Jump to content

Իվան Նենով

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Իվան Նենով
Ծնվել էմայիսի 17, 1902(1902-05-17)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՍոֆիա, Բուլղարիա
Վախճանվել էսեպտեմբերի 4, 1997(1997-09-04)[1] (95 տարեկան)
Մահվան վայրՍոֆիա, Բուլղարիա
Քաղաքացիություն Բուլղարիա
ԿրթությունԲուլղարիայի գեղարվեստի ազգային ակադեմիա
Մասնագիտություննկարիչ
Ժանրնյու
Թեմաներգեղանկարչություն
ՈւսուցիչՆիկոլա Մարինով
ԱշակերտներStefanka Larikova?
 Ivan Nenov Վիքիպահեստում

Իվան Նենով (բուլղար․՝ Иван Василев Ненов, մայիսի 17, 1902(1902-05-17)[1][2][3][…], Սոֆիա, Բուլղարիա - սեպտեմբերի 4, 1997(1997-09-04)[1], Սոֆիա, Բուլղարիա), բուլղարացի հաստոցանկարիչ (նախընտրում էր յուղային և տեմպերային տեխնիկան), 20-րդ դարի խճանկարիչ, կերամիստ։ Որպես արվեստաբան հրատարակել է հետազոտական տեքստեր։ Հայտնի է իր դիմանկարներով, մերկ կանանց պատկերող նկարներով, հաճախ բաց տարածության ֆոնին՝ ծովի ափին, բաց պատշգամբի բացվածքում[4]։ Սկսած վաղ ուսանողական աշխատանքներից՝ ցուցադրել է գեղանկարչական ամենաբարձր մշակույթը, կոլորիտի նրբագեղությունը, մարդկային կազմվածքի գծանկարի ազատ տիրապետումը[5]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իվան Նենովը ծնվել է 1902 թվականի մայիսի 17-ին։ 1925 թվականին նա ավարտել է Սոֆիայի գեղարվեստի ակադեմիան գեղանկարչության դասարանը, պրոֆեսոր Նիկոլա Մարինովի արվեստանոցում։ Անդամագրվել է նոր նկարիչների ընկերությանը[6]։

1944-ի սկզբին ռումբը ընկել է Սոֆիայում գտնվող նրա ստուդիայի վրա դաշնակիցների ինքնաթիռներից, որոնք համակարգված հարձակվել են Բուլղարիայի մայրաքաղաքի վրա։ Արհեստանոցը այրվել է։ Հրդեհը ոչնչացրել է 20-ական թվականներից ստեղծված մոտ հարյուր ստեղծագործություն[7]։

50-ականներին, ի լրումն բոլոր դժվարությունների, նկարիչը բռնադատվել է «ֆորմալիզմի համար» (նույնը, սակայն, տեղի է ունեցել այդ սերնդի անկախ մտածողությամբ, եվրոպական կողմնորոշում ունեցող արվեստագետների մեծամասնության հետ կապված): Միևնույն ժամանակ, նոր չէ, որ հայտնաբերել է կերամիկայի զուտ գեղարվեստական, դեկորատիվ հատկությունները, որոնք կապված չեն դրա օգտակար գործառույթի հետ[8]։ Այն բանից հետո, երբ նա հեռացվել է գեղարվեստի ազգային ակադեմիայից և արգելվել է նկարչի մասնագիտությունը (նա չէր կարող ցուցադրել կամ վաճառել իր աշխատանքները), նա յուրացրել է խեցեգործի և քանդակագործի մասնագիտությունը փոքր պլաստիկայի արվեստների ժանրում՝ տերակոտա, հրակավ, ջնարակ։

Ի տարբերություն մի շարք պակաս համառ գործընկերների՝ Իվան Նենովը փոխզիջման չի գնացել։ Ստիպված մնալով մեկուսացման մեջ՝ նա հասկացել է, թե որքան բարձր է ազատության գինը նկարչի համար և պատրաստ էր վճարել այդ գինը[9]։

Իվան Նենովի կինը նկարչուհի Եկատերինա Սավովա-Նենովան էր։

Ստեղծագործություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ոճաբանորեն, Նենովին բնորոշ աշխատանքներից շատերը, ինչպես շարադները,կազմված են ժամանակակից արվեստի պատմությանը վերաբերող հղումների շարքից: Նկարչի պլաստիկ զարգացումը զուգահեռ է ընթացել Պիկասոյի նեոկլասիցիստական գործերին, Դե Կիրիկոյի մետաֆիզիկական նկարչությանը[10],, որոշ սյուրռեալիստների՝ Դալիի, Տանգիի փորձառությամբ, որոշ չափով՝ Ստրժեմինսկու փորձերով (բայց առանց ոչ օբյեկտիվության մեջ մտնելու):

Իվան Նենովի յուրօրինակ այցեքարտն են դարձել նրա կտավները կանանց հետ Սոզոպոլում՝ հայելու առաջ կամ դեպի ծովը նայող պատշգամբի մոտ[11]։ Աշխատանքները կատարվել են Նենովի կողմից մշակված հատուկ տեխնիկայով, որը դժվար թե հնարավոր լինի ընդօրինակել[12]։ Խիստ ընդգծված, ազնվորեն զուսպ համը նկարներին բերում է լուսավոր տարածականություն։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
  3. 3,0 3,1 Nedeva-Wegener J. Nenov, Ivan // Grove Art Online / J. Turner[Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2017. — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T061654
  4. Ненов архитектонически выстраивает поэтику и пластическую конструкцию предметов и фигур в пространстве, обращаясь к чувству взаимосвязи природы и человека : Николова, Станислава. «Пластичният свят на Иван Ненов / 110 години от рождението на големия български художник» (բուլղարերեն). Zarzala. Արխիվացված է օրիգինալից 2015-05-31-ին. Վերցված է 2015-06-02-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |datepublished= ignored (օգնություն); Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  5. «Иван Ненов - крайният модернист» (բուլղարերեն). Dnevnik.bg. Արխիվացված է օրիգինալից 2015-09-24-ին. Վերցված է 2015-06-02-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  6. Входили в Общество новых художников помимо прочих живописцы Бенчо Обрешков, Кирил Цонев, Александр Жендов, Стоян Сотиров. Председательствовал скульптор Иван Фунев.
  7. В этом отношении, Ненов был, увы, не одинок: сходная судьба в 1944 постигла мастерскую и весь корпус работ живописца Бенчо Обрешкова; то же произошло и с софийским ателье акварелиста Штыркелова.
  8. Антропоморфный сосуд, 1972. Шамот, глазурь Արխիվացված է Մայիս 30, 2015 Wayback Machine-ի միջոցով: Коллекция «Боян Радев»
  9. Данаилов, Георги. «ЗА ИВАН НЕНОВ С ПОКЛОН» (բուլղարերեն). СЛОВОТО. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-05-ին. Վերցված է 2016-07-29-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |datepublished= ignored (օգնություն); Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  10. Русев, Светлин. «Иван Ненов (1902-1997)» (բուլղարերեն). ArtPrice.bg. Արխիվացված է օրիգինալից 2015-05-30-ին. Վերցված է 2015-06-03-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  11. Как художник-мыслитель, не подверженный импульсивным порывам, академик Иван Ненов вначале прорабатывал концепцию для серий своих картин, и писал их подолгу, тщательно прорисовывая структуру композиции; к живой модели обращаясь, скорее, как к анатомическому справочнику… (вспоминает галерист Александр Апостолов, близко знавший Ненова): Вачева, Мила. «Светлите картини на Иван Ненов» (բուլղարերեն). «24 Часа». Արխիվացված է օրիգինալից 2015-05-30-ին. Վերցված է 2015-06-02-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |datepublished= ignored (օգնություն); Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  12. Этапы спасения реставраторами / фото (1 Արխիվացված է Մայիս 30, 2015 Wayback Machine-ի միջոցով:, 2 Արխիվացված է Մայիս 30, 2015 Wayback Machine-ի միջոցով:, 3 Արխիվացված է Մայիս 30, 2015 Wayback Machine-ի միջոցով:, 4 Արխիվացված է Մայիս 30, 2015 Wayback Machine-ի միջոցով:, 5 Արխիվացված է Մայիս 30, 2015 Wayback Machine-ի միջոցով:, 6 Արխիվացված է Մայիս 30, 2015 Wayback Machine-ի միջոցով:, 7 Արխիվացված է Մայիս 30, 2015 Wayback Machine-ի միջոցով:) картины Ивана Ненова «Материнство» пострадавшей от рук вандалов.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իվան Նենով» հոդվածին։