Բարկուշատ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Գյուղ
Բարկուշադ
ԵրկիրԱրցախ Արցախ
Շրջան Քաշաթաղ
Համայնք Որոտան
Բնակչություն20 մարդ (2015)
Ազգային կազմհայեր
Ժամային գոտիUTC+4
Արցախի Հանրապետության քարտեզը, որտեղ մուգ շագանակագույնով պատկերված են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները, իսկ մարմնագույնով՝ Արցախի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները 2021 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ[1]

Բարկուշատ, գյուղ Արցախի Հանրապետության Քաշաթաղի շրջանում։

Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղը տեղակայված է Արցախի Հանրապետության հարավարևմտյան թևում` Քաշաթաղի շրջանում՝ նախկինում՝ Սյունիքի Հաբանդ գավառում։ Բնակավայրը տեղաբաշխված է Որոտանի ստորին հոսանքի աջափնյա ձորալանջին[2]։

Որոտան քաղաքի, Անդոկաբերդ, Դողար, Վանանդ գյուղերի հետ միասին մտնում է Որոտան համայնքի մեջ[3]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղի շրջակայքում գտնվող լեռան գագաթին կան Ք. ա. 2-1-ին հազարամյակների դամբարաններ։ Այժմյա գյուղի հարևանությամբ պահպանվում են հնագույն հայկական գյուղի և եկեղեցու ավերակները[2]։

18-րդ դարի երկրորդ կեսին և 19-րդ դարի սկզբներին Ղարաբաղի և Նախիջևանի խաների ու քրդական ցեղերի ճնշման ներքո տարածաշրջանի բնակատեղիները հայաթափվել էին։ Այս հանգամանքն էլ պատճառ հանդիսացավ, որ տվյալ գավառի գյուղերի, այդ թվում՝ Բարկուշատի պատմական հետքերն ու նույնիսկ անունը մոռացության մատնվեն[2]։

19-րդ դարի սկզբներին լքված գյուղում հաստատվել էին թուրք և քուրդ քոչվոր մի քանի ընտանիքներ։

Հայկական գյուղը նրանք կոչեցին Բախտիարլի։

Տասնամյակի ընթացքում գյուղում հաստատված թուրքերն ու քրդերը հիմնովին կործանել են հայկական պատմամշակութային արժեքները։ Խորհրդային տարիներին դա առավել ծրագրված բնույթ ստացավ[2]։

Ադրբեջանում խորհրդային կարգերի հաստատումից հետո Մոսկվայի կենտրոնական բոլշևիկյան իշխանությունների որոշմամբ այս տարածքները բռնակցվեցին ԱԽՍՀ-ին։ Բարկուշատը 1923 թվականին գտնվում էր ԱԽՍՀ Կարմիր Քուրդիստանի օկրուգի, 1930 թվականին՝ Կուբաթլուի շրջանի կազմում։

1993 թվականի նոյեմբերի սկզբներին ԱՀ Պաշտպանության բանակի հարվածների տակ գյուղը ազատագրվեց[2]։

Գյուղը համեմատաբար ավելի ուշ վերաբնակեցվեց։ 2010 թվականին այստեղ հաստատվել էին Հայաստանի բնակավայրերից մի քանի ընտանիքներ։ Բնակավայրը ստացավ Բարկուշատ անունը[2]։

2020 թվականին տեղի ունեցած 44-օրյա պատերազմի հետևանքով բնակավայրը հայաթափվել և անցել է Ադրբեջանի հսկողության տակ[4]։

Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2015 թվականին Բարկուշադ գյուղում բնակվում է 20 մարդ, կար 7 տնտեսություն[5]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Արցախի տարածքները համարվում են օկուպացված Ադրբեջանի կողմից. ԱՀ ԱԺ հայտարարությունը, (արխիվացված 05․04․2021թ․)
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Բալայան, Վահրամ (2020). ԱՐՑԱԽԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԿԱՎԱՅՐԵՐԻ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ՈՒՐՎԱԳԾԵՐ. Երևան: Զանգակ. էջ 670.
  3. Հակոբ Ղահրամանյան, Տեղեկատու Արցախի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ.։
  4. «Արցախը հրապարակել է Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը». Ազատություն Ռադիոկայան. 2020 թ․ դեկտեմբերի 10.
  5. Ղահրամանյան, Հակոբ (2015). Տեղեկաատու Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի. Երևան. էջ 375.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)