Մայա Պլիսեցկայա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մայա Պլիսեցկայա
ռուս.՝ Майя Михайловна Плисецкая
Դիմանկար
Ծնվել էնոյեմբերի 20, 1925(1925-11-20)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՄոսկվա, ԽՍՀՄ[1]
Մահացել էմայիսի 2, 2015(2015-05-02)[2][4][5][…] (89 տարեկան)
Մահվան վայրՄյունխեն, Գերմանիա
ՔաղաքացիությունFlag of Russia.svg Ռուսաստան, Flag of the Soviet Union.svg ԽՍՀՄ և Flag of Spain.svg Իսպանիա
Մասնագիտությունբալետի պարող, պարուսույց, դերասանուհի և բալետմայստեր
ԱմուսինՌոդիոն Շչեդրին և Māris Liepa?
Ծնողներհայր՝ Միխայիլ Պլիսնեցկի, մայր՝ Ռախիլ Մեսերեր
Պարգևներ և
մրցանակներ
Կայքshchedrin.de
Commons-logo.svg Maya Plisetskaya Վիքիպահեստում

Մայա Միխայլովնա Պլիսեցկայա (ռուս.՝ Майя Михайловна Плисецкая, նոյեմբերի 20, 1925(1925-11-20)[1][2][3][…], Մոսկվա, ԽՍՀՄ[1] - մայիսի 2, 2015(2015-05-02)[2][4][5][…], Մյունխեն, Գերմանիա), բալետի ռուս պարուհի և խորեոգրաֆ։ ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստուհի (1959)։

Ստեղծագործական կյանքը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1943 թ. ավարտել է Մոսկվայի պարարվեստի ուսումնարանը, ընդունվել է Մեծ թատրոն։ Առաջին գլխավոր դերապարը Մաշան էր (1944, Չայկովսկու «Շելկունչիկ»)։ Պլիսեցկայայի պարն առանձնանում է բարձրարվեստ պլաստիկայով («Մեռնող կարապը», երաժշտ.՝ Սեն-Սանսի և այլն)։ Նա նորովի է մեկնաբանել Չայկովսկու, Գլազունովի, Բիզեի երաժշտությունը։ Պլիսեցկայայի անհատականությանը մոտ են և՛ քնարական, և՛ հերոսական դերապարերը՝ Օդետա-Օդիլիա (Չայկովսկու «Կարապի լիճը»), Պղնձե լեռան տիրուհի (Պրոկոֆևի «Քարե ծաղիկ»), Ռայմոնդա (Գլազունովի «Ռայմոնդա»), Կիտրի (Մինկուսի «Դոն Կիխոտ»), Կարմեն («Կարմեն-սյուիտ», երաժշտությունը՝ Բիզե-Շչեդրինի)։ 1972 թ-ին Ն. Ի. Ռիժենկոյի և Վ. Վ. Սմիռնով-Գոլովանովի հետ բեմադրել է «Աննա Կարենինա» (ըստ Լև Տոլստոյի) բալետը։ Պլիսեցկայան հյուրախաղերով շրջել է ԱՄՆ-ում, Մեծ Բրիտանիայում, Ֆրանսիայում, Իտալիայում, Կանադայում և այլուր։ 1957-ին Երևանում հանդես է եկել Օդետա-Օդիլիայի (Չայկովսկու «Կարապի լիճը»), Զարեմայի (Ասաֆևի «Բախչիսարայի շատրվանը»), Կիտրիի (Մինկուսի «Դոն Կիխոտ») դերապարերով։ Պարգևատրվել է Լենինի շքանշանով։ 1958 թ. ամուսնացել է ռուս կոմպոզիտոր Ռոդիոն Կոնստանտինովիչ Շչեդրինի հետ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Плисецкая Майя Михайловна // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
  3. 3,0 3,1 FemBio: Հայտնի կանանց տվյալների բանկ
  4. 4,0 4,1 4,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  5. 5,0 5,1 5,2 Diccionario biográfico español (իսպ.)Real Academia de la Historia, 2011.
  6. https://www.praemiumimperiale.org/en/laureate-en/laureates-en
Wikiquote-logo-hy.svg
Վիքիքաղվածքն ունի քաղվածքների հավաքածու, որոնք վերաբերում են
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ CC BY-SA icon 80x15.png