում, շատ զբոսաշրջային ուղղություններ արդեն տառապում են աղի ջրի ներթափանցումից, ծովի մակարդակի բարձրացումից և ափամերձ էրոզիայից, և ակնկալվում է, որ իրավիճակի մեծ մասը կվատթարանա, քանի որ ծովի մակարդակը շարունակում է բարձրանալ[17]: Այլ գործոններ և ռիսկեր ներառում են ջերմաստիճանի բարձրացում և քաղցրահամ ջրի մատակարարման անորոշությունը[17]:

Կառավարության անդամները, որոնք համակարգվում են փոխնախագահի գրասենյակի կողմից, աշխատում են կլիմայի փոփոխության արձագանքման ազգային նախաձեռնություն ստեղծելու վրա, որը ներառում է նոր կանոնակարգեր և մեխանիզմներ զբոսաշրջության ոլորտին սպառնացող վտանգները վերացնելու համար: Մասնակիցները կարծում են, որ կլիմայի փոփոխության հարմարվողականության մակարդակը խոչընդոտում է ծրագրերի իրականացման համար անհրաժեշտ ռեսուրսների և փորձաքննության առկայությունը[17]:

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիճամփորդն ունի Zanzibarին առնչվող զբոսաշրջային տեղեկատվություն։
  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 Sharpley, Richard; Ussi, Miraji (January 2014). «Tourism and Governance in Small Island Developing States (SIDS): The Case of Zanzibar: Tourism and Governance in Zanzibar». International Journal of Tourism Research (անգլերեն). 16 (1): 87–96. doi:10.1002/jtr.1904.
  2. Zanzibar islands ban plastic bags BBC News, 10 April 2006
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 Lange, Glenn-Marie (2015-02-01). «Tourism in Zanzibar: Incentives for sustainable management of the coastal environment». Ecosystem Services. Marine Economics and Policy related to Ecosystem Services: Lessons from the World’s Regional Seas (անգլերեն). 11: 5–11. doi:10.1016/j.ecoser.2014.11.009. ISSN 2212-0416.
  4. Yussuf, Issa (19 April 2017). «Tanzania: Number of Tourists to Zanzibar Doubles As Tourist Hotels Improve Service Delivery». allAfrica. Վերցված է June 4, 2019-ին.
  5. 5,0 5,1 Rotarou, Elena (December 2014). «Tourism in Zanzibar: Challenges for pro-poor growth». Caderno Virtual Dde Tourismo. 14 (3): 250–265.
  6. Walker-Arnott, Ellie. «Zanzibar is welcoming travellers again so you can live out your tropical dreams». Time Out Worldwide (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2021-01-10-ին.
  7. Haji (2020-12-16). «Tanzania: Optimism As Zanzibar Tourist Arrivals Increase Steadily». allAfrica.com (անգլերեն). Վերցված է 2021-01-10-ին.
  8. https://whc.unesco.org/en/list/173/. {{cite web}}: Missing or empty |title= (օգնություն)
  9. https://www.crc.uri.edu/download/COA_0010.pdf. {{cite book}}: External link in |title= (օգնություն)
  10. https://www.focuseastafricatours.com/blog/zanzibar-spice-tour/. {{cite web}}: Missing or empty |title= (օգնություն)
  11. https://www.dhowinn.com/en/blog/119-what-is-jozani-forest-and-why-you-shouldn-t-miss-it. {{cite web}}: Missing or empty |title= (օգնություն)
  12. Avieli, Nir; Sermoneta, Tsahala (2020-10-07). «Maasai on the phone: materiality, tourism, and the extraordinary in Zanzibar». Humanities and Social Sciences Communications (անգլերեն). 7 (1): 1–10. doi:10.1057/s41599-020-00607-7. ISSN 2662-9992.
  13. Gössling, S. (2001-02-01). «The consequences of tourism for sustainable water use on a tropical island: Zanzibar, Tanzania». Journal of Environmental Management (անգլերեն). 61 (2): 179–191. doi:10.1006/jema.2000.0403. ISSN 0301-4797.
  14. Becken, Susanne (2014-09-01). «Water equity – Contrasting tourism water use with that of the local community». Water Resources and Industry (անգլերեն). 7–8: 9–22. doi:10.1016/j.wri.2014.09.002. hdl:10072/65654. ISSN 2212-3717.
  15. Lopez, Socorro (2014-04-01). «Pollution in Stone Town's Coastal Waters: An Assessment of Environmental Influences on Fecal Contamination». Independent Study Project (ISP) Collection.
  16. Khamis, Zakaria A.; Kalliola, Risto; Käyhkö, Niina (2017-11-15). «Geographical characterization of the Zanzibar coastal zone and its management perspectives». Ocean & Coastal Management (անգլերեն). 149: 116–134. doi:10.1016/j.ocecoaman.2017.10.003. ISSN 0964-5691.
  17. 17,0 17,1 17,2 17,3 Said, T.; Muzaini, H.; Duim, R. van der (2018), Jones, A.; Phillips, M. (eds.), «Case Study Zanzibar: Climate change and tourism in Zanzibar: interrogating impacts and interventions.», Global climate change and coastal tourism: recognizing problems, managing solutions and future expectations (անգլերեն), Wallingford: CABI, էջեր 300–311, doi:10.1079/9781780648439.0300, ISBN 978-1-78064-843-9, Վերցված է 2021-01-10-ին


Կատեգորիա:Զբոսաշրջությունը Զանզիբարում Կատեգորիա:Զբոսաշրջություն ըստ երկրի Կատեգորիա:Զբոսաշրջություն