Jump to content

Շահ Ջահան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Շահ Ջահան
Ծնվել է՝հունվարի 15, 1592(1592-01-15)[1]
ԾննդավայրLahore Fort, Լահոր, Մեծ Մողոլների կայսրություն
Մահացել է՝հունվարի 22, 1666(1666-01-22)[2][1] (74 տարեկան)
Վախճանի վայրԱգրայի ամրոց, Ագրա, Մեծ Մողոլների կայսրություն
Թաջ Մահալ
ՏոհմՄեծ Մողոլներ
միապետ
ՀայրՋահանգիր
ՄայրJagat Gosain?
ԵրեխաներParhez Banu Begum?, Jahanara Begum?, Dara Shikoh?[3], Shah Shuja?, Roshanara Begum?, Աուրենգզեբ, Murad Bakhsh? և Gauhar Ara Begum?
Հավատքիսլամ

Շահ Ջահան (ուրդու՝ شاه ‌جهان, հունվարի 15, 1592(1592-01-15)[1], Lahore Fort, Լահոր, Մեծ Մողոլների կայսրություն - հունվարի 22, 1666(1666-01-22)[2][1], Ագրայի ամրոց, Ագրա, Մեծ Մողոլների կայսրություն), Մեծ մողոլների կայսրության տիրակալ 1627-1658 թվականներին։ 1616 թվականին Դեկանում տարել է մի շարք հաղթանակներ (որի համար էլ ստացել է «Շահ Ջահան» («աշխարհի տիրակալ») տիտղոսը։ 1622-1625 թվականներին ապստամբել է հոր՝ Ջահանգիրի դեմ, բայց պարտվել է, ապա ներում ստացել։ Նրա օրոք կառուցվել են Թաջ Մահալը, «Կարմիր ամրոցը», «Տաճարային մզկիթը» (Դելիում) են։

Չնայած կայսրության արտաքին փայլին, Շահ Ջահանի օրոք սկսվել է նրա անկումը, ուժեղացել է եվրոպական առևտրական ընկերությունների ներթափանցումը Հնդկաստան։ 1658 թվականին Շահ Ջահանի մահվան կեղծ լուրը առաջացրել է երկպառակտչական պայքար նրա որդիների միջև, հաղթել է Աուրենգզեբը, իսկ Շահ Ջահան բանտարկվել է իր հարկաբաժնում մինչև մահը։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շահ Ջահան» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 8, էջ 428