Էֆիր (արբանյակ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Էֆիր
ԿազմակերպությունԽորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն ԽՍՀՄ տիեզերական ծրագիր
Հիմնական կապալառուներԿՀԿԲ-Պրոգրես
Գործարկման ամսաթիվ1984-1985
Գործարկման վայրԲայկոնուր
Զանգված2450 կգ

Էֆիր (ռուս.՝ Эфир), խորհրդային Երկրի մագնիտոսֆերան ուսումնասիրելու համար նախատեսված արբանյակների ծրագիր էր, ընդհանուր առմամբ արձակվել են երկու արբանյակներ 1984 և 1985 թվականներին։ Արբանյակները ուսումնասիրել են բարձր էներգիայի մասնիկները, լիցքի կազմը, առաջնային մասնիկների էներգիան և նյութի հետ նրանց փոխազդեցության բնութագրերը։ Արբանյակները մշակվել են ԿՀԿԲ-Պրոգրես-ում։ Արբանյակների ակտիվ գործողության ժամկետն էր 30 օր[1]։ Արբանյակները արձակվել են Սոյուզ կրող հրթիռներով Պլեսեցկ տիեզերակայանից[2][3]։

Էթեր տիեզերանավը մշակվել է Բիոն տիպի կայանների հիման վրա։ Գիտական ​​սարքավորումը 2450 կգ կշռող մոնոբլոկ էր[1]՝ բաղկացած լիցքի դետեկտորներից, էներգիայի դետեկտորից և էլեկտրոնիկայի ագրեգատներից։ Ընդհանուր առմամբ արձակվել է 2 արբանյակ։

Աշխատանքի ընթացքում նրանց հաջողվել է գրանցել 1012 էՎ-ից ավելի էներգիա ունեցող մոտ 20000 առաջնային մասնիկ։ Այս տեղեկությունն առաջին անգամ է ստացվել տիեզերական թռիչքների համաշխարհային պրակտիկայում[4]։

Նշանակում Տեսակ Արձակում (GMT) Կրող հրթիռ Ուղեծրից իջնել/ոչնչացում
Կոսմոս-1543 Էֆիր 10.03.1984
17:00[2]
Սոյուզ 5.04.1984
Կոսմոս-1713 Էֆիր 27.12.1985
17:06[3]
Սոյուզ 22.01.1986

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Космический аппарат «Эфир»
  2. 2,0 2,1 «Cosmos 1543». NASA Space Science Data Coordinated Archive. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 2-ին.
  3. 3,0 3,1 «Cosmos 1713». NASA Space Science Data Coordinated Archive. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 2-ին.
  4. «КА, эксплуатация которых завершена («Наука», «Энергия», «Эфир»)». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 22-ին. Վերցված է 2012 թ․ նոյեմբերի 24-ին.(Ստուգված է 27 Նոյեմբերի 2012)