Գերանիոլ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Jump to navigation Jump to search
Գերանիոլ
Geraniol.svg
Geranial 3D ball.png
Ընդհանուր տեղեկություններ
Դասական անվանակարգումգերանիոլ
Ավանդական անվանումդիմեթիլօկտադիեն
Քիմիական բանաձևC₁₀H₁₈O
Մոլային զանգված2,6E−25 կիլոգրամ[1] գ/մոլ
Խտություն0,889 գ/սմ³ գ/սմ³
Ջերմային հատկություններ
Հալման ջերմաստիճան15 °C և −15 °C[2] °C
Սուբլիմացման ջերմաստիճան76 °C
Եռման ջերմաստիճան229-230 °C °C
Քիմիական հատկություններ
Դասակարգում
CAS համար106-24-1
PubChem637566
EINECS համար203-377-1
SMILESCC(=CCCC(=CCO)C)C
ЕС203-377-1
ChEBI13849989
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)

Գերանիոլ (լատ.՝ Geranium` խորդենի), 2,6-դիմեթիլօկտադիեն-2,6-ոլ-8, C10H18O բանաձևով օրգանական միացություն։ Բաց դեղնավուն, վարդի հոտով հեղուկ նյութ է, որի եռման ջերմաստիճանը՝ 229-230° C, խտությունը՝ 889 կգ/մ3։ Լուծվում է սպիրտներում և եթերներում, բայց ջրում չի լուծվում։ Խորդենի, վարդի և այլ ծաղկաբույսերի եթերային յուղերի բաղադրիչ մասն է։

Ստացումը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գերանիոլ ստանում են մշակելով այդ ծաղկաբույսերի եթերային յուղերը , ինչպես նաև ստանում են ցիտրալի ընտրողական հիդրումով կամ լինալոլի իզոմերացմամբ` քացախաթթվի անհիդրիդի հետ տաքացնելով։

Կիրառումը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գերանիոլը օգտագործվում է օծանելիքների և հոտավետ օճառների արտադրության մեջ։ Հետազոտությունները ցույց են տվել նաև, որ գերանիոլը հաջողությամբ մոծակներ վանող հատկություն ունի[3][4]։

Առողջություն և անվտանգություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օծանելիքների հանդեպ ալերգիա ունեցող մարդիկ պետք է խուսափեն գերանիոլ օգտագործելուց[5]։ Գերանիոլը նաև աչքերի սուր գրգռիչ միջոց է[6]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 GERANIOL
  2. ↑ 2,0 2,1 Bradley J., Williams A. J., Andrew S.I.D. Lang Jean-Claude Bradley Open Melting Point Dataset // Figshare — 2014. — doi:10.6084/M9.FIGSHARE.1031637.V2
  3. ↑ Barnard, D.R., and Xue, R. (2004)։ «Laboratory evaluation of mosquito repellents against Aedes albopictus, Culex nigripalpus, and Ochlerotatus triseriatus (Diptera: Culicidae)»։ J. Med. Entomol. 41 (4): 726–730։ PMID 15311467։ doi:10.1603/0022-2585-41.4.726 
  4. ↑ UF entomologist develops safe, effective alternative to DEET insect repellents Archived 2008-10-08 at the Wayback Machine., Univ. of Florida, 1999
  5. ↑ Survey and health assessment of chemical substances in massage oils
  6. ↑ http://www.sigmaaldrich.com/MSDS/MSDS/DisplayMSDSPage.do?country=CA&language=en&productNumber=163333&brand=ALDRICH&PageToGoToURL=http%3A%2F%2Fwww.sigmaaldrich.com%2Fcatalog%2Fsearch%3Finterface%3DAll%26term%3Dgeraniol%26N%3D0%26mode%3Dmatch%2520partialmax%26focus%3Dproduct%26lang%3Den%26region%3DCA, Accessed June 24 2014
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Չափորոշչային վերահսկողություն
GND: 4824104-0 · Microsoft: 2778240251
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 26)։ CC-BY-SA-icon-80x15.png
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Գերանիոլ&oldid=7761233» էջից