Գրենլանդիա խիտ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Գրենլանդիա խիտ
Գրենլանդիա խիտ
Գրենլանդիա խիտ
Դասակարգում
Թագավորություն  Բույսեր (Plantae)
Վերնաբաժին Բարձրակարգ բույսեր (Embryophyta)
Տիպ/Բաժին Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta)
Ենթատիպ Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes)
Կարգ Հովվափողածաղկավորներ (Alismatales)
Ընտանիք Շերեփուկախոտազգիներ (Potamogetonaceae)
Ցեղ Գրենլանդիա (Groenlandia)
Տեսակ Գրենլանդիա խիտ (G. densa)
Միջազգային անվանում
Groenlandia densa
Կարգավիճակ
Հատուկ պահպանության կարգավիճակ՝
Քիչ մտահոգող տեսակ

Գրենլանդիա խիտ (լատին․՝ Groenlandia densa), շերեփուկախոտազգիների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս, որը գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բազմամյա ջրային բույս է, որն ունի մինչև 40 սմ երկարություն, ճյուղավորված ցողուններ և սողացող արմատներ։ 1-2,5 սմ երկարությամբ և 0,3-0,8 (1,5) սմ լայնությամբ տերևները թափանցիկ են, մանր, եռաջիղ, հարթ կամ թույլ ալիքավոր եզրերով։ 0,5-1 (1,5) սմ երկարությամբ կոթունի վրա գտնվող ծաղկաբույլը հասկանման է, մանրածաղիկ և ունի 1,5-5 սմ երկարություն։ 2,5-3 սմ երկարությամբ պտուղները կլորավուն երիկամաձև են, թեթևակի տափակած, մեջքին ողնուցով և 0,2-0,5 մմ երկարությամբ կորացած կարճ կտուցով[1]։

Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայաստանում հանդիպում է միայն Սևանի ֆլորիստիկական շրջանում՝ Սևանա լճի ավազանում (Սևան և Լիճք լճեր, Արգիճի գետի ավազան, Ծովակ)։ Ընդհանուր արեալն ընդգրկում է Արևմտյան Կովկասը, Հարավային Անդրկովկասը, Եվրոպան, միջերկրածովյան ավազանը, Անատոլիան և Հյուսիսարևմտյան Իրանը[1]։

Էկոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աճում է վերին լեռնային և ենթալպյան գոտիներում՝ ծովի մակարդակից 2000-2400 մ բարձրությունների վրա, լճերի և դանդաղահոս գետերի քաղցրահամ ջրերում։ Ծաղկում է հունիս ամսին, պտղաբերում՝ հուլիսին[1]։

Պահպանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վտանգված տեսակ է։ Տարածման և բնակության շրջանների մակերեսը 500 կմ²-ից պակաս է։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված չէր։ Ընդգրկված չէ նաև CITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում[1]։

Տեսակի աճելավայրերը պահպանվում են «Սևան» ազգային պարկի տարածքում[1]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գրենլանդիա խիտ» հոդվածին։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գրենլանդիա խիտ» հոդվածին։