Jump to content

Չամիչը արևի տակ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

«Չամիչը արևի տակ» (անգլ.՝ A Raisin in the Sun), Լորեն Հանսբերիի պիեսն է, որը առաջնախաղը կայացել է Բրոդվեյում 1959 թվականին[1]։ Վերնագիրը գալիս է «Հարլեմ» պոեմից (նաև հայտնի է որպես «Հետաձգված երազանք») Լենգսթոն Հյուզի կողմից[2]։ Պատմությունը պատմում է հարավային Չիկագոյում սևամորթ ընտանիքի փորձառությունների մասին, երբ նրանք փորձում են բարելավել իրենց ֆինանսական պայմանները հոր մահից հետո ապահովագրական վճարով և զբաղվում էին բնակարանային խտրականության, ռասիզմի և խառը ամուսնությունների հարցերով։ The New York Drama Critics' Circle-ը անվանել է 1959 թվականի լավագույն պիես, իսկ վերջին տարիներին հրապարակումները, ինչպիսիք են The Independent-ը[3] և Time Out-ը[4] այն դասել են երբևէ գրված լավագույն պիեսների շարքին։

Սյուժե

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուոլթերը, Ռութ Յանգերը, նրանց որդին՝ Թրեվիսը, Ուոլթերի մոր՝ Լենայի և կրտսեր քրոջ՝ Բենեաթայի հետ միասին, ապրում են աղքատության մեջ Չիկագոյի հարավային կողմում գտնվող երկու սենյականոց բնակարանում։ Ուոլթերը հազիվ է վաստակում՝ լինելով լիմուզինի վարորդ։ Թեև Ռութը գոհ է իրենց վիճակից, Ուոլթերը չի ցանկանում և հուսահատորեն ցանկանում է հարստանալ։ Նա նախատեսում է ներդրումներ կատարել ալկոհոլային խմիչքների խանութում՝ համագործակցելով Վիլի և Բոբոյի՝ իր փողոցային խելացի ծանոթների հետ։

Պիեսի սկզբում վերջերս մահացել է Ուոլտեր Լիի և Բենեաթայի հայրը, իսկ մայրիկը (Լենան) սպասում է կյանքի ապահովագրության չեկին՝ 10000 դոլար արժողությամբ։ Ուոլթերը փողի նկատմամբ իրավունքի զգացում ունի, բայց մայրիկը կրոնական առարկություններ ունի ալկոհոլի նկատմամբ, և Բենեաթան պետք է հիշեցնի նրան, որ մայրիկի կոչն է, թե ինչպես ծախսել այն։ Ի վերջո, մայրիկը փողի մի մասը դնում է նոր տան վրա՝ ընտրելով բոլորովին սպիտակ թաղամասը՝ սևի փոխարեն ՝ այն գործնական պատճառով, որ այն շատ ավելի էժան է։ Ավելի ուշ նա զիջում է,և մնացած 6500 դոլարը տալիս է Ուոլթերին ներդրումների համար՝ պայմանով, որ նա 3000 դոլար կպահի Բենեաթայի կրթության համար։ Ուոլթերն ամբողջ գումարը տալիս է Վիլիին, ով վերցնում է այն և փախչում՝ զրկելով Ուոլթերին և Բենեաթային իրենց երազանքներից, թեև ոչ երիտասարդներին իրենց նոր տնից։ Բոբոն հայտնում է փողի մասին վատ լուրը։ Միևնույն ժամանակ, Կարլ Լինդները՝ թաղամասի սպիտակամորթ ներկայացուցիչը, ուր նրանք մտադիր են տեղափոխվել, առաջարկում է գնել նրանց։ Անորոշորեն սպառնալով, նա ասում է, որ ցանկանում է խուսափել լարվածությունից՝ կապված սևամորթների թաղամաս մտնելու հետ, ինչը երեք կանանց սարսափով Ուոլթերը դառնորեն պատրաստվում է ընդունել որպես նրանց ֆինանսական անհաջողության լուծում։ Լենան ասում է, որ չնայած փողը մի բան էր, որի համար նրանք փորձում են աշխատել, բայց նրանք երբեք չպետք է վերցնեն այն, եթե դա մարդկանց ասելու ձևն է, որ նրանք պիտանի չեն քայլելու նույն երկրի վրա, ինչպես իրենք։

Մինչդեռ Բենեաթայի բնավորության և կյանքի ուղղության վրա ազդում են երկու տարբեր տղամարդիկ, որոնք պոտենցիալ սիրային հետաքրքրություններ ունեն՝ նրա հարուստ և կրթված ընկեր Ջորջ Մուրչիսոնը և Ջոզեֆ Ասագայը։ Երկու տղամարդիկ ակտիվորեն ներգրավված չեն Յանգերի ֆինանսական վերելքների և վայրէջքների մեջ։ Ջորջը ներկայացնում է «լիովին ձուլված սևամորթի», ով ժխտում է իր աֆրիկյան ժառանգությունը ՝ «քեզնից ավելի խելացի» կեցվածքով, ինչը Բենեաթան զզվելի է համարում, մինչդեռ արհամարհանքով ծաղրում է Ուոլթերի իրավիճակը։ Ջոզեֆը, ուսանող է Նիգերիայից, համբերատարությամբ պատմում է Բենեաթային իր աֆրիկյան ժառանգության մասի։ Նա տալիս է նրան մտածված գործնական նվերներ Աֆրիկայից՝ միաժամանակ նշելով, որ նա ակամա ձուլվում է սպիտակների կյանքի ոճի հետ։ Նա ուղղում և սանրում է իր մազերը, օրինակ, ինչը նա բնութագրում է որպես «խեղում»։

Երբ Բենեաթան նեղվում է փողի կորստից, Ջոզեֆը նախատում է նրան իր նյութապաշտության համար։ Նա, ի վերջո, ընդունում է նրա տեսակետը, որ ջանքերի արդյունքում ամեն ինչ կբարելավվի, և համաձայնում է քննարկել ամուսնության առաջարկը և նրա հետ Նիգերիա տեղափոխվելու հրավերը՝ բժշկությամբ զբաղվելու համար։

Ուոլթերն անտեսում է Ջորջի և Ջոզեֆի միջև առկա խիստ հակադրությունը. նրա հարստության ձգտումը կարող է հասնել միայն Ջոզեֆի մշակույթից ազատվելու միջոցով, որին նա վերագրում է իր աղքատությունը, և բարձրանալով Ջորջի մակարդակին, որտեղ նա տեսնում է իր փրկությունը։ Ուոլթերը վերջում փրկում է իրեն և սև հպարտությունը՝ փոխելով իր միտքը և չընդունելով գնման առաջարկը՝ հայտարարելով, որ ընտանիքը հպարտ է իր ով լինելով և կփորձի լավ հարևաններ լինել։ Ներկայացումը փակվում է ընտանիքով, որը մեկնում է իրենց նոր տուն, բայց անորոշ ապագա։

Ժամանակի սղության պատճառով միսիս Ջոնսոնի կերպարը և մի քանի տեսարաններ կտրվեցին Բրոդվեյի ներկայացումից և վերարտադրումներից։ Տիկին Ջոնսոնը Յանգերի ընտանիքի քմահաճ և աղմկոտ հարևանն է պիեսի սկզբում։ Նա չի կարողանում հասկանալ, թե ինչպես կարող է ընտանիքը մտածել սպիտակամորթ թաղամաս տեղափոխվելու մասին, և կատակում է, որ հավանաբար մեկ ամսից թերթում կկարդա, որ իրենք սպանվել են ռմբակոծության հետևանքով։ Նրա տողերը օգտագործվում են որպես կատակերգական օգնություն, բայց Հանսբերրին նաև օգտագործում է այս տեսարանը՝ ծաղրելու նրանց, ովքեր չափազանց վախենում են իրենց իրավունքների պաշտպանության համար։ Ռոբերտ Բ. Նեմիրոֆի ներածության մեջ նա գրում է, որ տեսարանը տպագրված է, քանի որ այն ուշադրությունը գրավում է թվացյալ երջանիկ ավարտից դեպի ավելի դաժան իրականություն, որը ոգեշնչված է Հանսբերիի սեփական փորձառություններից։

Բրոդվեյի արտադրություն և ընդունելություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Scene from the play. Ruby Dee as Ruth, Claudia McNeil as Lena, Glynn Turman as Travis, Sidney Poitier as Walter, and John Fiedler as Karl Lindner.
Նկար ՝ ներկայացումից։

Մի դերասանական կազմով, որտեղ բոլորը, բացառությամբ մեկ կերպարի, սևամորթ են, A Raisin in the Sun-ը համարվում էր ռիսկային ներդրում, և պրոդյուսեր Ֆիլիպ Ռոուզին պահանջվեց տասնութ ամիս՝ բավարար գումար հավաքելու համար այն սկսելու համար։ Անհամաձայնություն կար այն հարցում, թե ինչպես պետք է այն խաղալ՝ կենտրոնանալով մոր կամ որդու վրա։ Երբ ներկայացումը հայտնվեց Նյու Յորքում, Պուատիեն այն նվագեց՝ շեշտը դնելով որդու վրա և գտավ ոչ միայն նրա կոչումը, այլև հիացած հանդիսատեսը[5]։

Նախաբրոդվեյան շրջագայությունից հետո, արժանանալով դրական ակնարկների, պիեսի պրեմիերան կայացավ Բրոդվեյում Էթել Բերիմոր թատրոնում 1959 թվականի մարտի 11-ին։ Այն տեղափոխվեց Բելասկո թատրոն 1959 թվականի հոկտեմբերի 19-ին և փակվեց 1960 թվականի հունիսի 25-ին՝ 530 ընդհանուր ներկայացումից հետո։ Ռեժիսոր Լլոյդ Ռիչարդսի կողմից, դերասանական կազմը ներառում էր.[Ն 1]

Օսի Դեյվիսը հետագայում ստանձնեց Ուոլթեր Լի Յանգերի դերը, իսկ Ֆրենսիս Ուիլյամսը Լենա Յանգերի դերում։

Չամիչը արևի տակ առաջին պիեսն էր, որը գրվել է սևամորթ կնոջ կողմից, որը բեմադրվել է Բրոդվեյում, ինչպես նաև առաջինը՝ սևամորթ ռեժիսոր Ռիչարդսի հետ[7]։ Սպասելով, որ վարագույրը բարձրանա բացման գիշերը, Հանսբերին և պրոդյուսեր Ռոուզը չէին սպասում, որ պիեսը հաջողություն կունենա, քանի որ նախորդ գիշեր այն տարբեր արձագանքներ էր ստացել նախադիտման հանդիսատեսի կողմից։ Որոշ գրախոսներ վիճում էին այն մասին, թե արդյոք պիեսը «ունիվերսալ» էր, թե հատուկ սևերի համար որոշակի փորձի համար[8]։ Այնուամենայնիվ, դուրս գալուն պես պիեսը արժանացավ հանրաճանաչության և քննադատների գնահատանքին[7]։ Բացման գիշերը, վարագույրի բազմաթիվ զանգերից հետո, հանդիսատեսը բացականչեց հեղինակի համար, որից հետո Պուատիեն ցատկեց հանդիսատեսի մեջ և Հանսբերիին բեմ բարձրացրեց նրա ծափահարությունների համար[9]։

Հանսբերրին նշեց, որ իր պիեսը սևամորթների կյանքի մանրամասները ներկայացրեց ճնշող մեծամասնությամբ սպիտակամորթ Բրոդվեյի հանդիսատեսին, մինչդեռ ռեժիսոր Ռիչարդսը նկատեց, որ դա առաջին պիեսն էր, որում գրավված էին մեծ թվով սևամորթներ[7]։ Ֆրենկ Ռիչը, գրելով The New York Times-ում 1983 թվականին, հայտարարեց, որ «Չամիչը արևի տակ»-ը «ընդմիշտ փոխեց ամերիկյան թատրոնը»[10]։ 2016 թվականին Քլեր Բրենանը The Guardian-ում գրել է, որ «Գրելու ուժն ու արհեստը դարձնում են «Չամիչն արևի տակ» այսօր նույնքան շարժուն է, որքան այն ժամանակ[11]։

1960 թվականին A Raisin In The Sun-ը առաջադրվել է չորս Թոնի մրցանակի՝

Լավագույն պիես – գրված է Լորեն Հանսբերիի կողմից; պրոդյուսեր՝ Ֆիլիպ Ռոուզ, Դեյվիդ Ջ. Կոգան

Լավագույն դերասան պիեսում – Սիդնի Պուատիե

Ներկայացման լավագույն դերասանուհի – Կլաուդիա ՄակՆիլ

Ներկայացման լավագույն ռեժիսուրա – Լլոյդ Ռիչարդս

Վեսթ էնդի բեմադրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բրոդվեյի բացումից մոտ հինգ ամիս անց Հանսբերրիի պիեսը հայտնվեց Լոնդոնի Վեսթ Էնդում, խաղալով Ադելֆի թատրոնում 1959 թվականի օգոստոսի 4-ից։ Ինչպես Բրոդվեյում, այնպես էլ ռեժիսորը Լլոյդ Ռիչարդսն էր, իսկ դերասանական կազմը հետևյալն էր.

  • Քիմ Հեմիլթոն - Ռութ Յանգեր
  • Ջոն Ադան - Թրևիս Յանգեր
  • Էրլ Հայման – Ուոլթեր Լի Յանգեր
  • Օլգա Ջեյմս – Բենեաթա Յանգեր
  • Խուանիտա Մուր - Լենա Յանգեր
  • Բարի Ջոնսոն - Ջոզեֆ Ասագայ
  • Սքոթ Կանինգհեմ - Ջորջ Մուրչիսոն
  • Մերեդիտ Էդվարդս - Կառլ Լինդներ
  • Լիոնել Նգականե – Բոբո

Պիեսը ներկայացվել է (ինչպես նախկինում) Ֆիլիպ Ռոուզի և Դեյվիդ Ջեյ Քոգանի կողմից՝ բրիտանացի իմպրեսարիո Ջեք Հիլթոնի հետ համատեղ։

1961 թվականի ֆիլմ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1961 թվականին թողարկվեց «Չամիչն արևի տակ» ֆիլմի կինոտարբերակը, որին մասնակցում էին Սիդնի Պուատիեն, Ռուբի Դին, Կլաուդիա ՄաքՆիլը, Դիանա Սենդսը, Իվան Դիքսոնը, Լուի Գոսեթ կրտսերը և Ջոն Ֆիդլերը։ Հանսբերին գրել է սցենարը, իսկ ֆիլմի ռեժիսորն է Դենիել Պետրին։ Այն թողարկվել է Columbia Pictures-ի կողմից, իսկ Ռուբի Դին արժանացել է National Board of Review-ի մրցանակին որպես երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհի։ Ե՛վ Պուատիեն, և՛ ՄաքՆիլը առաջադրվել են «Ոսկե գլոբուս» մրցանակաբաշխության համար, իսկ Պետրին Կաննի կինոփառատոնում ստացել է հատուկ «Գարի Կուպերի մրցանակ»։

Պատմական նախադրյալներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

What happens to a dream deferred? Does it dry up like a raisin in the sun?

«
»
Langston Hughes (1951)[12]

Այս պիեսի փորձառությունները կրկնում են դատական հայցը՝ Հանսբերին ընդդեմ Լիի, 311, ԱՄՆ 32 (1940), որին մասնակցում էր դրամատուրգ Լորեն Հանսբերիի հայրը, երբ նա պայքարում էր դատարանում իր օրն անցկացնելու համար՝ չնայած այն հանգամանքին, որ ռասայական բնույթի վերաբերյալ նախորդ խմբակային հայցը մոտիվացված սահմանափակող ուխտեր, Burke v. Kleiman, 277 Ill. App. 519 (1934), նման էր իր իրավիճակին։ (Այս գործը լսվել է նախքան Արդար բնակարանային ակտի ընդունումը՝ 1968թ. Քաղաքացիական իրավունքների ակտի VIII վերնագիր, որն արգելում էր խտրականությունը բնակարաններում)։ Հանսբերիի ընտանիքը շահեց լսելու իրենց իրավունքը՝ որպես օրինական ընթացակարգ, կապված Միացյալ Նահանգների Սահմանադրության տասնչորսերորդ փոփոխության հետ։ Գերագույն դատարանը որոշեց, որ Hansberry-ի ամբաստանյալները կապված չեն Բերքի որոշման հետ, քանի որ Վաշինգտոնի պարկի ստորաբաժանման տների սեփականատերերի դասը հակասական նպատակներ ուներ, և, հետևաբար, չէր կարող համարվել նույն դասակարգը։ 1934թ.-ին առաջին հայցով հայցվորը Օլիվ Իդա Բերկն էր, ով հայց էր ներկայացրել անշարժ գույքի սեփականատերերի ասոցիացիայի անունից՝ ռասայական սահմանափակումները կիրառելու համար։ Նրա ամուսինը՝ Ջեյմս Բերկը, հետագայում տուն վաճառեց Կարլ Հանսբերիին (Լորենի հայրը), երբ նա մտափոխվեց ուխտի վավերականության մասին։ Պարոն Բերկի որոշումը կարող էր պայմանավորված լինել թաղամասի ժողովրդագրության փոփոխությամբ, սակայն դրա վրա ազդել է նաև դեպրեսիան։ Տների պահանջարկն այնքան ցածր էր սպիտակամորթ գնորդների շրջանում, որ պարոն Հանսբերրին կարող էր լինել միակ հնարավոր գնորդը[13]։

Այլ տարբերակներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1973 երաժշտական տարբերակ

Պիեսի երաժշտական տարբերակը՝ Raisin-ը, ցուցադրվել է Բրոդվեյում 1973 թվականի հոկտեմբերի 18-ից մինչև 1975 թվականի դեկտեմբերի 7-ը։ Մյուզիքլի գիրքը, որը մոտ էր պիեսին, գրել է Հանսբերրիի նախկին ամուսինը՝ Ռոբերտ Նեմիրոֆը։ Երաժշտությունն ու խոսքերը հեղինակել են Ջադ Ուոլդինը և Ռոբերտ Բրիտանը։ Դերասանական կազմում ընդգրկված էին Ջո Մորթոնը (Ուոլթեր Լի), Վիրջինիա Քեյպերսը (Մամա), Էռնեստին Ջեքսոնը (Ռութ), Դեբի Ալենը (Բենեաթա) և Ռալֆ Քարթերը (Թրևիս՝ երիտասարդների երիտասարդ որդին)։ Շոուն արժանացել է Թոնի մրցանակի՝ լավագույն մյուզիքլի համար։

1989 թվականի հեռուստաֆիլմ

1989 թվականին պիեսը ադապտացվել է PBS-ի ամերիկյան Playhouse սերիալի հեռուստատեսային ֆիլմում, որտեղ գլխավոր դերերում հանդես են եկել Դենի Գլովերը (Ուոլթեր Լի) և Էսթեր Ռոլեն (մայրը), Քիմ Յանսեյը (Բենեաթա), Սթարլետա ԴյուՊոյը (Ռութ), Ջոն Ֆիդլերը (Կարլ Լինդներ), և Հելեն Մարտինը (տիկին Ջոնսոն)։ Այս արտադրությունը ստացել է «Էմմի» մրցանակի երեք անվանակարգում, բայց բոլորն էլ եղել են տեխնիկական անվանակարգերի համար։ Բիլլ Դյուկը ղեկավարել է արտադրությունը, իսկ Չիզ Շուլցը պրոդյուսերն է։ Այս բեմադրությունը հիմնված էր «Off-Broadway»-ի վերածննդի վրա, որը արտադրվել էր Roundabout Theatre-ի կողմից։

Բրոդվեյի վերածնունդ 2004 թվական

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2004 թվականի ապրիլի 26-ից մինչև 2004 թվականի հուլիսի 11-ը Բրոդվեյում Royal Theatre-ում տեղի ունեցավ վերածնունդ՝ հետևյալ դերասանական կազմով[14]՝

  • Շոն Քոմբս – Ուոլթեր Լի Յանգեր
  • Աուդրա Մակդոնալդ - Ռութ Յանգեր
  • Ֆիլիսիա Ռաշադ – Լենա Յանգեր
  • Սանա Լաթան – Բենեաթա Յանգեր
  • Բիլ Նան - Բոբո
  • Դեյվիդ Ահարոն Բեյքեր – Կառլ Լինդներ
  • Լոուրենս Բալլարդ - շարժվող մարդ
  • Ֆրենկ Հարթս – Ջորջ Մերչիսոն
  • Բիլի Յուջին Ջոնս - շարժվող մարդ
  • Ալեքսանդր Միտչել - Թրևիս Յանգեր

Ռեժիսորը Քենի Լեոնն էր, իսկ Դեյվիդ Բայնդերը և Վիվեկ Թիվարին պրոդյուսերներ էին։

Պիեսը արժանացել է երկու Թոնի մրցանակի՝ 2004 թվականին՝ պիեսում լավագույն դերասանուհի (Ֆիլիսիա Ռաշադ) և պիեսում լավագույն դերասանուհի (Աուդրա Մակդոնալդ), և առաջադրվել է պիեսի լավագույն վերածնունդ և պիեսի լավագույն դերակատարուհի (Սանա Լաթան)։

2008 թվականի հեռուստաֆիլմ

2008 թվականին Շոն Քոմբսը, Ֆիլիսիա Ռաշադը, Աուդրա Մակդոնալդը և Սանա Լաթանը կրկնեցին իրենց դերերը 2004 թվականի Բրոդվեյի վերածնունդից հեռուստատեսային ֆիլմում՝ ռեժիսոր Քենի Լեոնի կողմից։ Ֆիլմը դեբյուտ է ունեցել 2008թ. Սանդենս կինոփառատոնում և հեռարձակվել է ABC հեռուստաալիքով 2008թ. փետրվարի 25-ին։ Ռաշադը և Մակդոնալդը ստացել են Էմմի անվանակարգեր Լենայի և Ռութի կերպարների համար[15]։ Ըստ Nielsen Media Research-ի, հաղորդումը դիտել է 12,7 միլիոն հեռուստադիտող և 2008 թվականի մարտի 2-ին ավարտվող շաբաթվա վարկանիշում զբաղեցրել է 9-րդ տեղը[16]։

Royal Exchange, Մանչեսթերի արտադրություն, 2010 թ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2010 թվականին Մայքլ Բուֆոնգը բեմադրել է լայն ճանաչում գտած բեմադրություն Մանչեսթերի Royal Exchange Theatre-ում[17], Դոմինիկ Քավենդիշը The Daily Telegraph-ում նկարագրել է որպես «Փայլուն խաղ, փայլուն մատուցված»։ Մայքլ Բուֆոնգը, Ռեյ Ֆեարոնը և Ջենի Ջուլսը բոլորն էլ շահել են MEN Awards-ը։ Դերասանական կազմում էին՝

  • Ջենի Ջուլս - Ռութ Յանգեր
  • Ռեյ Ֆեարոն – Ուոլթեր Լի Յանգեր
  • Թրեյսի Իֆիչոր – Բենեաթա Յանգեր
  • Սթարլետա ԴյուՊուա (ով մարմնավորել է Ռութին 1989 թվականի ֆիլմում) – Լենա Յանգեր
  • Դամոլա Ադելայա - Ջոզեֆ Ասագայ
  • Սայմոն Քոմբս – Ջորջ Մերչիսոն
  • Թոմ Հոջկինս - Կառլ Լինդներ
  • Ռեյ Էմմեթ Բրաուն – Բոբո/Շարժվող մարդ

Բրոդվեյի վերածնունդ, 2014 թվական

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկրորդ վերածնունդը տեղի ունեցավ Բրոդվեյում 2014 թվականի ապրիլի 3-ից մինչև 2014 թվականի հունիսի 15-ը, Ethel Barrymore Theatre-ում։ Պիեսը արժանացել է 2014 թվականի երեք Թոնի մրցանակների՝ պիեսի լավագույն վերածնունդ, պիեսի լավագույն դերակատարում (Սոֆի Օկոնեդո) և պիեսի լավագույն ռեժիսուրա (Քենի Լեոն)[18]։

  • Դենզել Վաշինգտոն – Ուոլթեր Լի Յանգեր
  • Սոֆի Օկոնեդո - Ռութ Յանգեր
  • Լատանյա Ռիչարդսոն Ջեքսոն – Լենա Յանգեր
  • Անիկա Նոնի Ռոուզ – Բենեաթա Յանգեր
  • Սթիվեն ՄակՔինլի Հենդերսոն - Բոբո
  • Դեյվիդ Կրոմեր - Կառլ Լինդներ
  • Քիթ Էրիկ Չափել - շարժվող մարդ
  • Շոն Պատրիկ Թոմաս – Ջոզեֆ Ասագայ
  • Ջեյսոն Դիրդեն – Ջորջ Մերչիսոն
  • Բիլի Յուջին Ջոնս - շարժվող մարդ
  • Բրայս Քլայդ Ջենքինս – Թրևիս Յանգ

Արենայի բեմի վերածնունդ, 2017 թվական

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ներկայացումը բացվել է 2017 թվականի ապրիլի 6-ին Վաշինգտոնի «Արենա» բեմում, ռեժիսոր՝ Թեյզուել Թոմփսոնը, հետևյալ դերասանական կազմով[19]։

  • Ուիլ Քոբս – Ուոլտեր Լի Յանգեր
  • Լիզան Միտչել – Լենա Յանգեր
  • Լուսաբաց Ուրսուլա - Ռութ Յանգեր
  • Ջոյ Ջոնս – Բենեաթա Յանգեր
  • Ջերեմիա Հասթի - Թրևիս Յանգեր
  • Մակ Լիմոն – Բոբո/Ասագաի
  • Թոմաս Ադրիան Սիմփսոն - Կառլ Լինդնե
  • Քեյթ Սմիթ – Ջորջ Մարչիսոն

Off-Broadway վերածնունդ, 2022 թվական

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պիեսի նոր բեմադրությունը, որի ռեժիսորն է Ռոբերտ Օ'Հարան, առաջին անգամ խաղացել է 2019 թվականի ամռանը Ուիլյամսթաունի թատերական փառատոնում, որտեղ գլխավոր դերը կատարում է Ս. Էպատա Մերկերսոնը Լենա Յանգերի դերում։ Օ'Հարան նույն բեմադրությունը բեմադրել է շատ տարբեր դերասանական կազմով The Public Theatre Off-Broadway-ում 2022 թվականին, որտեղ գլխավոր դերը կատարում էր Տոնյա Փինկինսը Լենա Յանգերի դերում։ Արտադրությունը նշանավոր էր նրանով, որ ընդգծում էր երիտասարդների առջև Քլայբուրն այգի տեղափոխվելու վտանգը, մի գաղափար, որը գրվել էր սցենարի մեջ Հանսբերիի կողմից, բայց հիմնական մեկնաբանությունները, ներառյալ ֆիլմը, խուսափում են ընկալվող երջանիկ ավարտի նվազման պատճառով։ Թեև Hansberry-ի կենսագիր Իմանի Փերին պնդում է, որ այս մեկնաբանությունը «ամենամոտ է Լորենի տեսլականին, որը ես երբևէ տեսել եմ», արտադրությունը քննադատության է ենթարկվել այս ավարտի համար The New York Times-ի Ջեսսի Գրինի կողմից՝ բացասական ակնարկով, որ Փինկինսը պնդում էր, որ տապալել է արտադրության պլանները ՝ տեղափոխում է Բրոդվեյ[20]։

«Չամիչ»-ի շրջան

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2010 թվականի Բրյուս Նորիսի «Քլայբուրն Պարկ» պիեսը պատկերում է սպիտակամորթ ընտանիքին, որը տունը վաճառել է երիտասարդներին։ Առաջին գործողությունը տեղի է ունենում A Raisin in the Sun-ի իրադարձություններից անմիջապես առաջ, որը ներառում է տունը սևամորթ ընտանիքին վաճառելը, երկրորդ գործողությունը տեղի է ունենում 50 տարի անց[21]։

2013 թվականին Կվամե Կվեյ-Արմայի «Բենեաթայի տեղը» վերնագրով պիեսը հաջորդում է Բենեաթային այն բանից հետո, երբ նա Ասագայի հետ մեկնում է Նիգերիա և բժիշկ դառնալու փոխարեն դառնում է Կալիֆորնիայի հարգված (անանուն) համալսարանի սոցիալական գիտությունների դեկան[22]։

Վերոհիշյալ երկու պիեսները, բնօրինակի հետ միասին, Կվեյ-Արմահը անվանել է «Չամիչի ցիկլ» և միասին արտադրվել են Baltimore's Center Stage-ի կողմից 2012-2013 սեզոնում[23]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ Internet Broadway Database. «A Raisin in the Sun | Ethel Barrymore Theatre (3/11/1959 – 10/17/1959)». IBDB. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ դեկտեմբերի 25-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 7-ին.
  2. ↑ «A Dream Deferred (by Langston Hughes)». Cswnet.com. 1996 թ․ հունիսի 25. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հունվարի 8-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 7-ին.
  3. ↑ «The 40 best plays to read before you die». The Independent. 2019 թ․ օգոստոսի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ փետրվարի 15-ին. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 16-ին.
  4. ↑ «50 Best Plays of All Time: Comedies, Tragedies and Dramas Ranked». Time Out New York. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 16-ին.
  5. ↑ Poitier, Sidney (2000). The Measure of a Man (first ed.). San Francisco: Harper. էջեր 148–158. ISBN 978-0-06-135790-9.
  6. ↑ Rose, Philip (2001). You Can't Do that on Broadway!: A Raisin in the Sun and Other Theatrical Improbabilities; a Memoir (անգլերեն). Hal Leonard Corporation. էջ 21. ISBN 9780879109608.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Corley, Cheryl, "'A Raisin in the Sun', Present at the Creation" Արխիվացված 2017-07-04 Wayback Machine, National Public Radio, March 11, 2002.
  8. ↑ Bernstein, Robin (1999). «Inventing a Fishbowl: White Supremacy and the Critical Reception of Lorraine Hansberry's A Raisin in the Sun». Modern Drama. 42 (1): 16–27. doi:10.3138/md.42.1.16. S2CID 193243431. Արխիվացված օրիգինալից 2010 թ․ հուլիսի 9-ին. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 14-ին.
  9. ↑ McGreevy, Nora. «How Sidney Poitier Rewrote the Script for Black Actors in Hollywood». Smithsonian Magazine (անգլերեն).
  10. ↑ Rich, Frank (1983 թ․ հոկտեմբերի 5). «Theater: 'Raisin in Sun,' Anniversary in Chicago». The New York Times. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ հունիսի 21-ին. Վերցված է 2018 թ․ մարտի 22-ին.
  11. ↑ Brennan, Claire (2016 թ․ փետրվարի 7). «A Raisin in the Sun review – still challenging its characters and audience». The Guardian. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ փետրվարի 24-ին. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 25-ին. Review of a revival in Sheffield, England.
  12. ↑ «Transcript: Langston Hughes and His Poetry – presentation by David Kresh (Journeys and Crossings, Library of Congress)». www.loc.gov. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ մայիսի 26-ին. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 29-ին.
  13. ↑ Kamp, Allen R. "The History Behind Hansberry v. Lee," 20 U.S. Davis L. Rev. 481 (1987).
  14. ↑ Internet Broadway Database. «A Raisin in the Sun | Royale Theatre (4/26/2004 – 7/11/2004)». IBDB. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հունվարի 7-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 7-ին.
  15. ↑ «Chenoweth, Dench, Linney, McDonald, Rashad Nominated for Emmy Awards». Playbill. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 25-ին.
  16. ↑ Ginia Bellafante, "Raisin in the Sun: A Tale of Race and Family and a $10,000 Question" Արխիվացված 2017-03-10 Wayback Machine, The New York Times, February 25, 2008.
  17. ↑ «A Raisin in the Sun». The Guardian. 2010 թ․ փետրվարի 2. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ սեպտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 24-ին.
  18. ↑ Purcell, Carey. "'Gent's Guide', 'All The Way', 'Hedwig And the Angry Inch', 'Raisin in the Sun 'Win Top Prizes at 68th Annual Tony Awards" Արխիվացված 2014-06-12 Wayback Machine playbill.com, June 8, 2014
  19. ↑ «A Raisin in the Sun | Productions | Shows / Tickets | Arena Stage». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ ապրիլի 8-ին. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 8-ին.
  20. ↑ Tran, Diep (2022 թ․ նոյեմբերի 16). «Everyone Has Missed the Point of A Raisin in the Sun, According to Tonya Pinkins». Playbill. Վերցված է 2024 թ․ փետրվարի 13-ին.
  21. ↑ Ben Brantley (2010 թ․ փետրվարի 21). «Good Defenses Make Good Neighbors». The New York Times. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 22-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 12-ին.
  22. ↑ Paul Harris (2013 թ․ մայիսի 18). «Legit Review: 'Beneatha's Place'». Variety. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 12-ին.
  23. ↑ David Zurawik (2013 թ․ հոկտեմբերի 25). «Baltimore's Center Stage looks very good in PBS documentary on 'Raisin' cycle». The Baltimore Sun. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 12-ին.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիիքպահեստ

Նշումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ Պրոդյուսերը,Հատկապես հաշվառում է՝ զարմացած կերպով, ստացել է շատ դրական արձագանք Կլաուդիա Քասիդիի կողմից, իր Չիկագոյի փորձարկումից, մղելով դրան ՝ դառնալ հիթ.[6]
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Չամիչը_արևի_տակ&oldid=9570189» էջից