Կորնել Մակուշինսկի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Կորնել Մակուշինսկի
լեհ.՝ Kornel Makuszyński
Ծնվել էհունվարի 8, 1884(1884-01-08)[1][2]
ԾննդավայրՍտրի, Q11825756?, Ցիսլեյտանիա, Ավստրո-Հունգարիա
Վախճանվել էհուլիսի 31, 1953(1953-07-31)[1][2] (69 տարեկան)
Վախճանի վայրԶակոպանե, Լեհաստան
ԳերեզմանPęksowy Brzyzek National Cemetery in Zakopane
Մասնագիտությունմանկագիր, գրող և բանաստեղծ
Լեզուլեհերեն
Քաղաքացիություն Լեհաստան
ԿրթությունFaculty of Philology of the University of Lviv?
Ուշագրավ աշխատանքներQ11830020?
ԱնդամակցությունԼեհաստանի գրականության ակադեմիա
Պարգևներ
Պատվո լեգեոնի շքանշանի ասպետ Լեհաստանի վերածննդի շքանշանի կոմանդոր Լեհաստանի վերածննդի շքանշանի սպա և Ակադեմիական ոսկե դափնի
Изображение автографа
Կորնել Մակուշինսկի Վիքիքաղվածքում
 Kornel Makuszyński Վիքիպահեստում

Կորնել Մակուշինսկի (լեհ.՝ Kornel Makuszyński, հունվարի 8, 1884(1884-01-08)[1][2], Ստրի, Q11825756?, Ցիսլեյտանիա, Ավստրո-Հունգարիա - հուլիսի 31, 1953(1953-07-31)[1][2], Զակոպանե, Լեհաստան), լեհ գրող, բանաստեղծ, սյունակագիր, թատերագետ, լրագրող։ Լեհաստանի գրականության ակադեմիայի անդամ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կորնել Մակուշինսկին ծնվել է 1884 թվականին Ստրի քաղաքում։ Նրա ընտանիքը տեղափոխվել է Լվով, որտեղ նա հաճախել է Յան Դլուգոշի անվան անվան դպրոց, սակայն շուտով արտաքսվել է դպրոցից՝ քահանային դատապարտող բանաստեղծություն գրելու համար։ Սովորել է Պշեմիսլի գիմնազիայում, որն ավարտելուց հետո ընդունվել է Լվովի պետական համալսարանի լեհ գրականության և ռոմանական լեզուների ֆակուլտետ։ Կրթությունը շարունակել է Սորբոնի համալսարանում, որտեղ ուսանել է ֆրանսիական գրականություն։

Ապագա լեհ հայտնի գրողներ Լեոպոլդ Ստաֆի, Յան կասպրովիչի և Վլադիսլավ Օրկանի հետ ճանապարհորդել է Իտալիայում։ Ուսումն ավարտելուց հետո ղեկավարել է Լվովի քաղաքային թատրոնը։

Առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին նրան ուղարկել են Ռուսաստանի խորքերը, բայց կարողացել է մնալ Կիևում, որտեղ աշխատել է լեհական թատրոնում, համագործակցել է լեհ գրողների և ժուռնալիստների ընկերության հետ, մի որոշ ժամանակ նույնիսկ եղել է ընկերության նախագահը։ 1918 թվականին վերադարձել է Լեհաստան, մի քանի ամիս ապրել է Լվովում, ապա տեղափոխվել Վարշավա։

1930-ական թվականներին սկսել է գրել ստեղծագործություններ երեխաների և երիտասարդների համար, ինչը նան ժողովրդականություն է բերել։ Աշխատել է նաև որպես լրագրող։ Հրապարակել է ակնարկներ։ Ժամանակի ընթացքում դարձել է Վարշավայի սոցիալ-մշակութային կյանքի նշանավոր ներկայացուցիչներից մեկը։ Դարձել է Լեհաստանի գրականության ակադեմիայի անդամ[3]։

Պարգևներ, մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1926 թվականին ստացել է գրական մրցանակ, ապա Գրականության ակադեմիայի Ոսկե փետուր մրցանակ, եղել է Զակոպանե քաղաքի պատվավոր քաղաքացի (այնտեղ բնակվել է 1945 թվականից)։ 1938 թվականին պարգևատրվել է Լեհաստանի վերածննդի շքանշանի խաչով։

Ստեղծագործություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մակուշենսկու հեքիաթի հերոսին նվիրված հուշարձան Պացանուվում (Լեհաստան)

Գրել է բազմաթիվ վիպակներ պատանիների համար։ Նրա ստեղծագործությունների հիմնական թեման կազմում է սնոբիզմի ամեն տեսակի արտահայտությունների դեմ մղվող պայքարը։ Մակուշինսկին իր ստեղծագործություններում գրեթե աննկատելի, բայց միաժամանակ համառորեն նշում է այն ուղին, որ կարող է օգնել մարդուն՝ հաղթահարելու իր հոգու խորքում թաքնված ամեն մի ծիծաղաշարժ երևույթ։ Նրա հումորիստական նովելներում արժեքավոր է այն, որ նա իր ընթերցողին ցույց է տալիս, որ լավ կյանքի համար անհրաժեշտ է պայքարել։ Նրա վիպակները պատանի ընթերցողի մեջ դաստիարակում են բարոյական կայունություն, ուժեղ կամք՝ հաղթահարելու ամեն տեսակի զրկանքներ ու դժվարություններ հանուն լավ ապագայի[4]։

  • Połów Gwiazd
  • W kalejdoskopie (1910)
  • Romantyczne historie (1910)
  • Rzeczy wesołe (1910)
  • Zabawa w szczęście (1911)
  • Szewc Kopytko i kaczor Kwak (1912)
  • Awantury arabskie (1913)
  • Straszliwe przygody (1914)
  • Perły i wieprze (1915)
  • Bardzo dziwne bajki (Bajka o królewnie Marysi, o czarnym łabędziu i o lodowej górze, Szewc Kopytko i kaczor Kwak, O tym jak krawiec Niteczka został królem, Dzielny Janek i jego pies) (1916)
  • Po mlecznej drodze (1917)
  • Piosenki żołnierskie (1919)
  • Słońce w herbie (1919)
  • Bezgrzeszne lata (1925)
  • O dwóch takich, co ukradli księżyc (էկրանավորվել է «Լուսինը գողացողների մասին») (1928)
  • Listy zebrane (1929)
  • Przyjaciel wesołego diabła (էկրանավորվել է) (1930)
  • Panna z mokrą głową (էկրանավորվել է) (1932)
  • Skrzydlaty chłopiec (1933)
  • Mały chłopiec (1933)
  • Uśmiech Lwowa (1934)
  • Wyprawa pod psem (1935)
  • Wielka brama (1935)
  • Złamany miecz (1936)
  • Awantura o Basię (էկրանավորվել է) (1937)
  • Nowe bajki tego roku (1937)
  • Szatan z siódmej klasy (էկրանավորվել է) (1937)
  • Za króla Piasta Polska wyrasta (1939)
  • Kartki z kalendarza (1939)
  • List z tamtego świata (1946)
  • Szaleństwa panny Ewy (powieść napisana w 1940); na jej podstawie nakręcono film kinowy i serial telewizyjny (1957) и другие

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Առցանց լեհական կենսագրական բառարան (польск.)
  3. Dorota Piasecka. Proza Kornela Makuszyńskiego dla młodego odbiorcy: zarys problematyki. PWN. 1984. pp. 11, 34.
  4. Լեհական նովելներ, Հայպետհրատ, Երևան, 1955
Վիքիքաղվածքն ունի քաղվածքների հավաքածու, որոնք վերաբերում են

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կորնել Մակուշինսկի» հոդվածին։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կորնել Մակուշինսկի» հոդվածին։