Բիլի Բյորք (դերասանուհի)

Բիլի Բյորք; անգլ.՝ Billie Burke
Ծնվել է	օգոստոսի 7, 1884[…]
Ծննդավայր	Վաշինգտոն, ԱՄՆ
Մահացել է	մայիսի 14, 1970[…] (85 տարեկան)
Մահվան վայր	Լոս Անջելես, ԱՄՆ
Գերեզման	Քենսիկո
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ
Մասնագիտություն	կինոդերասանուհի, թատրոնի դերասանուհի, հեռուստատեսային դերասանուհի, ռադիոհաղորդավար և դերասանուհի
Ծնողներ	հայր՝ William Ethelbert "Billy" Burke?, մայր՝ Blanche Beatty Burke?
Ամուսին(ներ)	Ֆլորենս Զիգֆելդ
Երեխա(ներ)	Պատրիսիա Զիգֆելդ Սթեֆենսոն
Պարգևներ և մրցանակներ	Հոլիվուդյան փառքի ծառուղու աստղ

Մերի Ուիլյամ Էթելբերեթ Էփլթոն («Բիլի») Բյորք, (անգլ.՝ Mary William Ethelbert Appleton "Billie" Burke, օգոստոսի 7, 1884(1884-08-07)^[1]^[1]^[2]^[…], Վաշինգտոն, ԱՄՆ - մայիսի 14, 1970(1970-05-14)^[3]^[1]^[1]^[…], Լոս Անջելես, ԱՄՆ), ամերիկացի դերասանուհի, 1938 թվականին եղել է «Օսկարի» հավակնորդ, առավել հայտնի է Հյուսիսի բարի կախարդի դերով «Օզի կախարդը» երաժշտական ֆիլմում (1939)։

Կենսագրություն

Երիտասարդ տարիներ

Մերի Ուիլյամ Էթելբերեթ Էփլթոն Բյորքը, որը հայտնի է դարձել պարզապես Բիլլի Բյորք անունով, ծնվել է 1884 թվականի օգոստոսի 7-ին Վաշինգտոնում` կրկեսի աշխատող Բիլի Բյորքի ընտանիքում։ Նրա ընտանիքը բավականին շատ ապրելավայրեր է փոխել Միացյալ Նահանգներում և Եվրոպայում և, ի վերջո, հաստատվել է Լոնդոնում։ Երիտասարդ Բիլլիի մոտ ցանկություն է առաջացել դերասանուհի դառնալ Լոնդոնի Ուեսթ Էնդ այցելելուց հետո։

1903 թվականին նա սկսել է դերասանական գործունեություն ծավալել Լոնդոնի թատերական բեմերում, որից անմիջապես հետո վերադարձել է Միացյալ Նահանգներ։ Այստեղ շատ կարճ ժամանակում նա դարձել է Բրոդվեյի կատակերգությունների հաջողակ դերասանուհի։ Նա նաև գովասանքի է արժանացել The New York Times-ի կողմից՝ իր հմայքի և շքեղ կերպարի համար։

Կարիերա

Բրոդվեյում Բյորքը հանդիպել է իր ապագա ամուսնուն՝ հայտնի զվարճացող Ֆլորենց Զիգֆելդին, որի հետ ամուսնացել է 1914 թվականին։ 1916 թվականին նա դուստր է ունեցել՝ Պատրիսիա Ջիգֆելդ Ստեֆենսոնին, և նույն տարում հանդես եկել կինոնկարում։ Թատրոնի բեմը նրան ավելի շատ է գրավել, քան էկրան, քանի որ այնտեղ նա կարող էր ազատ խոսել, ինչը չէր կարող իրեն թույլ տալ համր կինոնկարներում։ Բայց 1929 թվականին Ֆոնդային բորսայի վթարից հետո նա այլ տեսանկյունից է նայել կինոնկարների դերերին` նրանք կարող էին ավելին վաստակել կինոնկարներում։

1932 թվականին Բիլի Բյորքը կրկին հայտնվել է Հոլիվուդում Ջորջ Քորքորի «Ամուսնալուծության օրինագիծը» ֆիլմում, որտեղ գլխավոր դերում խաղացել է Քեթրին Հեփբերնի հերոսուհու մայրը՝ Մեգ Ֆերֆիլդը, ում համար ֆիլմը առաջին դեբյուտն էր ֆիլմում։ Այս ֆիլմի նկարահանումների ժամանակ մահացել է Բիլի Բյորքի ամուսինը՝ Ֆլորենց Զիգֆելդը, և չնայած անձնական ողբերգությանը, ամուսնու թաղումից անմիջապես հետո նա շարունակել է նկարահանումները։

Մեկ տարի անց դերասանուհին հայտնվել է Քորքորի «Ընթրիք ժամը ութին» ֆիլմում, որում նկարահանվել են նաև Ջոն Բերիմորը, Ջnան Հարլոուն և Մարի Դրեսլերը։ Ֆիլմը մեծ հաջողություն է ունեցել և մեծ ճանաչում բերել Բիլիին։ 1938 թվականին նա խաղացել է Էմիլի Քիլբորնի «Մենք ուրած ենք ապրում» ֆիլմում, որի համար էլ նա առաջադրվել է Օսկարի։

Ուշ կյանք

1950-ական թվականներին դերասանուհին հայտնվել է մի քանի հեռուստասերիալներում, և տասնամյակի վերջում, լինելով արդեն վատ հիշողություն ունեցող տարեց կին, նա ընդհանրապես դադարել է դերասանությամբ զբաղվել, քանի որ նոր դերերը սկսել են դժվարանալ նրա համար։

Բյորքը գրել է իր երկու ինքնակենսագրականները` «With a Feather on My Nose» (1949) և «With Powder on My Nose» (1959): Դերասանուհին դարձել է Կենդանական աշխարհում փերիների առաջացման գաղափարի ոգեշնչումը Ուոլթ Դիսնեյի «Քնած գեղեցկուհին» մուլտֆիլմում (1959)։

Բիլլին կյանքից հեռացել է 1970 թվականի մայիսի 14-ին, 86 տարեկան հասակում, Լոս Անջելեսում` Ալցհայմերի հիվանդության պատճառով մեղմ խելագարության հասնելով։ Նրան հուղարկավորել են Նյու Յորքի Ուեսթչեսթեր շրջանի Կենսիկո գերեզմանատանը։

ԱՄՆ կինեմատոգրաֆիայում նրա ներդրումները նշված են Հոլիվուդի Փառքի ծառուղում։

Ֆիլմագրություն

Տարի		Հայերեն անվանում	Բնօրինակ անվանում	Դեր
1932	ֆ	Բիլը ամուսնալուծության մասին	A Bill of Divorcement	Մեգ Ֆեյրֆիլդ
1933	ֆ	Ընթրիք ժամը ութին	Dinner at Eight	Միլիսենտ Ջորդան
1935	ֆ	Բեքի Շարփ	Becky Sharp	Берикрес
1938	ֆ	Ուրախ ենք ապրում	Merrily We Live	Էմիլի Քիլբորն
1938	ֆ	Թոփեր	Topper	Կլարա Թոփեր
1939	ֆ	Օզ երկրի հրաշագործը	The Wizard Of Oz	Գլինդա, Հյուսիսի բարի կախարդը
1941	ֆ	Թոփերը վերադառնում է	Topper Returns	Կլարա Թոփեր
1942	ֆ	Մեր կյանքում	In This Our Life	Լավինիա Թիմբրլեյք
1949	ֆ	Բարքլիները Բրոդվեյից	The Barkleys of Broadway	Տիկին Լիվինգսթոն Բելնի
1950	ֆ	Հարսի հայրը	Father of the Bride	Դորիս Դունգսթան
1951	ֆ	Հոր փոքր ներդրումը	Father's Little Dividend	Դորիս Դունգսթան
1953	ֆ	Աղջիկը հեռավոր գյուղից	Small Town Girl	Տիկին Լիվինգսթոն
1959	ֆ	Երիտասարդ ֆիլադելֆցիները	The Young Philadelphians	Տիկին Ջեյ։ Արթուր Ալեն
1960	ֆ	Սերժանտ Ռաթլեջը	Sergeant Rutledge	Տիկին Կորդելիս Ֆոսգեյթ

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 Internet Broadway Database — 2000.
↑ ^2,0 ^2,1 Discogs — 2000.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ Find A Grave — 1996.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 Pas L. v. Genealogics — 2003.
↑ https://walkoffame.com/billie-burke/

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բիլի Բյորք (դերասանուհի)» հոդվածին։

[_106500b73a8aa71a-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 Internet Broadway Database — 2000.

[_b4a58dc53e1dc351-2] 2,0 ^2,1 Discogs — 2000.

[_8d16e5aee254d649-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_733932f49a01c35f-4] Find A Grave — 1996.

[_b4d87f86426ae146-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 Pas L. v. Genealogics — 2003.

[_645829cb5994c823-6] ttps://walkoffame.com/billie-burke/

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]