Յանոշ Հորվաթ

	Յանոշ Հորվաթ
Կուսակցություն՝	Ֆիդես, ԱՄՆ Հանրապետական կուսակցություն և Անկախ փոքր տերերի, գյուղաշխատողների և քաղաքացիների կուսակցություն
Կրթություն՝	Կոլումբիայի համալսարան (1966) և Բուդապեշտի տեխնոլոգիայի և տնտեսագիտության համալսարան (1946)
Մասնագիտություն՝	տնտեսագետ, քաղաքական գործիչ և քանդակագործ
Ծննդյան օր	նոյեմբերի 7, 1921
Ծննդավայր	Cece, Ֆեյեր, Հունգարիա
Վախճանի օր	նոյեմբերի 25, 2019 (98 տարեկան)
Վախճանի վայր	Բուդապեշտ, Հունգարիա
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ և Հունգարիա
Պարգևներ	և
János Horváth (politician)

Յանոշ Հորվաթ (հունգ.՝ Horváth János, նոյեմբերի 7, 1921(1921-11-07)^[2], Cece, Ֆեյեր, Հունգարիա - նոյեմբերի 25, 2019(2019-11-25)^[3], Բուդապեշտ, Հունգարիա^[4]^[5]), հունգարացի տնտեսագետ և պետական գործիչ, Հունգարիայի Ազգային ժողովի անդամ 1945-1947 և 1998-2014 թվականներին։

1945 թվականին եղել է Հունգարիայի խորհրադարանի ամենաերիտասարդ անդամը։ 2003 թվականից՝ խորհրդարանի ամենատարեց։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վաղ տարիներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1933 թվականից ծառայել է որպես հետախույզ։ 1936-1939 թվականներին միացել է երիտասարդների Կալվինիստական շարժմանը։ 1938-1939 թվականներին եղել է Soli Deo Gloria-ի կոլեգիայի նախագահը։

1940 թվականին ավարտել է Բուդապեշտի Իշտվան Սեչենիի առևտրի դպրոցը։ Մինչև 1947 թվականը աշխատել է Nostra General Public Company Warehouse ընկերությունում՝ սկզբում հաշվապահ, ապա գլխավոր հաշվապահի տեղակալ և, վերջապես, ընկերության նախագահ։ Այդ ժամանակ նա նաև սովորել է և 1946 թվականին ավարտել է տեխնոլոգիայի և տնտեսագիտության համալսարանի տնտեսագիտության ֆակուլտետը։

Քաղաքական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1942 թվականին Հորվաթը անդամագրվեց փոքր տերերի անկախ կուսակցությանը (FKGP)։ Եղել է նաև գյուղացիների դաշինքի անդամ։ Մասնակցել է ազգային դիմադրությանը 1944 թվականին ռադիոների ռեժիմի դեմ՝ որպես «Ազատ կյանք» ուսանողական շարժման անդամ։ Ձերբակալվել է գեստապոն և դատապարտվել մահվան, սակայն հաջողությամբ փախել է բանտից։

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ավարտից հետո ընտրվել է Բուդապեշտի քաղաքային կոմիտեի պատգամավոր։ Հունգարիայի գյուղացիների միության տնտեսական քաղաքականության գծով տնօրենի պաշտոնը զբաղեցրել է 1945 թվականի մայիսից մինչև 1947 թվականը։ 1945 թվականի փետրվարին նշանակվել է Բուդապեշտի XIII շրջանի ղեկավար։ 1945 թվականի նոյեմբերի 4-ին դարձել է ժամանակավոր Ազգային ժողովի անդամ։ Իր պաշտոնավարման ընթացքում դարձել է վարչապետ Ֆերենց Նադիի ընկերը։

1947 թվականի հունվարի 16-ին ձերբակալվել է հունգարական ընկերության (Magyar Közösség) գործի շինծու մեղադրանքով, դատապարտվել է չորս տարվա հարկադիր աշխատանքի։ Անկախ, մանր հողատերերի կուսակցությունից հեռացվել է։ Բանտից դուրս է եկել 1951 թվականին։ Դրանից հետո 1951 թվականից աշխատել է որպես բանվոր, իսկ 1954 թվականից՝ մեխանիկ

1956 թվականի հունգարական ապստամբության ժամանակ մասնակցել է հունգարական գյուղացիների միության վերակազմավորմանը։ Դարձել է Վերակառուցման ազգային տնտեսական խորհրդի ղեկավար։ Միացել է նաև վերականգնված FKGP-ին և դարձել է առաջատարը իր XIII թաղամասում։ Ապստամբությունը ճնշելուց հետո 1956 թվականի նոյեմբերի 4-ին կնոջ հետ լքեց երկիրը։

1956 թվականից հետո[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նոյեմբերի 9-ին եկել է Նյու Յորք։ Եղել է Հունգարիայի հեղափոխական խորհրդի հիմնադիրներից մեկը։ 1966 թվականին Կոլումբիայի համալսարանում ստացել է դոկտորի կոչում։ Նույն թվականին դարձել է Կոշուտի հիմնադրամի նախագահ։ 1968 թվականին դարձել է պրոֆեսոր Բաթլերի համալսարանում։ 1971-1972 թվականներին աշխատել է Կոլումբիայի համալսարանի կոմունիստական գործերի ինստիտուտի գիտաշխատող։ 1983 թվականին հիմնադրել է Indianapolis Export Trading Company առևտրային ընկերությունը։

1992 թվականին Ինդիանայում ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատի ընտրություններում պարտվել էր Էնդրյու Ջեյքոբս կրտսերին։

1997 թվականին Հորվաթը Հունգարիա է վերադարձել Վիկտոր Օրբանի՝ Ֆիդես կուսակցության առաջնորդի հրավերով։ Ստացել է Բուդապեշտի տնտեսագիտության և պետական կառավարման համալսարանի պատվավոր դոկտորի կոչում, որտեղ դասախոսել է որպես հրավիրված պրոֆեսոր։ 1999 թվականից հունգարական տնտեսական միության նախագահն է և մշակութային փոխանակման միության անդամ։ Նա տասնչորս գրքի և մի քանի հարյուր հոդվածների հեղինակ կամ համահեղինակ է։ Զբաղեցրել է կուսակցության տնտեսական քաղաքականության հարցերով կոմիտեի նախագահի պաշտոնը։

1998 թվականին ընտրվել է Ազգային ժողովի պատգամավոր։ 1998 թվականի հունիսի 25-ից մինչև 2002 թվականի մայիսի 14-ը եղել է տնտեսագիտության կոմիտեի անդամ։ Զբաղեցրել է Եվրոպական ինտեգրման հարցերով ենթակոմիտեի նախագահի պաշտոնը, հետագայում դարձել արտաքին գործերի կոմիտեի անդամ։

Ընտրված հրապարակումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Theory of Institutional Inflation
Grants Economics
Industrial Concentration
Tiltott történelmünk, 1945—1947; szerk. Horváth János; Századvég, Bp., 2006
The legacy of the 1956 Hungarian revolution. With significant documents. Five participants forty years later; többekkel; szerk. Nagy Károly, Peter Pastor, ill. Szalay Lajos; Magyar Öregdiák Szövetség Bessenyei György Kör, New Brunswick, 2010
Élő történelem. Horváth Jánossal, a parlamenti képviselők doyenével beszélget Spangel Péter; Kairosz, Bp., 2012 (Magyarnak lenni)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 https://mpgy.ogyk.hu/mpgy/alm/almanach_1945-47/1945_ngy_a_t228.htm
↑ ^2,0 ^2,1 SNAC — 2010.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Elhunyt Horváth János
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 PIM identifier
↑ «Elhunyt Horváth János». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ նոյեմբերի 27-ին. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 25-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Nemzetgyűlés almanachja (1945-47)
Életrajza az 1945-1947-es országgyűlés almanachjában
Horváth János országgyűlési adatlapja

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Յանոշ Հորվաթ» հոդվածին։

[_1115a7192b128a25-1] 1,0 ^1,1 https://mpgy.ogyk.hu/mpgy/alm/almanach_1945-47/1945_ngy_a_t228.htm

[_8a065d02d3a0770a-2] 2,0 ^2,1 SNAC — 2010.

[_e56c7a98dc4cad25-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Elhunyt Horváth János

[_a8c05e1d3c88afb4-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 PIM identifier

[5] «Elhunyt Horváth János». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ նոյեմբերի 27-ին. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 25-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]