Գուրգեն Ալեմշահ

Գուրգեն Ալեմշահ
Հիմնական տվյալներ
Ծնվել է	մայիսի 22, 1907; Պարտիզակ
Երկիր	Թուրքիա, Իտալիա, Ֆրանսիա և Իտալիայի թագավորություն
Մահացել է	դեկտեմբերի 14, 1947 (40 տարեկան); Դետրոյթ, Միչիգան, ԱՄՆ
Մասնագիտություն	կոմպոզիտոր և դիրիժոր
Գործունեություն	1930 - 1947
Աշխատավայր	Մուրադ-Ռափայելյան վարժարան
Կրթություն	Միլանի կոնսերվատորիա (1930)

Գուրգեն Միքայելի Ալեմշահ (մայիսի 22, 1907(1907-05-22)^[1]^[2], Պարտիզակ^[1]^[2] - դեկտեմբերի 14, 1947(1947-12-14)^[1]^[2], Դետրոյթ, Միչիգան, ԱՄՆ^[1]^[2]), հայ կոմպոզիտոր, խմբավար և դիրիժոր^[3]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1907 թվականին Թուրքիայի հայկական Պարտիզակ ավանում^[4]։ 1930 թվականին ավարտել է Միլանի կոնսերվատորիան։ Այնուհետև Փարիզում երաժշտություն է դասավանդել Մուրատ-Ռափայելյան վարժարանի բաժանմունքում, կազմակերպել և դասավանդել է «Կիլիկիա» երգչախումբը, որը 1937 թվականին, ժողովուրդների երաժշտության մրցահանդեսում, Գուրգեն Ալեմշահի «Հայկական հարսանիք» ստեղծագործությունով շահել է 2-րդ մրցանակ։ Որոշ ժամանակ ղեկավարել է ՀՕԿ-ի «Ալագյազ», իսկ 1939-1947 թվականներին «Սիփան-Կոմիտաս» երգչախումբը^[5]։

Որպես դիրիժոր և խմբավար հանդես է եկել Ֆրանսիայում, Իտալիայում և ԱՄՆ-ում սիմֆոնիկ և խմբերգային համերգներով։ Կատարել է Կոմիտասի, Սպենդիարյանի, Չուխաջյանի, Քրիստափոր Կարա-Մուրզայի, Արմեն Տիգրանյանի և այլոց ստեղծագործությունները։ Մահացել է 1947 թվականին ԱՄՆ-ի Դետրոյտ քաղաքում սրտի կաթվածից^[6]։

Ստեղծագործություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երգեր
- Բուխարիկ
- Իմ երգը
- Ես սիրեցի
- Իմ յարը
- Աղվորներուն
- Նազերով
- Ծաղիկ էի
- Իղձ
- Սիրելիս
- Պճինկո
Խմբերգեր
- Իմ հեռավոր հայրենիք
- Հայաստան
- Անուշիկ յար ջան
- Մեր պարտեզում
- Հունձք,
- Պլպուլն Ավարայրի
Գործիքային ստեղծագործություններ
- Հայկական ժողովրդական պարեր (ջութակի և դաշնամուրի համար)
Սիմֆոնիկ նվագախմբի համար
- Արևելյան գիշերներ (1931)
- Հեքիաթ
- Երկու պատմվածք հազար ու մեկ գիշերներից
Վոկալ սիմֆոնիկ երկ
- Ավարայրի պատերազմը (1934).
Մեկ գործողությամբ երաժշտական պատկերներ
- Վարդավառ (1932)
- Ծովինար

Ձայնագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եղիսափեթ Փեհլիվանյան - Երգեր դաշնամուրի նվագակցությամբ Archived 2011-07-08 at the Wayback Machine.
Փոքր Ասիայի հայ կոմպոզիտորները - Երգչախմբային ստեղծագործություններ
Կոմիտաս Archived 2011-07-16 at the Wayback Machine.
Ավարայրի պատերազմը

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ցիցիլիա Բրուտյան(1968). Սփյուռքի հայ երաժիշտները. «Հայաստան» հրատարակչություն, Երևան. էջ. 55–60.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — 1974. — հատոր 2. — էջ 151.
↑ ^2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 Ով ով է. հայեր (հայ.) / Հ. Այվազյան — Երևան: 2005. — հատոր 1. — էջ 45.
↑ Mize, John Townsend Hinton (1951). The International who is who in Music. Who is Who in Music, p. 13 (անգլ.)
↑ Lost Communities (անգլ.)
↑ Chorale Sipan Komitas - Choeur Mixte Arménien de Paris (անգլ.)
↑ Ewen, David (1948). The Year in American Music. Allen, Towne & Heath (անգլ.)

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 1, էջ 151)։

[_c41a10f29e1a03a0-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — 1974. — հատոր 2. — էջ 151.

[_e0dbe744818dfed3-2] 2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 Ով ով է. հայեր (հայ.) / Հ. Այվազյան — Երևան: 2005. — հատոր 1. — էջ 45.

[3] Mize, John Townsend Hinton (1951). The International who is who in Music. Who is Who in Music, p. 13 (անգլ.)

[4] Lost Communities (անգլ.)

[5] Chorale Sipan Komitas - Choeur Mixte Arménien de Paris (անգլ.)

[6] Ewen, David (1948). The Year in American Music. Allen, Towne & Heath (անգլ.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]