Իշամեղու մարգագետնային
| Իշամեղու մարգագետնային | |
 Իշամեղու մարգագետնային | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Կենդանիներ (Animalia) |
| Տիպ/Բաժին | Հոդվածոտանիներ (Arthropoda) |
| Ենթատիպ | Վեցոտանիներ (Hexapoda) |
| Դաս | Միջատներ (Insecta) |
| Կարգ | Թաղանթաթևեր (Hymenoptera) |
| Ընտանիք | Իսկական մեղուներ (Apidae) |
| Ցեղ | Bombus |
| Տեսակ | Իշամեղու մարգագետնային (B. pratorum) |
| Միջազգային անվանում | |
| Bombus pratorum | |
Իշամեղու մարգագետնային (լատին․՝ Bombus pratorum), իսկական մեղուների ընտանիքին պատկանող միջատ։ Գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Էգերի և աշխատավոր առանձնյակների մեջքն առջևից դեղին է, մյուս մասերում՝ սև։ Փորիկի 4-5-րդ տերգիտները նարնջագույն մազիկներով են։ Արուի մեջքի առջևի մասը դեղին մազիկներով է, հաճախ դեղին մազիկների խառնուրդով վահանիկը սև է, 1-ին և 3-4-րդ տերգիտները սև մազիկներով է, իսկ փորիկի ծայրը՝ դեղին[1]։
Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տարածված է Եվրոպայում, դեպի արևելք՝ մինչև Արևմտյան Սիբիրի հարավում և Ալթայում, Կովկասում, Անդրկովկասում։ Հայաստանում հայտնի է Գեղարքունիքի (Շորժա գյուղի մոտակայք), Կոտայքի (Արզական գյուղ) մարզերից[1]։
Էկոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ապրում է լեռնատափաստաններում, անտառաեզրերում, բացատներում և մարգագետիններում։ Հասարակական միջատներ են, զարգացման ցիկլը նման է հայկական իշամեղվի զարգացման ցիկլին։ Թռիչքը նկատվում է ապրիլ-օգոստոս ամիսներին։ Լայն պոլիֆագ է[1]։
Պահպանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ոչ մեծ, ընդհատվող արեալով հազվագյուտ տեսակ է։ Բնության պահպանության միջազգային միության Կարմիր ցուցակի չափորոշիչներով հայկական պոպուլյացիան գնահատվում է որպես խոցելի տեսակ։
Տեղ-տեղ հանդիպում են ոչ մեծաթիվ առանձնյակներով, թվաքանակի փոփոխության միտումները բացահայտված չեն։
Վտանգման հիմնական գործոններն են անասունների գերարածեցումը, լայն ազդեցությամբ թունաքիմիկատներով անտառային տարածքների մշակումը։
Պահպանվում է «Սևան» ազգային պարկում և «Արզական-Մեղրաձոր» պետական արգելավայրում[1]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իշամեղու մարգագետնային» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իշամեղու մարգագետնային» հոդվածին։ |
| ||||||||||
