Գլիցերին

Գլիցերին
Ընդհանուր տեղեկություններ
Դասական անվանակարգում	Պրոպանտրիոլ-1,2,3
Ավանդական անվանում	Գլիցերին
Քիմիական բանաձև	HOCH2-CH(OH)-CH2OH
Ռացիոնալ բանաձև	C3H5(OH)3
Մոլային զանգված	1,5E−25 կիլոգրամ գ/մոլ
Խտություն	1,26 ± 0,01 գ/սմ³ գ/սմ³
Ջերմային հատկություններ
Հալման ջերմաստիճան	18 °C
Կազմալուծման ջերմաստիճան	554 ± 1 ℉
Եռման ջերմաստիճան	290 °C
Այրման ջերմաստիճան	320 ± 1 ℉ և 160 °C
Գոլորշու ճնշում	0,003 ± 0,001 mm Hg
Օպտիկական հատկություններ
Բեկման ցուցիչ	1,4729
Դասակարգում
CAS համար	56-81-5
PubChem	753
EINECS համար	200-289-5
SMILES	OCC(O)CO
ЕС	200-289-5
RTECS	MA8050000
ChEBI	733
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)

Գլիցերին,(1,2,3-տրիօքսիպրոպան, պրոպանտրիոլ-1,2,3), եռատոմ սպիրտների պարզ ներկայացուցիչ: Իրենից ներկայացնում է մածուցիկ, թափանցիկ հեղուկ:

Ֆիզիկական հատկություններ

Գլիցերինը անգույն, մածուցիկ, շատ հիգրոսկոպիկ հեղուկ է: Ունի քաղցր համ, այստեղից էլ ստացել է իր անվանումը(գլիկոս-քաղցր):

Քիմիական հատկություններ

Գլիցերինը ունի տիպիկ բազմատոմ սպիրտներին բնորոշ քիմիական հատկություններ: Գլիցերինի փոխազդեցությունը հալոգենաջրածինների կամ ֆոսֆորի հալոգենիդների հետ ընթանում է մոնո- և դիհալոգենացմամաբ: Գլիցերինը փոխազդում է կարբոնաթթուների և հանքային թթուների հետ: Օրինակ ազոտական թթվի հետ փոխազդելիս, գլիցերինն առաջացնում է եռնիտրատ-նիտրոգլիցերին(ստացել է Ասկանյո Սոբրերոն, 1847 թվականին), օգտագործվում է մեր ժամանակներում անծուխ վառոդ ստանալու նպատակով: Գլիցերինը դեհիդրատացնելիս այն վեր է ածվում թունավոր ակրոլեինի.

• HOCH₂CH(OH)-CH₂OH $\to$ H₂C=CH-CHO + 2 H₂O

Այն օքսիդանում է մինչև գլիցերինային ալդեհիդ CH₂OHCHOHCHO, դիհիդրօքսիացետոն CH₂OHCOCH₂OH կամ գլիցերինաթթու CH₂OHCHOHCOOH: Գլիցերինի և բարձրագույն կարբոնաթթուների եթերները՝ ճարպերը հանդիսանում են շատ կարևոր միացություններ մարդու համար, կարևոր կենսաբանական դեր են խաղում նաև ֆոսֆոլիպիդները:

Ստացում

Գլիցերին առաջին անգամ ստացել է Շելեն 1779 թվականին, ճարպերի օճառացմամբ: Գլիցերինի հիմնական մասը ստանում են ճարպերի օճառացումից: Գլիցերինի ստացման սինթետիկ եղանակների հիմնական մասը հիմնված է պրոպիլենի օգտագործման վրա: 450-500 °C ջերմաստիճաններում պրոպիլենի քլորացումից ստանում են ալիլքլորիդ, HClO-ի հետ միանալիս առաջանում են քլորհիդրիններ, օրինակ՝ CH₂ClCHOHCH₂Cl, որը ալկալիով մշակելիս առաջանում է գլիցերին: Գլիցերին կարելի է ստանալ նաև օսլայի հիդրոլիզի միջոցով, առաջացած մոնոսախարիդների հիդրատացմամբ կամ շաքարների սպիրտային խմորումից:

Գլիցերինի մոլեկուլը

Գլիցերինի ածանցյալներ

Գլիցերիդներ

Եռգլիցերիդները հանդիսանում են գլիցերինի ածանցյալներ: Եռգլիցերիդները հանդիսանում են կարևոր բաղադրիչ՝ կենդանի օրգանիզմներում նյութափոխանակության գործընթացներում:

Ճարպեր և յուղեր

Ճարպերը և յուղերը հիդրոֆոբ միացություններ են, ջրում անլուծելի, այնպես ինչպես գլիցերինի մոլեկուլում հիդրօքսիլ խմբերը փոխարինված են ճարպաթթուների մնացորդներով:

Կիրառություն

Գլիցերինի կիրառության ոլորտները շատ բազմազան են: Օգտագործվում է սննդային հավելանյութերում, լվացող և կոսմետիկ միջոցներում, պլաստմասսաների արտադրությունում, ներկանյութերի արտադրությունում, էլեկտրատեխնիկայում, ռադիոտեխնիկայում և այլն: Համարակալված է որպես սննդային հավելում : Գլիցերինը օգտագործվում է նաև դինամիտի ստացման համար:

Կայքեր

Ռուսերեն և անգլերեն լեզուներով.

• Физические свойства глицерина

Անգլերեն լեզվով.

• What is Glycerin?
• Glossary for the Modern Soap Maker
• Glycerol soap
• Absolute alcohol using glycerol
• Computational Chemistry Wiki
• Health.gov dietary guidelines