Ադուր Գոպալակրիշնան
Ադուր Գոպալակրիշնան (մալայալամ՝ അടൂര് ഗോപാലകൃഷ്ണന, անգլ.՝ Moutatthu Gopalakrishnan Unnithan, հուլիսի 3, 1941[1], Adoor, Pathanamthitta district, Kollam district, Տրավանկոր, Բրիտանական Հնդկաստան, Բրիտանական կայսրություն), հնդիկ կինոռեժիսոր, պրոդյուսեր, սցենարիստ և կինոօպերատոր։ Ադուր Գոպալակրիշնանը մեծ դեր է ունեցել մալայախոս կինոմատոգրաֆիայի կայացման գործում և համարվում է Հնդկաստանի հայտնի ռեժիսորներից մեկը[2], ինչպես նաև «զուգահեռ կինոյի» առաջատար ներկայացուցիչներից մեկը[3]։
Պարգևատրվել է Հնդկաստանի մեծությամբ երկրորդ և չորրորդ քաղաքացիական պարգևով՝ Պադմա Շրի և Պադմա Բհուշան[4], ֆրանսիական Պատվավոր Լեգեոնի շքանշանով[5] և Ֆրանսիայի արվեստի և գրականության գերատեսչական պարգևով[6]։ Հանդիսանում է Հնդկաստանի ամենաբարձր Դադասահեբ Փհալկեի անվան մրցանակի և 5 Ազգային կինոմրցանակի դափնեկիր՝ լավագույն ռեժիսորիի համար։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ադուր Գոպալակրիշնանը ծնվել է 1941 թվականի հուլիսի 3-ին Ադուր քաղաքի մոտ գտնվող Պալլիկալ գյուղում, ժամանակակից Կերալ նահանգում, հարուստ ընտանիքում։ Նրա ծնողները՝ Մադհավան Ունիտհան և Մուտատհու Գաուրի Կունջաման, հովանավորել են Կաթակալի թատրոնը, այդ պատճառով նա 8 տարեկան հասակում արդեն ելույթ է ունեցել բեմի վրա։ Այնուհետև, 1960 թվականին ավարտել է «Gandhigram Rural University» համալսարանի «Էկոնոմիկա, քաղաքագիտությունն և հանրային կառավարում» բաժինները, որոշ ժամանակ աշխատել է որպես վիճակագրող։ 1962 թվականին Ադուրն ընդունվել է Պունայի կինոինստիտուտ։
1965 թվականին Ադուր Գոպալակրիշնանը հեղինակային ֆիլմերի համար հիմնադրել է կոպերատիվ արտադրություն։ Գոպալակրիշնանի վրա մեծ ազդեցություն է ունեցել Սաթյաջիտ Ռայի աշխատանքը։ Նրա առաջին լիամետրաժ ֆիլմը «Իրենց կամքովն» է (1973), որն արժանացել է քննադատների գովասանքներին, լավագույն ֆիլմի և լավագույն ռեժիսորի համար Ազգային կինոմրցանակին և ցուցադրվել է Մոսկվայի, Լոնդոնի, Մելբուրնի և Փարիզի կինոփառատոններում։ Գոպալակրիշնանի ֆիլմերը հիմնականում առանձնանում են հոգեբանական մթնոլորտով, հետաքրքիր սյուժեով և գործող անձանց համոզիչ մոտիվացիոն գործողություններով։ Գոպալակրիշնանը՝ հեռուստադիտողների ուշադրությունը գրավելու համար, բարձրացնում է սուր սոցիալական հարցեր։
Բացի ֆիլմերի նկարահանումներից Ադուր Գոպալակրիշնանը գրել է սցենարներ, հոդվածներ։ 1983 թվականին հրատարակվել է Գոպալակրիշնանի «Կինոյի աշխարհը» գիրքը, որում նա պատմում է կինոմատոգրաֆիայի իր տեսլականի և հասարակության վրա դրա ազդեցության մասին։ Նա նույնիսկ գրել է «Կինոյի փորձը» և «Կինո, գրականություն և կյանք» գրքերը։
Ֆիլմագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տարի | Հայերեն անվանում | Պաշտոնական անվանում | Գործունեության ոլորտ | Ծանոթագրություն | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Ռեժիսոր | Պրոդյուսեր | Սցենարիստ | Օպերատոր | ||||
1965| | A Great Day | Կաղապար:Այո | կարճամմետրաժ | ||||
1967 | The Myth | Կաղապար:Այո | վավերագրական, կարճամետրաժ | ||||
1968 | Danger at Your Doorstep | Կաղապար:Այո | վավերագրական | ||||
1968 | And Man Created | Կաղապար:Այո | վավերագրական | ||||
1969 | Towards National STD | Կաղապար:Այո | վավերագրական | ||||
1973 | Իրենց կամքով | Swayamvaram | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | |||
1974 | Guru Chengannur | Կաղապար:Այո | վավերագրական | ||||
1975 | Past in Perspective | Կաղապար:Այո | վավերագրական | ||||
1977 | «Բարձրացում» | Kodiyettam | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | |||
1977 | Jeevana Theeralu | Կաղապար:Այո | |||||
1979 | Yakshagana | Կաղապար:Այո | վավերագրական | ||||
1980 | The Chola Heritage | Կաղապար:Այո | վավերագրական | ||||
1982 | Krishnanattam | Կաղապար:Այո | վավերագրական | ||||
1982 | Թակարդը | Elippathayam | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | |||
1982 | Sable | Կաղապար:Այո | վավերագրական | ||||
1984 | «Դեմ առ դեմ» | Mukhamukham | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | |||
1985 | Ganga | Կաղապար:Այո | Վավերագրական | ||||
1887 | «Մենախոսություն» | Anantaram | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | |||
1989 | Agni | Կաղապար:Այո | վավերագրական | ||||
1990 | «Պատերը» | Mathilukal | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | ||
1994 | «Ստրկություն» | Vidheyan | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | |||
1996 | «Մարդու պատմություն» | Kathapurushan | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | ||
1999 | Kalamandalam Gopi | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | վավերագրական, կարճամետրաժ | |||
2002 | Nizhalkkuthu | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | |||
2005 | Kalamandalam Ramankutty Nair | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | վավերագրական | ||
2007 | Naalu Pennungal | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | |||
2008 | Oru Pennum Randaanum | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո | ||||
2008 | La danse de l’enchanteresse | Կաղապար:Այո | Կաղապար:Այո |
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Encyclopædia Britannica
- ↑ «Adoor Gopalakrishnan.» (անգլերեն)։ MTV։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-09-09-ին։ Վերցված է 2012-01-19
- ↑ «Adoor Gopalakrishnan Biography» (անգլերեն)։ iloveindia.com։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-09-09-ին։ Վերցված է 2012-01-19
- ↑ Priya M Menon (2014-06-12)։ «Most Indian films are rubbish, Adoor Gopalakrishnan says»։ The Times of India (անգլերեն)։ Վերցված է 2014-09-11
- ↑ Р. Krithika (2009-02-10)։ «Legion of honour»։ The Hindu (անգլերեն)։ Վերցված է 2014-09-11
- ↑ Shobha Warrier (2003-05-23)։ «Highest French honour for Adoor» (անգլերեն)։ Rediff.com։ Վերցված է 2014-09-11
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Պաշտոնական կայք (անգլ.)
- Official Website of Information and Public Relation Department of Kerala
- Կենսագրությունը Rediff կայքում (անգլ.)
- Профиль на сайте Cinema of Malayalam Archived 2010-02-14 at the Wayback Machine. (անգլ.)
|