Դևիս Դյուի
Դևիս Դյուի | |
|---|---|
.jpg) | |
| Ծնվել է | ապրիլի 7, 1858[1] Բերլինգթոն, Վերմոնտ, ԱՄՆ |
| Մահացել է | դեկտեմբերի 13, 1942[1] (84 տարեկան) Քեմբրիջ, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} ԱՄՆ |
| Մասնագիտություն | տնտեսագետ և վիճակագրագետ |
| Հաստատություն(ներ) | Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտ |
| Գործունեության ոլորտ | տնտեսագիտություն |
| Պաշտոն(ներ) | deputy head teacher? |
| Անդամակցություն | Ամերիկյան տնտեսական ասոցիացիա և American Statistical Association? |
| Ալմա մատեր | Ջոնս Հոփքինսի համալսարան և Վերմոնտի համալսարան |
| Գիտական աստիճան | Բակալավր (1879) և փիլիսոփայության դոկտոր (1886) |
| Տիրապետում է լեզուներին | անգլերեն |
Դևիս Ռիչ Դյուի (անգլ.՝ Davis Rich Dewey , ապրիլի 7, 1858[1], Բերլինգթոն, Վերմոնտ, ԱՄՆ - դեկտեմբերի 13, 1942[1], Քեմբրիջ, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն), ամերիկացի տնտեսագետ, 1909 թվականին Ամերիկյան տնտեսական ասոցիացիայի նախագահ, 1886-1906 թվականներին Ամերիկյան վիճակագրական ասոցիացիայի քարտուղար, Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտի տնտեսագիտության վաստակավոր պրոֆեսոր[2]։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Դյուին ծնվել է 1858 թվականի ապրիլի 7-ին Վերմոնտ նահանգի Բերլինգտոն քաղաքում, ծխախոտի ֆաբրիկանտ Արչիբալդ Սպրագ Դյուիի (1811-1891) և Լյուսին Արտեմիսիա Ռիչ Դյուիի ընտանիքում (1830-1899)։ Ավագ եղբայր Ջոնը ողբերգական կերպով մահացել է 1859 թվականի հունվարի 17-ին, իսկ կրտսեր եղբայր Ջոն Դյուին (1859-1952) դարձել է հայտնի փիլիսոփա և մանկավարժ[3][4]։
1879 թվականին Վերմոնտի համալսարանում ստացել է արվեստի բակալավրի աստիճան։ 1879-1880 թվականներին դասավանդել է Վերմոնտ նահանգի Հյուսիսային Անդերհիլի շրջանային դպրոցում, 1880-1881 թվականներին եղել է Անդերհիլի պետական ակադեմիայի գլխավոր ուսուցիչ, 1881-1882 թվականներին՝ Չիկագոյի մերձակա Հայդ Պարկի բարձրագույն դպրոցում լատիներենի և հունարենի ուսուցիչ[5]։
1883 թվականին Դյուին ընդունվել է Ջոնս Հոփքինսի համալսարանի ասպիրանտուրա, և 1886 թվականին ստացել տնտեսագիտության դոկտորի աստիճան։ Ատենախոսության թեման էր «Ամերիկյան տնտեսական գրականության պատմությունը անցյալից մինչև Հենրի Քերիի ժամանակները»։ 1885 թվականի ամռանը նա աշխատել է «Bradstreet's Financial Review»-ում որպես թղթակից։ Ասպիրանտուրան ավարտելուց հետո 1886 թվականին Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտի պատմության և քաղաքագիտության դասախոս է նշանակվել, 1888-1889 թվականներին՝ տնտեսագիտության և վիճակագրության պրոֆեսորի օգնական, 1889-1892 թվականներին՝ դոցենտ, իսկ 1893-1933 թվականներին՝ պրոֆեսոր և ամբիոնի ղեկավար։ 1913-1931 թվականներին Դյուին դասավանդել է ինժեներական կառավարման դասընթաց՝ ստեղծելով ինժեներական կառավարման բաժինը։ 1911-1913 թվականներին եղել է Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտի ֆակուլտետի նախագահ[6]։
1886 թվականից եղել է Ամերիկյան վիճակագրական ասոցիացիայի անդամ, իսկ 1886-1906 թվականներին՝ քարտուղար։ 1894 թվականին՝ Մասաչուսեթսում գործազրկության ուսումնասիրության համար հատուկ հանձնաժողովի նախագահ, 1896 թվականին՝ Մասաչուսեթսի հետազոտական բարեգործական և բարեփոխիչ ինստիտուտի խորհրդի անդամ, 1902 թվականին՝ 12 մարդահամարի համար աշխատավարձի գծով հատուկ փորձագետ, 1904 թվականին՝ աշխատանքային հարաբերությունների պետական հանձնաժողովի անդամ[2][4]։ Առաջին համաշխարհային պատերազմի ընթացքում աշխատել է Վաշինգտոնում դաշնային կառավարության համար[6]։
Դյուին Ամերիկյան վիճակագրական ասոցիացիայի ամսագրի առաջին խմբագիրն էր և 1911-1940 թվականներին՝ The American Economic Review ամսագրի կառավարիչ խմբագիրը։ 1908 թվականին եղել է Ամերիկյան տնտեսական ասոցիացիա փոխնախագահ, իսկ 1909 թվականին՝ նախագահ[5]։ Դյուին հոդվածներ է գրել քաղաքական խնայողության Պալգրեյվի բառարանում, Ամերիկանայի նոր միջազգային հանրագիտարանում, Բրիտանիկա հանրագիտարանում, Ամերիկյան տարեկան գրքում և Մասաչուսեթսի համագործակցության պատմությունը գրքում[6]։
1910 թվականին Դյուին Վերմոնտի համալսարանում ստացել է LL.D. աստիճան, իսկ 1909-1940 թվականներին եղել է Մասաչուսեթսի պետական քոլեջի հոգաբարձուն, իսկ 1933 թվականից՝ Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտի վաստակավոր պրոֆեսոր[7]։
1919 թվականին՝ Վաշինգտոնի աշխատանքի դեպարտամենտի տեղեկատվության և կրթության բաժնի տնօրեն, Արվեստի և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիայի անդամ, Միջազգային վիճակագրական ինստիտուտի անդամ, Երկաթուղու աշխատողների վեճերի արտակարգ խորհրդի անդամ 1928-1933 թվականներին գործադուլների սպառնալիքների ժամանակ, 1931-1933 թվականներին՝ ԱՄՆ միջնորդների խորհրդի արբիտրաժային հանձնաժողովի երրորդ գումարման անդամ[8]։
Դյուին մահացել է 1942 թվականի դեկտեմբերի 13-ին՝ Քեմբրիջում[6]։
Ընտանիք
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Դյուին ամուսնացել է 1886 թվականի հունիսի 29-ին Վիսկոնսինի նահանգի Մեդիսոն քաղաքից Մերի Կորնելի Հոփքինսի հետ[9]։
Հիշատակ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Դյուիի պատվին կոչվում է Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտւտի գրադարանը[10]։
Մրցանակներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- 1904 թվական - Ջոն Մարշալի մրցանակ՝ Ջոն Հոփքինսի համալսարանից «ԱՄՆ ֆինանսական պատմություն» գրքի համար[6],
- 1926 թվական - Հենրի Ռ. Թաունի մրցանակ՝ Ամերիկյան մեխանիկ ինժեներների միությունից «Արդյունաբերության կառուցվածքում վարկային գործոնի» համար[11],
- 1940 թվական - մեդալ՝ Դյուի գրադարանից որպես «American Economic Review» ամսագրի խմբագիր թոշակի անցնելու պատվին[6]։
Մատենագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Dewey D.S. Municipal Revenue from Street Railways — 12 pp. (Am. Econ. Assoc. Pub. v. 2. no. 6. p. 57.)" 1887
- Dewey D.S., Levermore C.H. Syllabus on Political History since 1815 — Boston։ W.R. Schofield, Printer,105 Summer Street — 1887
- Dewey D.S. University of Vermont Founder’s Day May1,1897 — Burlington, Vermont։ Free Press Association, 1897
- Dewey D.S. Financial History of the U.S. — London and Bombay։ Longmans,Green, and Co., 1902
- Dewey D.S. Employees and Wages։ Special Report on the Twelfth Census, 1903
- Dewey D.S. Early Financial History of the United States — Washington, D.C.։ BeardBooks, 1903
- Dewey D.S. National Problems 1885—1897 — NY and London։ Harper&Brothers Publishers, 1907
- Dewey D.S. State Banking Before the Civil War — Washington։Government Printing Office, 1910
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 SNAC — 2010.
- ↑ 2,0 2,1 Dewey, Davis Rich // Cambridge University Press / Britannica 7 (11th ed.). — 1911. — P. 139.
- ↑ Рогачева Е.Ю. Воспитание детей в семье Джона Дьюи / Историко-педагогический журнал, №2. — 2013. — С. 81-97.
- ↑ 4,0 4,1 Martin J. The Education of John Dewey: A Biography. —New York: Columbia University Press — P. 171-172. — ISBN 0-231-11676-4.
- ↑ 5,0 5,1 Rogers B.A., Tucker D.S. Davis Rich Dewey, 1858-1942 / Journal of the American Statistical Association Vol. 38, No. 221. — 1943. — P. 107-109.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 Morgan K. Davis Rich Dewey, 1858-1942 // Oxford University Press / Dewey Library Economics Bibliographer. — 1994.
- ↑ University of Massachusetts Amherst Davis Rich Dewey, May 1934.
- ↑ PRABOOK Davis Rich Dewey. Архивировано из первоисточника 13 Մայիսի 2016.
- ↑ University of Massachusetts Amherst David Rich Dewey, I.
- ↑ MASSACHUSETTS INSTITUTE OF TECHNOLOGY Dewey Library.
- ↑ Henry Robinson Towne Lecture.
| ||||||||||||
