Անիտա Բերբեր
Անիտա Բերբեր գերմ.՝ Anita Berber | |
---|---|
![]() | |
Ծնվել է | հունիսի 10, 1899[1][2][3][…] |
Ծննդավայր | Լայպցիգ, Սաքսոնիայի թագավորություն, Գերմանական ռայխ, Գերմանիա |
Մահացել է | նոյեմբերի 10, 1928[1][4][2][…] (29 տարեկան) |
Մահվան վայր | Բեռլին, Գերմանական ռայխ, Գերմանիա |
Գերեզման | Բեռլին |
Քաղաքացիություն | ![]() |
Մայրենի լեզու | գերմաներեն |
Մասնագիտություն | թատրոնի դերասանուհի, բնորդ, կինոդերասանուհի, պարուհի, գրող, մարմնավաճառ և դերասանուհի |
Ամուսին | Sebastian Droste? |
Ծնողներ | հայր՝ Felix Berber? |
![]() |
Անիտա Բերբեր (գերմ.՝ Anita Berber, հունիսի 10, 1899[1][2][3][…], Լայպցիգ, Սաքսոնիայի թագավորություն, Գերմանական ռայխ, Գերմանիա - նոյեմբերի 10, 1928[1][4][2][…], Բեռլին, Գերմանական ռայխ, Գերմանիա), գերմանացի պարուհի, համր կինոյի դերասանուհի, գրող։ Գերմանացի նկարիչ Օտտո Դիքսը հաճախ է նկարել Բերբերին։ Ապրել է Վայմարյան հանրապետության ժամանակաշրջանում։ Հայտնի է դարձել համարձակ պարային էրոտիկ համարներով և սկանդալային վարքագծով։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Անիտա Բերբերը ծնվել է 1899 թվականին, Լայպցիգում, Լայպցիգի քաղաքային նվագախմբի առաջին ջութակահար Ֆելիքս Բերբերի և դերասանուհի, Բեռլինի կաբարեի երգչուհի Լյուսի Բերբերի ընտանիքում։ Երբ Անիտան երեք տարեկան էր, ծնողներն ամուսնալուծվել են, և Անիտային Դրեզդենում մեծացրել է տատիկը։ Երբ սկսվեց Առաջին համաշխարհային պատերազմը, Անիտան տատիկի հետ տեղափոխվեց Բեռլին՝ մոր մոտ, և հաստատվեցին Վիլմերսդորֆ շրջանում։ Մեկ տարի անց դերասանական վարպետություն է սովորել դերասանուհի Մարիա Մոիսիի մոտ և հաճախել է այդ տարիների հայտնի պարուհի Ռիտա Սակետտոյի պարի դպրոց։ 1916 թվականի փետրվարի 24-ին դպրոցի այլ աշակերտների հետ միասին տեղի ունեցավ նրա դեբյուտը։ 1917 թվականին Անիտան Սաչետտոյից հեռացավ և սկսեց փայլուն անկախ կարիերա Բեռլինի Ապոլլո թատրոնում, 1918 թվականին շրջագայել է Շվեյցարիայում, Հունգարիայում և Ավստրիայում։ Ի սկզբանե Անիտան հանդիսատեսին ցնցել է սկանդալային արարմունքներով և ձեռք բերել անառակ և սկանդալային համբավ[5]։
Հայտնիություն Բեռլինում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բերբերն ուներ հաճախ վառ կարմիր կարճ կտրված մազեր՝ ինչպես 1925 թվականին, երբ գերմանացի նկարիչ Օտտո Դիքսը ստեղծեց «Պարուհի Անիտա Բերբեր» անվանումով նրա դիմանկարը։ Նրա պարի ընկերը և երբեմն սիրեկանը՝ Սեբաստիան Դրոստեն, ով հանդես է եկել «Ալգոլ» ֆիլմում (1920), վտիտ էր՝ թխահեր գանգուրներով։
Բերբերի «Կոկաին» և «Մորֆիում» անվանումներով պարերը[6] իրենց անդրոգենությամբ և ամբողջովին մերկությամբ կոտրում էին սահմանները, իսկ նրա հրապարակային տեսքը մարտահրավեր էին սոցիալական տաբուներին։ Բերբերի բացահայտ թմրանյութերի օգտագործումը և բիսեքսուալ լինելը հանրային բամբասանքի թեմա էին[7]։ Բացի թմրադեղերի հանդեպ հակվածությունը, Բերբերը նաև հարբեցող էր։ 1928 թվականին՝ 29 տարեկան հասակում, նա թողել է խմելը, սակայն մահացել է նույն տարում։ Ըստ Մել Գորդոնի The Seven Addictions and Five Professions of Anita Berber: Weimar Berlin's Priestess of Debauchery[8]՝ արտերկրում կատարումների ժամանակ նրա մոտ խիստ տուբերկուլյոզ է ախտորոշվել։ Դամասկոսում ձախողումից հետո Բերբերը վերադարձել է Գերմանիա և մահացել 1928 թվականի նոյեմբերի 10-ին Կրոյցբերգի հիվանդանոցում[9]։ Թաղված է Նյոկյոլնի սուրբ Թոմաս գերեզմանատանը[10][11]։
Ամուսնություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1919 թվականին Բերբերը կեղծ ամուսնություն ունեցավ նկարիչ Էբերխադա ֆոն Նատուսիուսի հետ։ Հետագայում թողեց նրան, որպեսզի հարաբերություններ ունենա Սյուզի Վանովսկու անունով մի կնոջ հետ[12]։
1922 թվականին Բերբերը երկրորդ անգամ ամուսնացավ Սեբաստիան Դրոստեի հետ։ Ամուսնությունը տևեց մինչև 1923 թվական։ 1925 թվականին նա ամուսնացավ ամերիկացի գեյ դերասան Անրի Չատին Հոֆմանի հետ[12]։
Ֆիլմագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տարեթիվ | Հայերեն անվանում | Ֆիլմի բնագիր անվանում | Դեր |
1925 | «Շտրաուսի վալսը» | Ein Walzer von Strauß | Պարուհի |
1923 | «Կրակը խորքում է» | Irrlichter der Tiefe | |
«Երեք Մարիներն ու պարոն Մարանան» | Die Drei Marien und der Herr von Marana | ||
«Վիեննա, երգերի քաղաք» | Wien, du Stadt der Lieder | ||
1922 | «Լուկրեցիա Բորջիա» | Lucrezia Borgia | Ջուլիա Օրսինի |
«Անտեսանելի թշնամու դեմ պայքարում» | Im Kampf mit dem unsichtbaren Feind | Բեսի | |
«Բժիշկ Մաբուզեն խաղամոլ է» | Dr. Mabuse, der Spieler | Պարուհի | |
«Նրանք կրկեսից են» | Die vom Zirkus | Կրկեսի դերասան | |
«Դիմակ» | Schminke | ||
1921 | Ոսկե տենդ | Die Goldene Pest | Նատաշա |
«Մերի Մերտոնի գիշերը» | Die Nacht der Mary Murton | ||
«Կոմս Կալիոստրո» | Der Graf von Cagliostro | ||
«Լյուցիֆեր» | Lucifer | ||
«Կորցրած կյանք» | Verfehltes Leben | ||
1920 | «Սրիկա» | Der Falschspieler | |
«Փարավոնի դստեր գանգը» | Der Schädel der Pharaonentochter | ||
«Գիշերային տեսարաններ» | Nachtgestalten | Պարուհի | |
1919 | «Չարագուշակ պատմություններ» | Unheimliche Geschichten | անառակ կին / ընկերուհի / հարբեցողի կին/ ակումբի նախագահի քույր |
«Ի տարբերություն մյուսների» | Anders als die Andern | Էլզա | |
«Պեր Գյունտ» | Peer Gynt | ||
«Աշխարհում շուրջ 80 օրվա ընթացքում» | Die Reise um die Erde in 80 Tagen | Աուդա | |
«Անառակություն։ Դեղին տուն» | Die Prostitution. Das gelbe Haus | Լոլա | |
1918 | «Դիդա Իբսենի պատմությունը» | Dida Ibsens Geschichte | Դիդա Իբսեն |
«Երեք աղջիկների տունը» | Das Dreimäderlhaus | Գրիզի |
Մշակույթում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- 1987 թվականին ռեժիսոր Ռոզա ֆոն Պրաունխայմը Anita - Tänze des Lasters ("Anita - Dances of Vice") ֆիլմում անդրադառնում է Բերբերի կյանքին[13]։
- Death in Vegas խումբը Բերբերի անունով երգ է գրել, որը ներառել է Satan's Circus ալբոմում։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 filmportal.de — 2005.
- ↑ 3,0 3,1 FemBio database (գերմ.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Anita Berber — 2008.
- ↑ «Glitter & Doom - Anita, mon amour»։ Wound Magazine 1 (1): 150–151։ November 2007։ ISSN 1755-800X
- ↑ Evans, Richard J. (2003) The Coming of the Third Reich. New York: Penguin. p.125.
- ↑ Pettis Ruth M. (օգոստոսի 16, 2005)։ «Berber, Anita»։ glbtq.com։ Արխիվացված է օրիգինալից դեկտեմբերի 30, 2008-ին։ Վերցված է 2008-11-18
- ↑ Gordon, Seven Addictions
- ↑ Berlin: Metropolis of Vice. Paradigm Pictures, 2005.
- ↑ "Anarchists of Style: Anita Berber, Part 2" http://www.wornthrough.com/2011/01/11/anarchists-of-style-anita-berber-part-2/ Archived 2014-02-22 at the Wayback Machine..
- ↑ Wilson, Scott. Resting Places: The Burial Sites of More Than 14,000 Famous Persons, 3d ed.: 2 (Kindle Locations 3520-3521). McFarland & Company, Inc., Publishers. Kindle Edition.
- ↑ 12,0 12,1 Capovilla (2001), p.50
- ↑ «Anita - Tänze des Lasters»։ The Internet Movie Database։ Վերցված է 2007-11-13
Մատենագիտություն
- Capovilla, Andrea (2001) "Berber, Anita" in: Aldrich, Robert & Wotherspoon, Garry (eds.) Who's Who in Contemporary Gay and Lesbian History: From Antiquity to World War II. New York: Routledge; pp. 50–51
- Gordon, Mel (2006) The Seven Addictions and Five Professions of Anita Berber: Weimar Berlin's Priestess of Debauchery. Los Angeles, California: Feral House
Լրացուցիչ գրականություն
- Berber, Anita & Droste, Sebastian (2012) Dances of Vice, Horror, and Ecstasy. Translated by Merrill Cole. Newcastle upon Tyne: Side Real Press.
- A full translation from the German
- Fischer, Lothar (1996) Tanz zwischen Rausch und Tod: Anita Berber, 1918-1928 in Berlin. Berlin: Haude und Spener
- Funkenstein, Susan Laikin (2005) "Anita Berber: Imaging a Weimar Performance Artist" in: Woman's Art Journal 26.1 (Spring/Summer 2005); pp. 26–31
- Gill, Anton (1993) A Dance between the Flames: Berlin between the Wars. New York: Carroll & Graf
- Jarrett, Lucinda (1997) Stripping in Time: A History of Erotic Dancing. London: Pandora (HarperCollins); pp. 112–135
- Kolb, Alexandra (2009) Performing Femininity. Dance and Literature in German Modernism. Oxford: Peter Lang. 978-3-03911-351-4
- Richie, Alexandra (1998) Faust's Metropolis: A History of Berlin. New York: Carroll and Graf
- Toepfer, Karl Eric (1997) Empire of Ecstasy: Nudity and Movement in German Body Culture, 1910-1935. Berkeley: University of California Press
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
|
![]() |
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Անիտա Բերբեր կատեգորիայում։ |