Չարլզ Դրեյփեր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Չարլզ Դրեյփեր
անգլ.՝ Charles Stark Draper
Դիմանկար
Ծնվել էհոկտեմբերի 2, 1901(1901-10-02)[1][2]
ԾննդավայրWindsor, Միսսուրի, ԱՄՆ
Մահացել էհուլիսի 25, 1987(1987-07-25)[1][2] (85 տարեկան)
Մահվան վայրՔեմբրիջ, Մասաչուսեթս, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
ԿրթությունՍթենֆորդի համալսարան, Միսուրիի համալսարան և Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտ
ՄասնագիտությունQ10497074?, գյուտարար, համալսարանի դասախոս, համակարգչային գիտնական և ֆիզիկոս
ԱշխատավայրՄասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտ
Պարգևներ և
մրցանակներ
Ազգային գիտական մեդալ[3]

Դենիել Գուգենհայմի շքանշան

Գիտական ձեռքբերման համար Ուիլյամ Պրոկտերի մրցանակ

Հովարդ Փոթսի մեդալ

[4]

Ազգային ավիացիայի պատվի սրահ

Ազգային գյուտարարների փառքի սրահ

[5]

Հոլիի մեդալ

[6]

Լենգլիի ոսկե մեդալ

Richard E. Bellman Control Heritage Award?

Ամերիկայի ֆիզիկայի ակադեմիայի անդամ

Մագելանիք Պրեմիում

Չարլզ Ստարկ Դրեյպերի մրցանակ

IEEE Lamme Medal?

Ճապոնիայի մրցանակ

IEEE անդամ

Fellow of the American Society of Mechanical Engineers?

Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամ

Theodore von Kármán Award?

[7]

Rufus Oldenburger Medal?

Միջազգային տիեզերական փառքի սրահ

[8][9] և

Allan D. Emil Memorial Award?

ԱնդամությունՖրանսիական գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ճարտարագիտական ազգային ակադեմիա և ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա

Չարլզ Սթարք Դրեյփեր (անգլ.՝ Charles Stark Draper, հոկտեմբերի 2, 1901(1901-10-02)[1][2], Windsor, Միսսուրի, ԱՄՆ - հուլիսի 25, 1987(1987-07-25)[1][2], Քեմբրիջ, Մասաչուսեթս, ԱՄՆ), ամերիկացի գիտնական և ինժեներ, հաճախ «իներցիալ նավագնացության հայր»։ Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական համալսարանի չափիչ սարքերի լաբորատորիայի հիմնադիր և տնօրեն։ Հետագայում լաբորատորիան համալսարանից առանձնացավ և վերանվանվեց Չարլզ Սթարքի անվան լաբորատորիա[10].: ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիայի անդամ է(1957)[11],, ԱՄՆ-ի ազգային ինժեներական ակադեմիայի անդամ (1965)[12], Ֆրանսիական գիտությունների ակադեմիայի օտարերկրացի անդամ (1978, 1970 թվականից ի վեր թղթակից)[13].:

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է ԱՄՆ-ի Միսսուրի նահանգի Վինձոր քաղաքում։ 1917 թվականին ընդունվել է Միսսուրիի համալսարան, որտեղից տեղափոխվել է Սթենֆորդ։ 1922 թվականին ստացել է հումանիտար գիտությունների բակալավրի աստիճան հոգեբանության ոլորտում և ընդունվել է Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտ, որտեղ հետագայում ստացել է գիտությունների բակալավրի ու մագիստրոսի աստիճան (1928), իսկ 1938 թվականին պաշտպանել է ֆիզիկայի դոկտորի թեզ[14].: Սկսած 1938 թվականից, Փիրսը սկսեց դասավանդել ինստիտուտում, 1939 թվականին արդեն որպես պրոֆեսոր օդագնացության դասախոսություններ է կարդացել։

Արդեն որպես մագիստրոս 1930 թվականին հիմնադրել է չափիչ սարքավորումների լաբորատորիա, որն այժմ էլ գործում է։ 1961 թվականին լաբորատորիան «Ապոլլոն» ծրագրի մասնակցության պայմանագիր ստացավ՝ Ապոլոն կողային կառավարման համակարգչի մշակման համար։ Համակարգիչը մեկ խորանարդ սամտիմետր չափսով անցկացնում էր հաշվարկներ ու վերահսկում էր շարժումներ, ուղղություններ, և ղեկավարում էր թռիչքների ժամանակ թիմային և լուսնային մոդուլներով։ 1973 թվականից սկսած լաբորատորիան առանձնացավ Մասաչուսեթսի համալսարանից և սկսեց կրել Դրեյփերի անունը։

Դրեյփերի մյուս հետաքրքրությունները իներցիոն նավագնացության սարքավորումներն են, ինժեներական գիտությունների կիրառական ոլորտը, որն ակտիվորեն սկսեց ձևավորվել 20-րդ դարի 30-ական թվականներին։ Դրեյփերն անգնահատելի ներդրում կատարեց իներցիալ նավագնացության վերականգնման ու զարգացման մեջ, ինչի համար 1981 թվականին մտավ գյուտարարների փառքի Ազգային դահլիճ։ Դրեյփերի լաբորատորիան մշակում էր նավագնացության համակարգը նաը զինվորականների կարիքների համար՝ «Ատլաս», «Տոր», «Տիտան»[15], «Պոլարիս», «Պոսեյդոն», «Թրայդենտ 1», «Թրայդենտ 2» հրթիռների համար[16].:

Պարգևներ ու խոստովանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • 1957 թվական, Հոլլիի մեդալ
  • 1959 թվական, գիտական նվաճումների համար Ուիլյամ Պրոկտերի անվան մրցանակ
  • 1960 թվական, Թայմ ամսագրի վարկածներով արժանացել է Տարվա մարդ մրցանակի[17]
  • 1960 թվական, Հովարդ Պոտտսի շքանշան ամերիկյան Ֆրանկլին ինստիտուտի կողմից[18]
  • 1964 թվական, ԱՄՆ-ի Ազգային գիտական շքանաշան[19]
  • 1967 թվական, հասարակական ծառայության մեդալ (ՆԱՍԱ)
  • 1970 թվական, Ինժեներական ազգային ակադեմիայի հիմնադիրների կողմից շքանշան
  • 1971 թվական, Ջոն Սքոթի շքանշան
  • 1971 թվական, Ռուֆուս Օլդենբուրգերի շքանշան
  • 1973 թվական, Էլեկտրատեխնիկայի ինժեներների և էլոկտրոնիկայի ամերիկյան ինստիտուտի Լամմե շքանշան[20]
  • 1981 թվական, Սմիթսոնովյան ինստիտուտի Լէնգլի ոսկե մեդալ[21]
  • 1981 թվական, ընդգրկվել է Գյուտարարների փառքի ազգային ակադեմիա[22]։

1989 թվականին ի նշան գիտնականի և ինժեների արժանիքների, հիմնվել է Չարլզ Սթարք Դրեյփերի մրցանակ, որը շնորհվել է ինժեներական զգալի նվաճումների համար, այն հասարակության վրա մեծ ազդեցություն է ունեցել, ինչպես նաև բերել է կյանքի որակի բարելավման և տեղեկատվության հասանելիության[23].:

Հետաքրքիր փաստեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ինչպես հենց ինքը՝ Դրեյփերը, այնպես էլ նրա հարազատները Միսսուրի նահանգում նշանակալից դեր են խաղացել։ Մասնավորապես, նրա զարմիկ Լլոյդ Սթարքը եղել է նահանգի 39-րդ նահանգապետը։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Dennis M. A. Encyclopædia Britannica
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Annuaire prosopographique : la France savante
  3. ↑ http://www.nsf.gov/od/nms/recip_details.jsp?recip_id=109
  4. ↑ https://www.fi.edu/en/laureates/charles-stark-draper
  5. ↑ https://www.invent.org/inductees/charles-stark-draper
  6. ↑ https://www.asme.org/about-asme/honors-awards/achievement-awards/holley-medal
  7. ↑ http://iaaweb.org/content/view/142/242/
  8. ↑ https://www.nmspacemuseum.org/inductee/charles-s-draper/
  9. ↑ Space Pioneers Enshrined — Las Vegas: 1976. — P. 6.
  10. ↑ «Charles Stark Draper Laboratory. History». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 10-ին. Վերցված է 2021 թ․ ապրիլի 9-ին.
  11. ↑ Կաղապար:Us nas id
  12. ↑ Dr. Charles S. Draper(անգլ.)
  13. ↑ Les membres du passé dont le nom commence par D(ֆր.)
  14. ↑ «Charles Stark Draper — ETHW» (անգլերեն). ethw.org. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 19-ին.
  15. ↑ Draper at 25. Innovation for the 21st Century Արխիվացված 2014-05-01 Wayback Machine
  16. ↑ «AGC biography - Charles Stark Draper» (անգլերեն). authors.library.caltech.edu. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 19-ին.
  17. ↑ Man of the Year: Men of the Year: U.S. Scientists(անգլերեն) // Time : magazine. — 1961-01-02. — ISSN 0040-781X.
  18. ↑ «The Franklin Institute Awards» (անգլերեն). The Franklin Institute. 2014 թ․ փետրվարի 3. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 19-ին.
  19. ↑ «The President's National Medal of Science: Recipient Details | NSF - National Science Foundation» (անգլերեն). nsf.gov. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 19-ին.
  20. ↑ «IEEE Lamme Medal — ETHW» (անգլերեն). ethw.org. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 19-ին.
  21. ↑ «Gold Medal Smithsonian Institute. Awards and Medals» (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հոկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 28-ին.
  22. ↑ Hall of Fame/Inventor profile. Charles Stark Draper. Արխիվացված 2007-12-20 Wayback Machine
  23. ↑ «About the Draper Prize». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հունիսի 6-ին. Վերցված է 2021 թ․ ապրիլի 9-ին.
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Չարլզ_Դրեյփեր&oldid=9414979» էջից