Գերանիոլ

Գերանիոլ
Ընդհանուր տեղեկություններ
Դասական անվանակարգում	գերանիոլ
Ավանդական անվանում	դիմեթիլօկտադիեն
Քիմիական բանաձև	C₁₀H₁₈O
Մոլային զանգված	2,6E−25 կիլոգրամ գ/մոլ
Խտություն	0,889 գ/սմ³ գ/սմ³
Ջերմային հատկություններ
Հալման ջերմաստիճան	15 °C և −15 °C °C
Սուբլիմացման ջերմաստիճան	76 °C
Եռման ջերմաստիճան	229-230 °C °C
Քիմիական հատկություններ
Դասակարգում
CAS համար	106-24-1
PubChem	637566
EINECS համար	203-377-1
SMILES	CC(=CCCC(=CCO)C)C
ЕС	203-377-1
ChEBI	13849989
	Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)

Գերանիոլ (լատ.՝ Geranium` խորդենի), 2,6-դիմեթիլօկտադիեն-2,6-ոլ-8, C₁₀H₁₈O բանաձևով օրգանական միացություն։ Բաց դեղնավուն, վարդի հոտով հեղուկ նյութ է, որի եռման ջերմաստիճանը՝ 229-230° C, խտությունը՝ 889 կգ/մ³։ Լուծվում է սպիրտներում և եթերներում, բայց ջրում չի լուծվում։ Խորդենի, վարդի և այլ ծաղկաբույսերի եթերային յուղերի բաղադրիչ մասն է։

Ստացումը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գերանիոլ ստանում են մշակելով այդ ծաղկաբույսերի եթերային յուղերը , ինչպես նաև ստանում են ցիտրալի ընտրողական հիդրումով կամ լինալոլի իզոմերացմամբ` քացախաթթվի անհիդրիդի հետ տաքացնելով։

Կիրառումը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գերանիոլը օգտագործվում է օծանելիքների և հոտավետ օճառների արտադրության մեջ։ Հետազոտությունները ցույց են տվել նաև, որ գերանիոլը հաջողությամբ մոծակներ վանող հատկություն ունի^[3]^[4]։

Առողջություն և անվտանգություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օծանելիքների հանդեպ ալերգիա ունեցող մարդիկ պետք է խուսափեն գերանիոլ օգտագործելուց^[5]։ Գերանիոլը նաև աչքերի սուր գրգռիչ միջոց է^[6]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 GERANIOL
↑ ^2,0 ^2,1 Bradley J., Williams A. J., Andrew S.I.D. Lang Jean-Claude Bradley Open Melting Point Dataset // Figshare — 2014. — doi:10.6084/M9.FIGSHARE.1031637.V2
↑ Barnard, D.R., and Xue, R. (2004)։ «Laboratory evaluation of mosquito repellents against Aedes albopictus, Culex nigripalpus, and Ochlerotatus triseriatus (Diptera: Culicidae)»։ J. Med. Entomol. 41 (4): 726–730։ PMID 15311467։ doi:10.1603/0022-2585-41.4.726
↑ UF entomologist develops safe, effective alternative to DEET insect repellents Archived 2008-10-08 at the Wayback Machine., Univ. of Florida, 1999
↑ Survey and health assessment of chemical substances in massage oils
↑ http://www.sigmaaldrich.com/MSDS/MSDS/DisplayMSDSPage.do?country=CA&language=en&productNumber=163333&brand=ALDRICH&PageToGoToURL=http%3A%2F%2Fwww.sigmaaldrich.com%2Fcatalog%2Fsearch%3Finterface%3DAll%26term%3Dgeraniol%26N%3D0%26mode%3Dmatch%2520partialmax%26focus%3Dproduct%26lang%3Den%26region%3DCA, Accessed June 24 2014

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 3, էջ 26)։

[_e089f9fd11693f61-1] 1,0 ^1,1 GERANIOL

[_036821d90881be5e-2] 2,0 ^2,1 Bradley J., Williams A. J., Andrew S.I.D. Lang Jean-Claude Bradley Open Melting Point Dataset // Figshare — 2014. — doi:10.6084/M9.FIGSHARE.1031637.V2

[3] Barnard, D.R., and Xue, R. (2004)։ «Laboratory evaluation of mosquito repellents against Aedes albopictus, Culex nigripalpus, and Ochlerotatus triseriatus (Diptera: Culicidae)»։ J. Med. Entomol. 41 (4): 726–730։ PMID 15311467։ doi:10.1603/0022-2585-41.4.726

[4] UF entomologist develops safe, effective alternative to DEET insect repellents Archived 2008-10-08 at the Wayback Machine., Univ. of Florida, 1999

[5] Survey and health assessment of chemical substances in massage oils

[6] ttp://www.sigmaaldrich.com/MSDS/MSDS/DisplayMSDSPage.do?country=CA&language=en&productNumber=163333&brand=ALDRICH&PageToGoToURL=http%3A%2F%2Fwww.sigmaaldrich.com%2Fcatalog%2Fsearch%3Finterface%3DAll%26term%3Dgeraniol%26N%3D0%26mode%3Dmatch%2520partialmax%26focus%3Dproduct%26lang%3Den%26region%3DCA, Accessed June 24 2014

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]