Jump to content

Բանկիմ Չանդրա Չաթերջի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բանկիմ Չանդրա Չաթերջի
բենգալերեն՝ বঙ্কিমচন্দ্র চট্টোপাধ্যায়
Ծնվել էհունիսի 26, 1838(1838-06-26)[1][2][3]
ԾննդավայրKanthalpara, Naihati, Barrackpore subdivision, 24 Parganas district, Presidency division, Բենգալյան նախագահություն, Հնդկաստանը Բրիտանական ՕՍՏ-հնդկական ընկերության կառավարման ներքո, Բրիտանական կայսրություն
Վախճանվել էապրիլի 8, 1894(1894-04-08)[4][5][3][…] (55 տարեկան)
Վախճանի վայրԿալկաթա, Բրիտանական կայսրություն
Մասնագիտությունգրող, վիպասան, պետական ծառայող, բանաստեղծ, ակնարկագիր և լրագրող
Լեզուբենգալերեն և անգլերեն
Քաղաքացիություն Բրիտանական Հնդկաստան
ԿրթությունԿալկաթայի համալսարան, Նախագահական համալսարան, Hooghly Mohsin College?, Hooghly Collegiate School? և Midnapore Collegiate School?
Ուշագրավ աշխատանքներAnandamath?, Kapalkundala?, Durgeshnandini?, Bishbriksha?, Devi Chaudhurani?, Krishnakanter Will?, Mrinalini? և Rajani?
 Bankim Chandra Chatterjee Վիքիպահեստում

Բանկիմ Չանդրա Չատոպադհյայ (անգլերեն՝ Չաթերջի. հունիսի 26, 1838(1838-06-26)[1][2][3], Kanthalpara, Naihati, Barrackpore subdivision, 24 Parganas district, Presidency division, Բենգալյան նախագահություն, Հնդկաստանը Բրիտանական ՕՍՏ-հնդկական ընկերության կառավարման ներքո, Բրիտանական կայսրություն - ապրիլի 8, 1894(1894-04-08)[4][5][3][…], Կալկաթա, Բրիտանական կայսրություն)[6][7]), հնդիկ վիպասան, բանաստեղծ, էսսեիստ[8] և լրագրող[9]: Համարվում է Հնդկաստանում պատմավեպի ժանրի հիմնադիր-սկզբնավորողը, որի հասարակական-քաղաքական հայացքները էական ազդեցություն են գործել հնդկական ազգային-ազատագրական շարժման վրա: Նրան բնորոշել են որպես Հնդկաստանի Վալտեր Սքոթի: Նա 1882 թվականին հրատարակված բենգալալեզու «Անանդամաթ» վեպի հեղինակն էր, որը ժամանակակից բենգալական և հնդկական գրականության ուղենիշներից մեկն է: Նաև բարձր սանսկրիտյան բենգալերենով գրված Vande Mataram- երգի ստեղծողն է, երգ, որտեղ Հնդկաստանը անձնավորվում է որպես մայր աստվածուհի և Հնդկաստանի անկախության շարժման ժամանակ ոգեշնչել է այդ գործի նվիրյալներին՝ դառնալով շարժման օրհներգը: Չատոպադհյայը գրել է տասնչորս վեպ և բազմաթիվ լուրջ, կատակերգական, երգիծական, գիտական ու քննադատական տրակտատներ: Նա Բենգալիայում հայտնի է Սահիտյա Սամրաթ (Գրականության կայսր) պատվանունով[10] [11] [12] [13] [14]:

Չատոպադհյայը լայնորեն ընկալվում է որպես Բենգալիայի, ինչպես նաև ավելի լայն ընդգրկումով՝ ողջ Հնդկական թերակղզու գրական վերածննդի առանցքային դեմքը: Նրա մի շարք ստեղծագործություններ, այդ թվում՝ վեպեր, էսսեներ և մեկնություններ, կտրուկ զատվեցին հնդկական ավանդական չափածո գրվածքներից և ոգեշնչեցին բազմաթիվ այլ գրողների ամբողջ Հնդկաստանում:

Մատենագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գեղարվեստական երկեր
  • Durgeshnandini (1865)
  • Kapalkundala (1866)
  • Mrinalini (1869)
  • Vishabriksha (Թույնի ծառը, 1873)
  • Indira (1873, վերամշակել է 1893 թ.)
  • Jugalanguriya (1874)
  • Radharani (1876, ընդարձակել է 1893 թ.)
  • Chandrasekhar (1875)
  • Kamalakanter Daptar (Desk of Kamlakanta-ից, 1875)
  • Rajani(1877)
  • Krishnakanter Uil (Krishnakanta's Will, 1878)
  • Rajsimha (1882)
  • Anandamath (1882), Orient Paperbacks, 978-81-222013-0-7
  • Devi Chaudhurani (1884)
  • Kamalakanta (1885)
  • Sitaram (March 1887)
  • Muchiram Gurer Jivancharita (Մուչիրամ Գուրի կյանքը)
Կրոնական մեկնություններ
  • Krishna Charitra (Կրիշնայի կյանքը, 1886)
  • Dharmatattva (Կրոնի հիմունքները, 1888)
  • Devatattva (Աստվածության հիմունքները. հրատարակվել է հետմահու)
  • Srimadvagavat Gita, Բհագավադգիտայի մեկնություն (1902 – հրատարակվել է հետմահու)
Բանաստեղծական ժողովածուներ
  • Lalita O Manas (1858)
Էսսեներ
  • Lok Rahasya (էսսեներ հասարակության և հասարակական կյանքի մասին, 1874, ընդարձակել է 1888 թ.)
  • Bijnan Rahasya (էսսեներ գիտության մասին, 1875)
  • Bichitra Prabandha (տարաբնույթ էսսեներ), հատոր 1 (1876) և հատոր 2 (1892)
  • Samya (Հավասարություն, 1879)

Չատտոպադհյայի դեբյուտային վեպը՝ Ռաջմոհանի կինը, անգլերեն էր (1864): Նա անգլերենով է գրել նաև իր կրոնական ու փիլիսոփայական էսսեները։ Զգալի է անգլիացի հեղինակների ազդեցությունը նրա հատկապես վաղ շրջանի երկերի վրա:

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 Bell A. Bankim Chandra Chatterjee // Encyclopædia Britannica — Encyclopædia Britannica Inc., 1768.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Babelio (ֆր.) — 2007.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Bibliothèque nationale de France Chatterji, Bankim Chandra (1838-1894) (ֆր.) — 2011.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Chatterji, Bankim Chandra (1838-1894) (իսպ.) — 2011.
  6. ↑ «History & Heritage». north24parganas.gov.in. Արխիվացված է օրիգինալից 1 November 2017-ին. Վերցված է 27 June 2018-ին.
  7. ↑ Merriam-Webster's Encyclopedia of Literature. Merriam-Webster. 1995. էջ 231. ISBN 978-0-87779-042-6.
  8. ↑ Bhabatosh Chatterjee (1994). Bankimchandra Chatterjee: Essays In Perspective. Public Resource.
  9. ↑ Khan, Fatima (8 April 2019). «Bankim Chandra — the man who wrote Vande Mataram, capturing colonial India's imagination». ThePrint (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-09-01-ին.
  10. ↑ Chakraborty, Dr. Dulal (2007). History of Bengali Literature (in Bengali). Bani Bitan.
  11. ↑ «Remembering Bankim Chandra Chattopadhyay, the face of Bengal renaissance, on his birth anniversary». The Indian Express (անգլերեն). 27 June 2017. Վերցված է 2021-09-01-ին.
  12. ↑ «'Harbinger of Indian renaissance': Indians remember 'Sahitya Samrat' Bankim Chandra Chatterjee on his 183rd birth anniversary». Free Press Journal (անգլերեն). Վերցված է 2021-09-01-ին.
  13. ↑ Chattopadhyay, Sachis Chandra (1952). Bankim's Biography (Bengali). Calcutta. էջ 9.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  14. ↑ Bhattacharya, Amitrasudana (1991). Bankima-chandra-jibani (Bengali). Calcutta: Anand Publishers. էջ 25.

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Ujjal Kumar Majumdar: Bankim Chandra Chattopadhyay: His Contribution to Indian Life and Culture. Calcutta: The Asiatic Society / Ուջալ Կումար Մաջումդար. Բանկիմ Չանդրա Չատտոպադհյայ. Նրա ներդրումը հնդկական կյանքի և մշակույթի մեջ : Կալկաթա: Ասիական հասարակություն, 2000 թ.81-7236-098-3ISBN 81-7236-098-3 .
  • Walter Ruben: Indische Romane. Eine ideologische Untersuchung. Vol. 1: Einige Romane Bankim Chattopadhyays iund Ranbindranath Tagore. Berlin: Akademie Verlag, 1964. (German) / Վալտեր Ռուբեն. Indische Romane. Eine ideologische Untersuchung. Հատ. 1. Einige Romane Bankim Chattopadhyays and Ranbindranath Tagore. Բեռլին: Akademie Verlag, 1964: (գերմաներեն)
  • Bhabatosh Chatterjee, Editor: Bankimchandra Chatterjee: Essays in Perspective (Sahitya Akademi, New Delhi) / Բհաբատոշ Չաթերջի, խմբագիր՝ Բանկիմչանդրա Չաթերջի. Էսսեներ հեռանկարում (Սահիտյա Ակադեմի, Նյու Դելի) 1994 թ.
  • Чоттопаддхай Бонкимчондро // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
  • Новикова В. А. Чоттопаддхай Б. Արխիվացված է Փետրվար 11, 2015 Wayback Machine-ի միջոցով: // Краткая литературная энциклопедия / Гл. ред. А. А. Сурков. — М.: Сов. энцикл., 1962—1978. — Т. 8: Флобер — Яшпал. — 1975. — Стб. 548.
  • Скороходова Т. Г. К постижению интеллектуальной истории Индии: «Исследование индусской философии» Бонкимчондро Чоттопаддхая // Вопросы философии. 2016. № 11. С. 159—174.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բանկիմ Չանդրա Չաթերջի» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Բանկիմ_Չանդրա_Չաթերջի&oldid=10176197» էջից