Էփսի Քեմփբել

	Էփսի Քեմփբել
Կուսակցություն՝	Citizens' Action Party?
Կրթություն՝	Կոստա Ռիկայի համալսարան
Մասնագիտություն՝	քաղաքական գործիչ և տնտեսագետ
Ծննդյան օր	հուլիսի 4, 1963 (60 տարեկան)
Ծննդավայր	Սան Խոսե, Կոստա Ռիկա
Քաղաքացիություն	Կոստա Ռիկա
Epsy Campbell Barr

Էփսի Քեմփբել Բար (իսպ.՝ Epsy Campbell Barr, հուլիսի 4, 1963(1963-07-04), Սան Խոսե, Կոստա Ռիկա), կոստառիկացի քաղաքական գործիչ և տնտեսագետ։ 2018 թվականի մայիսի 8-ից Կոստա Ռիկայի առաջին փոխնախագահն է՝ նախագահ Կառլոս Կեսադա Ալվարադոյի օրոք^[1]։ Աֆրիկյան ծագմամբ առաջին կինն է, որը դարձել է փոխնախագահ Կոստա Ռիկայում^[2], և երկրորդը (Վիոլա Բերնհեմից հետո)՝ Ամերիկայում։

Մինչև 2018 թվականի դեկտեմբերի 11-ը նաև արտաքին գործերի նախարար էր։ Նա, լինելով քաղաքացիական գործողությունների կուսակցության հիմնադիրներից մեկը, նախկինում՝ 2010 և 2014 թվականներին, առաջադրվել էր նախագահի պաշտոնում և ընտրվել Օրենսդիր ժողովի պատգամավոր^[3]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վաղ տարիներ և կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էփսի Քեմփբել Բարը ծնվել է 1963 թվականին Սան Խոսեում, իսկ նրա ծնողները՝ Շիրլի Բար Էյրդը և Լուիս Քեմփբել Փաթերսոնը, ապրել են Սան Ֆրանցիսկո դե Ռիոսում։ Նա հինգ դուստրերից և երկու որդիներից բաղկացած ընտանիքի չորրորդ զավակն է։ Նրա քույրերի շրջանում ճանաչում են ստացել նաև երգչուհի Սաշա Քեմփբել Բարը և բանաստեղծուհի Շիրլի Քեմփբել Բարը։

Էփսի Քեմփբելը կրում է հայրական տատի անունը, որը մանկության տարիներին Ճամայկայից Կոստա Ռիկա է ներգաղթել։ Նրա աֆրոկոստառիկացի պապերը 20-րդ դարի սկզբին մուտք են գործել երկիր և աշխատել երկրի առաջին երկաթուղիների կառուցման վրա։

Էփսին ամուսնացել է երիտասարդ տարիքում և մայրացել, երբ նոր է սկսել սովորել համալսարանում։ Նա ունի երկու դուստր՝ Նարդան և Տանիշան։

Նա սովորել է Լաս Գրավիլիասի տարրական դպրոցում, Ռիկարդո Հիմենես Օրիմունոյի անվան դպրոցում, Կոստա Ռիկայի ազատ վարժարանում և աղջիկների բարձրագույն քոլեջում։ 1976-1983 թվականներին սովորել է նվագել ֆլեյտա և սաքսոֆոն երիտասարդական սիմֆոնիկ նվագախմբի մոտ։

Էփսի Քեմփբելի բարձրագույն կրթությունն սկսվել է Կոստա Ռիկայի համալսարանում, այնուհետև շարունակել Լիմոն նահանգի մարզային համալսարանում, որտեղ նա միաժամանակ սովորել և աշխատել է։ Նա տասը տարի ապրել է Կարիբյան ավազանում, այնուհետև վերադարձել Սան Խոսե, որտեղ 1998 թվականին ավարտել է Կոստա Ռիկայի լատինական համալսարանի տնտեսագիտական ֆակուլտետը։ 2008 թվականին ստացել է մագիստրոսի կոչում իսպանական մշակութային և սոցիալական գիտությունների հիմնադրամից։

Լինելով աֆրիկյան ծագում ունեցող կանանց և անձանց իրավունքների պաշտպանության հետազոտող և ակտիվիստ՝ նա քաղաքականության է անցել։

Կազմակերպություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էփսի Քեմփբելը գլխավորել է այնպիսի կազմակերպություններ, ինչպիսիք են Աֆրիկյան ծագում ունեցող կանանց գործերի կենտրոնը, Լատինական Ամերիկայում և Կարիբյան ավազանում գտնվող աֆրիկյան ծագում ունեցող առաջնորդների դաշինքը, Հյուսիսային և Հարավային Ամերիկայի Սև խորհրդարանը։

Մասնակցել է մի շարք կոնֆերանսների և հանդիպումների ամբողջ աշխարհում, այդ թվում՝ Պեկինում կանանց կարգավիճակի վերաբերյալ 4-րդ համաշխարհային համաժողովին, Դուրբանում (Հարավային Աֆրիկա) ռասիզմի դեմ պայքարի 3-րդ համաշխարհային համաժողովին, Ռիո դե Ժանեյրոյում (Բրազիլիա) Էկո-92 շրջակա միջավայրի համաշխարհային համաժողովին և Լատինական Ամերիկայի ու Կարիբյան ավազանի սևամորթ կանանց առաջին հանդիպմանը, որը տեղի է ունեցել Սանտո Դոմինգոյում (Դոմինիկյան Հանրապետություն)։ Նա աֆրոկարիբացի և աֆրոլատինոամերիկացի կանանց ցանցի Կենտրոնական Ամերիկայի ինտեգրման համաժողովի համակարգողն էր, ինչպես նաև Սան Խոսեում (Կոստա Ռիկա) աֆրոկարիբացի և աֆրոլատինոամերիկացի կանանց երկրորդ հանդիպման կազմակերպիչը։

Քեմփբելը նաև Վաշինգտոնում տեղակայված «Միջամերիկյան երկխոսություն» ինստիտուտի անդամ է^[4]։ Նա գրել է գրքեր և հոդվածներ այնպիսի թեմաներով, ինչպիսիք են ժողովրդավարությունը, հավասարությունը, սոցիալական զարգացումը, ներառականությունը, սեքսիզմը, ռասիզմը, կանանց և աֆրիկյան ծագմամբ մարդկանց քաղաքական և տնտեսական մասնակցությունը։

Քաղաքական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քեմփբել Բարը քաղաքացիական գործողությունների ձախակենտրոն (սոցիալ-դեմոկրատական և քրիստոնեա-սոցիալիստական) կուսակցության ստեղծողներից էր, որը գլխավորել է 2005 թվականի փետրվարից մինչև 2009 թվականի փետրվարը։ 2002-2006 թվականներին նա ազգային խորհրդարանում կուսակցության պատգամավոր էր։ 2003-2005 թվականներին գլխավորել է նրա խորհրդարանական խմբակցությունը։ 2006 թվականին Էփսին առաջին անգամ դարձել է փոխնախագահի թեկնածու։

Քեմփբելը, ունենալով պատգամավորի և փոխնախագահի պաշտոնի թեկնածուի անցյալ, իր կուսակցությունից պատրաստվել է առաջադրվել 2010 թվականի և 2014 թվականի նախագահական ընտրություններում՝ երկրում կոռուպցիայի դեմ պայքարի և հաշվետվողականության կարգախոսներով։ 2013 թվականի փետրվարի դրությամբ նա ընդդիմության ամենահանրաճանաչ թեկնածուն էր, սակայն ՔՊԿ-ից 2014 թվականին առաջադրման համար պայքարել է ևս երեք թեկնածու՝ Խուան Կառլոս Մենդոսան, Ռոնալդ Սոլիս Բոլանոսը և Լուիս Գիլյերմո Սոլիսը, և արդյունքում Քեմփբելը դուրս է մնացել մրցապայքարից հօգուտ վերջինիս^[5]։

Քեմփբելն իր հերթին պատգամավոր է դարձել երկրի մայրաքաղաքից^[6]։ Նախագահ ընտրված Սոլիսը նրան արաջադրել է օրենսդիր ժողովի նախագահի պաշտոնի թեկնածուների թվում^[7], չնայած ի վերջո պաշտոնը զբաղեցրել է Հենրի Մորա Խիմենեսը^[8]։

Ի սկզբանե Քեմփբելը նաև մտադիր էր մասնակցել 2018 թվականի նախագահական ընտրություններին, սակայն 2017 թվականի մարտի 27-ին դուրս է եկել մրցարշավից։ Արդյունքում նրանք Մարվին Ռոդրիգեսի հետ ընտրվել են նախագահի թեկնածու Կառլոս Կեսադա Ալվարադոյի կողմից՝ որպես փոխնախագահի թեկնածու։ Ալվարադո Կեսադան, ի վերջո, դուրս է եկել երկրորդ փուլ և հաղթել, իսկ Քեմփբելը դարձել է առաջին փոխնախագահը։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ Q Costa Rica News. «Epsy Campbell, The First Afrodescendant Vice President Of Cosa Rica». Վերցված է 2018 թ․ ապրիլի 2-ին.
↑ «Costa Rica Just Elected A Black Female Vice President, The First In All Of the Americas».
↑ Ruiz Ramón, Gerardo (2014 թ․ մարտի 14). «Epsy Campbell no rechazaría oferta de candidatura para presidir el Congreso». La Nacion (իսպաներեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 18-ին.
↑ «Inter-American Dialogue | Experts». www.thedialogue.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ փետրվարի 2-ին. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 11-ին.
↑ Font, Alberto. «Presidential Race Grows by One». The Tico Times. The Tico Times. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ փետրվարի 15-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 15-ին.
↑ Partido Accion Ciudadano. «List of Candidates». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հունվարի 16-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 13-ին.
↑ Ruiz Ramón, Gerardo (2014 թ․ մարտի 14). «Epsy Campbell no rechazaría oferta de candidatura para presidir el Congreso». La Nacion. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 18-ին.
↑ Sequeira, Aarón (2014 թ․ ապրիլի 24). «Dos opositores dan pelea al PAC por la presidencia del Congreso» (իսպաներեն). San Jose. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 24-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Էփսի Քեմփբելի առավել մեջբերված աշխատանքները».

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էփսի Քեմփբել» հոդվածին։

[1] Q Costa Rica News. «Epsy Campbell, The First Afrodescendant Vice President Of Cosa Rica». Վերցված է 2018 թ․ ապրիլի 2-ին.

[2] «Costa Rica Just Elected A Black Female Vice President, The First In All Of the Americas».

[3] Ruiz Ramón, Gerardo (2014 թ․ մարտի 14). «Epsy Campbell no rechazaría oferta de candidatura para presidir el Congreso». La Nacion (իսպաներեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 18-ին.

[4] «Inter-American Dialogue | Experts». www.thedialogue.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ փետրվարի 2-ին. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 11-ին.

[5] Font, Alberto. «Presidential Race Grows by One». The Tico Times. The Tico Times. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ փետրվարի 15-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 15-ին.

[6] Partido Accion Ciudadano. «List of Candidates». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հունվարի 16-ին. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 13-ին.

[7] Ruiz Ramón, Gerardo (2014 թ․ մարտի 14). «Epsy Campbell no rechazaría oferta de candidatura para presidir el Congreso». La Nacion. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 18-ին.

[opositores-8] Sequeira, Aarón (2014 թ․ ապրիլի 24). «Dos opositores dan pelea al PAC por la presidencia del Congreso» (իսպաներեն). San Jose. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 24-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]