Jump to content

Արման Վարդանյան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Վարդանյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Արման Վարդանյան
Դիմանկար
Ծնվել էօգոստոսի 3, 1930(1930-08-03)
ԾննդավայրՍտամբուլ, Թուրքիա
Մահացել էօգոստոսի 20, 2015(2015-08-20) (85 տարեկան)
Մահվան վայրՍտամբուլ
ՔաղաքացիությունԹուրքիա Թուրքիա
Ազգությունհայ
Մայրենի լեզութուրքերեն
ԿրթությունԿեդրոնական վարժարան և Վիեննայի երաժշտության և կատարողական արվեստի համալսարան
Մասնագիտությունդաշնակահար և դրամատուրգ
Պարգևներ և
մրցանակներ
Մովսես Խորենացու մեդալ
ԱնդամությունՀԳՄ

Արման Հայկազի Վարդանյան (օգոստոսի 3, 1930(1930-08-03), Ստամբուլ, Թուրքիա - օգոստոսի 20, 2015(2015-08-20), Ստամբուլ, Թուրքիա[1]), թատերագիր, դաշնակահար։ Հայ թատերգության մեջ «աբսուրդի դրամայի» հիմնադիր։ Հայաստանի գրողների միության անդամ (2012

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արման Վարդանյանը ծնվել է 1930 թվականի օգոստոսի 3-ին Ստամբուլում, Հայկազ և Սրբուհի Վարդանյանների ընտանիքում։ 6 տարեկանում հաճախել է Հինդլյան նախակրթարան, հետո ուսումը շարունակել է Մխիթարյան վարժարանում։ 4 տարի սովորել է անգլիական վարժարանում, ուսման վերջին տարիներին ուսումը շարունակել է Ստամբուլի հայկական Կենտրոնական վարժարանում։ Դեռ նախակրթարանում ստացել է երաժշտական կրթություն, հաճախել է դաշնամուրի դասընթացների։ 1949 թվականին մեկնել է Լոնդոն, ընդունվել Լոնդոնի թագավորական քոլեջի դաշնամուրի բաժինը։ 1952 թվականին մեկնել է Ավստրիա և ընդունվել Վիեննայի երաժշտական կոնսերվատորիան։ 1955 թվականին վերադարձել է Ստամբուլ, զորակոչվել զինվորական ծառայության, իսկ մի քանի ամիս հետո թուրքական զինվորական ոստիկանության կողմից ձերբակալվել է՝ մեղադրվելով պետական հանցագործության մեջ (իբր Վիեննա սովորելու տարիներին զբաղվել է լրտեսությամբ հօգուտ Խորհրդային Հայաստանի)։ Առանց հստակ ապացույց ունենալու Վարդանյանին դատապարտել են սկզբում մահապատժի, հետո փաստաբանների համառ աշխատանքի շնորհիվ մահապատիժը փոխարինվել է տասը տարվա բանտարկության և բանտարկությունից հետո էլ 10 տարով արգելել են նրան դուրս գալ Թուրքիայի սահմաններից։ Իր գրական փորձերը Վարդանյանը սկսել է բանտում եղած տարիներին։ Այնտեղ գրել է մի շարք նորավեպեր, որոնց ընթերցողները Վարդանյանի խոսքերով «աւա՜ղ միայն ծնողներս էին»։

  • Հայրը՝ Հայկազ Կոստանի Վարդանյանը ծնվել է 1890 թ. Ստամբուլում, Ակնա շրջանի Ապուչեխ գյուղից Պոլիս աշխատելու եկած Կոստան և Թենսուհի Վարդանյանների ընտանիքում։
  • Մայրը՝ Սրբուհի Վարդանյանը (Պարսյան), ծնվել է Ստամբուլում 1900թ, քղեցի փաստաբան Սիրակ-Պայծառ Պարսյանների ընտանիքում
  • Առաջին կինը՝ (1968-1969) Մարգրիտ Անդրեասյան (1927-1993)
  • Երկրորդ կինը՝ (1974-1978) Անի-Թաիս Ջենազյան (1935)
  • Տղան՝ Հայկ-Սևակ Վարդանյան (1974)
  • Երրորդ կինը՝ (1999 թվականից) Զարինե Գրիգորյան-Վարդանյան (1964)

Ստեղծագործություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրել է 26 թատերախաղեր (արևմտահայերենով), որոնք զետեղված են հինգ հատորյակներում։

  • «Ցավ մը»
  • «Խաղ մը»
  • «Լավ մը»
  • «Շունչ մը»
  • «Փունջ մը»

Արման Վարդանյանի թատերախաղերից «Թոխորը» (Weasel) բեմադրվել է Լոնդոնում (1979, The Thatre In The Square), Երևանում «Երնջակը»(1990, «Ագուլիս» թատրոն), «Կանկրուկը» (1998, Երևանի Երիտասարդական պալատ), «Սակուրը»,«Ախացելը»(2000, Սունդուկյանի անվան թատրոն

Արման Վրադանյանի պիեսները թարգմանվել են թուրքերեն, ռուսերեն, անգլերեն և ֆրանսերեն։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Մութաֆյան Լ., Խաղէըստ Արման Վարդանյանի, Երևան, 1999։
  • Մութաֆյան Լ., Արման Վարդանյանի աշխարհը, Երևան, 2000։

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիքաղվածքն ունի քաղվածքների հավաքածու, որոնք վերաբերում են
Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Արման Վարդանյան» հոդվածին։
Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Արման Վարդանյան» հոդվածին։