Հանրապետության օր

Հանրապետության օր;
	;
Տեսակ	պետական տոն
Ամսաթիվ	Մայիսի 28
Տոնվում է	Հայաստան

Հանրապետության օր, 1918 թվականի Հայաստանի առաջին հանրապետության անկախության օրը խորհրդանշող ազգային տոն Հայաստանում, որը նշվում է մայիսի 28-ին։ Տոնը սովորաբար նշվում է հրավառությունով, համերգներով, շքերթներով և այլ միջոցառումներով։ Օրը Հայաստանում համարվում է ազգային տոն։

Պատմություն

Հայոց ցեղասպանությունից հետո, 1918 թվականի մայիսի 28-ին Հայոց ազգային խորհուրդը հայտարարեց իր ինքնիշխանությունը: Հայաստանը անկախ հանրապետություն հռչակվեց 1918 թվականի մայիսի 28-ին։ Հանրապետությունն անմիջապես զգաց զանգվածային սով և փախստականների զանգվածային հոսք։ Հանրապետությունը կարճ կյանք ունեցավ, և 1920 թվականի դեկտեմբերի 2-ին Կարմիր բանակը օկուպացրեց Հայաստանը և այն հռչակեց Խորհրդային Հանրապետություն։ Հայաստանը վերականգնեց իր անկախությունը 1991 թվականին^[1]։

Տոնախմբություններ

Առաջին տոնակատարությունները

Հանրապետության օրվա առաջին տոնակատարությունները տեղի ունեցան արցախյան շարժման սկզբում։ Առաջին հանրապետության 70-ամյակին՝ 1988 թվականին, Մատենադարանի դիմաց առաջին անգամ բարձրացվեց Հայաստանի դրոշը^[2]։ Հանրապետության հրապարակում անցկացվեց նոր կազմավորված զինվորականների զորահանդեսը, որը ղեկավարում էր գլխավոր շտաբի պետը (այն ժամանակ գեներալ-լեյտենանտ Նորատ Տեր-Գրիգորյանցը)։ Այդ միջոցառման ընթացքում տոնի ուղերձը փոխանցեց պաշտպանության նախարար Վազգեն Մանուկյանը:

Ընդհանուր տոնակատարություններ

Հանրապետության օրվա տոնակատարությունները համընկնում են Սարդարապատի ճակատամարտի տարեդարձի հետ, որով օսմանյան զավթիչ բանակը դուրս մղվեց Հայաստանից։ Ամեն տարի Հայաստանի նախագահը, վարչապետը և Արցախի նախագահը այցելում են Սարդարապատի հուշահամալիր։ Հանրապետությունում տեղի են ունենում նաև մշակույթի և ռազմական տարբեր միջոցառումներ։

100-ամյակ

2018 թվականին լրացավ Հայաստանի առաջին հանրապետության հիմնադրման հարյուրամյակը։ Հայաստանը 618 միլիոն դրամ է ծախսել տոնակատարությունների միջոցառումների վրա^[3]։ «Հաղթանակների դար» անվանումով միջոացառումներին ներկա էին նախագահ Արմեն Սարգսյանը, վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, Արցախի նախագահ Բակո Սահակյանը և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Գարեգին Բ-ն^[4]^[5]։

Սարդարապատի հուշահամալիրում տեղի ունեցավ հանդիսավոր զորահանդես^[6]։

Երեկոյան Երևանի Հանրապետության հրապարակում տեղի ունեցավ 3D ցուցադրում։

Ծանոթագրություններ

Արտաքին հղումներ

Հայաստանը նշում է Հանրապետության օրը ռազմական շքերթով
Հեծելազորից մինչև «Սմերչ»: զինվորական շարանցում ՝ Հայաստանի և Արցախի ԶՈՒ-ի մասնակցությամբ
Առաջին հանրապետության օրվա շքերթը 1992 թ., Մաս 1 և մաս 2

[1] Հայաստանը նշում է Առաջին Հանրապետության օրը

[Verluise—1995——92-2] Verluise, 1995, էջ 92

[3] ttp://hetq.am/eng/news/85987/armenia-will-spend-$1285-million-to-celebrate-100th-anniversary-of-first-republic.html

[4] Հայաստանը նշում է Առաջին Հանրապետության 100-րդ տարեդարձը

[5] Հայաստանի և Արցախի ղեկավարները ծաղկեպսակներ դրեցին Սարդարապատի հուշահամալիրին

[6] ttps://massispost.com/2018/05/armenia-celebrates-100th-anniversary-of-first-republic/

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]