Անթաքիա

Անթաքիա
Բնակավայր
	Անթաքիա
	թուրքերեն՝ Antakya
Երկիր	Թուրքիա
ԲԾՄ	67±1 մետր
Պաշտոնական լեզու	թուրքերեն
Բնակչություն	▲377 793 մարդ (2018)
Ժամային գոտի	UTC+3
Հեռախոսային կոդ	326
Փոստային դասիչ	31000
Ավտոմոբիլային կոդ	31
Պաշտոնական կայք	antakya.bel.tr(թուրքերեն)
	Անթաքիա (Թուրքիա)
	Անթաքիա (Թուրքիա)
	Անթաքիա Վիքիպահեստում

Անթաքիա (թուրքերեն՝ Antakya), անվանվել է ի պատիվ Անտիոքոս I Սոտերի, Անտիոքիա Դաֆնեի վրա, Անտիոքիա Օրոնտեի վրա (լատին․՝ Antiochia), քաղաք և շրջան Թուրքիայի հարավային մասում։ Անթաքիան Հաթայի մարզկետրոնն է։ 2000 թ-ի տվյալներով՝ քաղաքի բնակչությունը կազմում է 145000 մարդ։ Քաղաքը գտնվում է Էլ Ասի գետի վրա՝ Միջերկրական ծովից 25 կմ հեռավորության վրա։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հնում Անթաքիան, հին անվանումը՝ Անտիոք, կարևոր քաղաքական և մշակութային կենտրոն էր։ Անտիոքը եղել է Սելևկյան կայսրության մայրաքաղաքը։ 1098-1268 թվականներին Անտիոքը եղել է Անտիոքի դքսության մայրաքաղաքը, որը հիմնադրել էին խաչակիրները։ Նրա անկումից հետո, 1516 թվականին քաղաքը գրավվել է Օսմանյան կայսրության կողմից։ 1918 թվականին մտել է ֆրանսիական գաղութ Սիրիայի կազմի մեջ, սակայն 1938 թվականին անցել է Թուրքիային։

Անտիոքի հույն ուղղափառ եկեղեցին գործում է մինչ օրս, բայց կաթողիկոսական աթոռը միջին դարերում տեղափոխվել է Դամասկոս, որտեղ գտնվում է նաև պատրիարքի նստավայրը։

Անթաքիայի հնէաբանական թանգարանի հավաքածուն իր ունեցած խճանկարների քանակով 2-րդն է ամբողջ աշխարհում։

2023 թվականի փետրվարի 6-ին քաղաքը մեծապես տուժել է երկու հզոր երկրաշարժերից, որոնց էպիկենտրոնը Մարաշ քաղաքն էր։ Որոշ պատմական վայրեր, այդ թվում՝ Սուրբ Պողոս եկեղեցին, ավերվել են^[1]։ Փետրվարի 20-ին երկու նոր երկրաշարժերի հետևանքով բազմաթիվ շինություններից բացի ավերվել են եկեղեցիներ, Անթաքիայի սինագոգը, Հաբիբ-ի Նաջջար մզկիթը, որը Թուրքիայի տարածքում ամենահին մզկիթներից է^[2]։

Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ազգային կազմ	Քանակ
Բնակչությունը 1935 թվականին ըստ ֆրանսիական մարդահամարի^[3]^[4]
Թուրքեր	19,720 (58%)^[4]
Ալավիներ	8,670 (25,5%)^[4]
Քրիստոնյա արաբներ
Այլ
Ամբողջը	34,000 (100%)^[4]