Ֆրեդերիկ Բանտինգ
Ֆրեդերիկ Բանտինգ Frederick Banting | |
---|---|
Ծնվել է | նոյեմբերի 14, 1891[1][2][3][…] Էլիսթոն, New Tecumseth, Simcoe County, Օնտարիո, Կանադա |
Մահացել է | փետրվարի 21, 1941[3][4][5][…] (49 տարեկան) Musgrave Harbour, Նյուֆաունդլենդ եւ Լաբրադոր, Կանադա մահը պատահարից |
Գերեզման | Մաունթ Փլեզանթ գերեզմանատուն[6] |
Քաղաքացիություն | Կանադա |
Մասնագիտություն | բժիշկ, դեղաբան և հետազոտող |
Հաստատություն(ներ) | Հիվանդ երեխաների հիվանդանոց, Տորոնտոյի համալսարան և Արևմտյան Օնտարիոի համալսարան |
Գործունեության ոլորտ | ֆիզիոլոգիա և դեղագիտություն |
Անդամակցություն | Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Լեոպոլդինա, Կանադայի թագավորական ընկերություն և Բելգիայի թագավորական բժշկական ակադեմիա |
Ալմա մատեր | Տորոնտոյի համալսարան և Temerty Faculty of Medicine, University of Toronto? |
Տիրապետում է լեզուներին | անգլերեն[7] |
Պարգևներ | |
Ամուսին(ներ) | Marion Robertson? և Henrietta Banting? |
Ստորագրություն | |
Frederick Banting Վիքիպահեստում |
Ֆրեդերիկ Գրանտ Բանտինգ (անգլ.՝ Frederick Grant Banting, նոյեմբերի 14, 1891[1][2][3][…], Էլիսթոն, New Tecumseth, Simcoe County, Օնտարիո, Կանադա - փետրվարի 21, 1941[3][4][5][…], Musgrave Harbour, Նյուֆաունդլենդ եւ Լաբրադոր, Կանադա), կանադացի ֆիզիոլոգ։
1916 թվականին ավարտել է Տորոնտոյի համալսարանի բժշկական ֆակուլտետը։ Ենթաստամոքսային գեղձի լանգերհասյան կղզյակների հորմոնը՝ ինսուլինը, հայտնաբերելու և մաքուր վիճակում ստանալու համար Բանտինգին (Ջոն Մակլեոդի հետ) շնորհվել է Նոբելյան մրցանակ (1923)։ Նա եղել է ֆիզիոլոգիայի և բժշկագիտության ասպարեզում այդ հեղինակավոր պարգևին արժանացած ամենաերիտասարդ գիտնականը. մրցանակի շնորհման պահին 32 տարեկան էր։ Զոհվել է օդային աղետի ժամանակ[16]։
Որպես Ֆրեդերիկ Բանտինգի վաստակը գնահատելու նշան՝ շաքարախտի դեմ պայքարի համաշխարհային օրը համապատասխանեցվել է նրա ծննդյան օրվա հետ և նշվում է նոյեմբերի 14-ին։
Բանտինգը մշտապես ընդգծել է իր օգնականի՝ Չարլզ Բեսթի ավանդը ինսուլինի հայտնաբերման գործում (ի դեպ՝ իբրև երախտագիտության նշան՝ նրա հետ կիսել էր Նոբելյան մրցանակը)։ 1934 թվականին Մեծ Բրիտանիայի Գևորգ V թագավորը Բանտինգին ասպետի տիտղոս է շնորհել։ Դափնեկիր գիտնականը եղել է Կանադայի թագավորական ընկերության (1926) և Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամ (1935)[17]։
Պարգևներ և մեծարանք
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- 1919 — Զինվորական խաչ
- 1923 — Ջոն Սքոթի մեդալ
- 1923 — Նոբելյան մրցանակ ֆիզիոլոգիայի և բժշկագիտության ասպարեզում
- 1934 — Բրիտանական կայսրության ասպետ-կոմանդոր
- 1994 — ներառվել է Կանադայի բժշկական փառքի սրահ (Canadian Medical Hall of Fame)[18]
- 2004 — ներառվել է գյուտարարների ազգային փառքի սրահ։
Նրա անունով են կոչվել Լուսնի խառնարաններից մեկը, մեկ աստերոիդ (43293) Banting[de], սահմանվել է նրա անունը կրող մեդալ, որը 1941 թվականից սկսած՝ յուրաքանչյուր տարի շնորհվում է շաքարախտի բուժման, հաղթահարման գործում աչքի ընկած գիտնականի։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 University of Toronto, Laval University Dictionary of Canadian Biography, Dictionnaire biographique du Canada / G. Brown, D. Hayne, F. Halpenny, R. Cook, J. English, M. Trudel, A. Vachon, J. Hamelin — UTP, Presses de l'Université Laval, 1959. — ISSN 0420-0446; 0070-4717
- ↑ 2,0 2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Munk's Roll
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Gran Enciclopèdia Catalana (կատ.) — Grup Enciclopèdia, 1968.
- ↑ Find A Grave — 1996.
- ↑ Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
- ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1923 — Nobel Foundation.
- ↑ Table showing prize amounts — Nobel Foundation, 2019.
- ↑ Laureates of The Canadian Medical Hall of Fame — Canadian Medical Hall of Fame.
- ↑ Ազգային գյուտարարների փառքի սրահ — 1973.
- ↑ Commonwealth War Graves Commission database
- ↑ https://thejohnscottaward.github.io/jsc/1901-1950.html
- ↑ Plarr's Lives of the Fellows
- ↑ https://www.cma.ca/get-involved/awards/fng-starr-award
- ↑ ՀՍՀ, հ. 2։
- ↑ Banting; Sir; Frederick Grant (1891—1941) Արխիվացված 2022-02-20 Wayback Machine(անգլ.)
- ↑ «Sir Frederick Banting | Canadian Medical Hall of Fame». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ ապրիլի 21-ին. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 20-ին.
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Bliss, M. Banting: A Biography. — 2nd paperback edition. — Toronto, ON: University of Toronto Press, 1992. — ISBN 0-8020-7387-5
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- М. С. Шойфет Бантинг (1891–1941) // 100 великих врачей. — М.: Вече, 2008. — 528 с. — (100 великих). — 5000 экз. — ISBN 978-5-9533-2931-6
- Ֆրեդերիկ Բանտինգի կենսագրությունը Նոբելյան կոմիտեի կայքում
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆրեդերիկ Բանտինգ» հոդվածին։ |
|
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 2, էջ 290)։ |
- Նոյեմբերի 14 ծնունդներ
- 1891 ծնունդներ
- Կանադայում ծնվածներ
- Փետրվարի 21 մահեր
- 1941 մահեր
- Կանադայում մահացածներ
- Լոնդոնի թագավորական ընկերության անդամներ
- Լեոպոլդինայի անդամներ
- Տորոնտոյի համալսարանի շրջանավարտներ
- Բժշկության կամ ֆիզիոլոգիայի բնագավառում Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրներ
- Գիտնականներ այբբենական կարգով
- Անձինք այբբենական կարգով
- Կանադացի ֆիզիոլոգներ
- Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրներ
- Կանադացի բժիշկներ