Զանզիբար (սվահիլի՝ Jamhuri ya Watu wa Zanzibar, անգլ.՝ People's Republic of Zanzibar, արաբ․՝ زنجبار՝ Զանզիբարի Ժողովրդական Հանրապետություն), կիսաինքնավարություն Տանզանիայի Միացյալ Հանրապետությունում, որը ստեղծվել է նախկին Տանգանիկա և Զանզիբար գաղութների միավորման արդյունքում: Այն ներառում է երկու հիմնական կղզիներ՝ Պեմբան և Ունգուջան:
Վարչական կենտրոնը՝ Զանզիբար քաղաք (257 հազար բնակիչ, 2003 թ.):
Միջնադարում Զանզիբարում տարածված էր ստրուկների վաճառքը Արևելյան Աֆրիկայից: Ժամանակի ընթացքում ստրուկների առուծախը կենտրոնացած էր Օմանի արաբ վաճառականների ձեռքում: XVI դարում Զանզիբարը դառնում է Պորտուգալիայի գաղութային ունեցվածքի մի մասը՝ Մոմբասի և Օրմուզի հետ միասին: Զանզիբարում երկար ժամանակ պահպանվում էր սուլթանի իշխանությունը:
1853 թվականին Օմանի սուլթաններից ամենահզորը՝ Սաիդ իբն Սուլթանը վերահսկողություն ստեղծեց աֆրիկյան ափերի մոտ և մայրաքաղաքը Մասկատից տեղափոխեց Զանզիբար: Սուլթանի ժամանակ Զանզիբարում լայնածավալ շինարարություն էր ընթանում (կղզwu ճարտարապետական հուշարձանները ընդգրկված են ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի և Համաշխարհային ժառանգության ցուցակում):
1861 թվականին Զանզիբարի սուլթանատն առանձնացվեց Օմանից, իսկ 1890 թվականին այն դարձավ բրիտանական պրոտեկտորատ: