G4 երկրներ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
G4 երկրներ
G4 member states

Քառյակ խումբ (G4) (անգլ.՝ G4 nations), միջազգային կազմակերպություն, որը բաղկացած է չորս երկրներից, որոնց թվում են Բրազիլիան, Գերմանիան, Հնդկաստանը և Ճապոնիան։ Այդ միավորման մասնակիցները պարտավորվել են աջակցել Միավորված ազգերի կազմակերպության Անվտանգության խորհրդի մշտական տեղերի համար միավորման որևէ անդամի հայտերին։

Ի տարբերություն G7 կազմակերպության, որի նպատակը տնտեսական կայունության պահպանումն ու անդամ երկրների երկարաժամկետ համագործակցությունը պահպանելն է, G4-ի միակ նպատակն է՝ մշտական տեղեր ստանալ ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդում։ Վերջին տասնամյակների ընթացքում այդ երկրների տնտեսությունն ու քաղաքական ազդեցությունը զգալիորեն աճել է, և այժմ դրանց զարգացման մասշտաբները համադրելի են խորհրդի մշտական անդամների հետ[1]։

Հիմնադրում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ներկայում ՄԱԿ-ում ընդգրկված են հինգ մշտական անդամներ, որոնք վետոյի իրավունք ունեն Անվտանգության խորհրդում։ Նրանց թվում են Չինաստանը, Ֆրանսիան, Ռուսաստանը, Մեծ Բրիտանիան և ԱՄՆ-ը։ G4-ի երկրներն ընտրվում են իրենց համապատասխան տարածաշրջանային խմբերով երկամյա ժամկետով՝ որպես անվտանգության խորհրդի ոչ մշտական անդամներ։ 24 տարվա ընթացքում (1987 թվականից մինչև 2010 թվականը), Բրազիլիան և Ճապոնիան ընտրվել են 5-ական ժամկետ, Գերմանիան՝ 4 (մեկ անգամ որպես Արևմտյան Գերմանիա և երեք անգամ՝ Միացյալ), Հնդկաստանը՝ 2 ժամկետ[2]։ Ընդհանուր առմամբ, ՄԱԿ-ի ստեղծման պահից այդ կազմակերպությունը գոյություն ունի 64 տարի, ընդ որում՝ յուրաքանչյուր երկիր առնվազն 10 տարվա մասնակից է եղել։ Համեմատության համար նշենք, որ անվտանգության խորհրդի երեք մշտական անդամները, որոնք իրենց տեղերը զբաղեցնում են ՄԱԿ-ի հիմնադրումից ի վեր (Ֆրանսիա, Մեծ Բրիտանիա և ԱՄՆ) 72 տարեկան են։ Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետությունն իր մշտական տեղն է զբաղեցնում արդեն 46 տարի՝ 1971 թվականին փոխարինելով Չինաստանի Հանրապետությանը, իսկ Ռուսաստանը ՄԱԿ-ին մասնակցում է որպես 26 տարվա մշտական անդամ, քանի որ 1991 թվականին փոխարինել է Խորհրդային Միությանը։

ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի մշտական և ժամանակավոր անդամների (G4 և P5) համեմատությունը
% երկրի բնակչության Համախառն ներքին արդյունք ՀՆԱ (անվանական արժեք) Ֆինանսավորում (ներդրում) ՄԱԿ-ում ՄԱԿ-ի խաղաղապահների թիվը երկրում Ռազմական բյուջե Զինվորական անձնակազմի թիվը Միջուկային զինանոց Ընդհանուր մարտագլխիկներ
Բրազիլիա Բրազիլիա G4 62.8 % (5th) 3$3,101 (7th) 2$1,535 (9th) 33.82 % (7th) 71,305 (20th) $24.6 (11th) 5 318,480 (16th) ՈչN 3 -
Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետություն Չինաստան P5 918.8 % (1st) 9$20,853 (1st) 8$11,383 (2nd) 77.92 % (3rd) 82,622 (12th) $215.0 (2nd) 92,333,000 (1st) ԱյոY 6260 (4th)
Ֆրանսիա Ֆրանսիա P5 20.9 % (20th) 1$2,703 10th) 4$2,465 (6th) 54.86 % (5th) 6880 (33rd) $50.9 (7th) 3 222,200 (24th) ԱյոY 7300 (3rd)
Գերմանիա Գերմանիա G4 31.1 % (17th) 5$3,935 (5th) 6$3,468 (4th) 66.39 % (4th) 5434 (45th) $39.4 (9th) 2 186,450 (28th) ՈչN 2 -
Հնդկաստան Հնդկաստան G4 817.7 % (2nd) 7$9,542 (3rd) 3$2,610 (6th) 10.74 % (22nd) 97,713 (2nd) $55.9 (5th) 71,325,000 (3rd) ԱյոY 4110-120 (7th)
Ճապոնիա Ճապոնիա G4 41.7 % (10th) 6$4,901(4th) 7$4,413 (3rd) 89.68 % (2nd) 3272 (55th) $40.9 (8th) 4 247,150 (21st) ՈչN 1 -
Ռուսաստան Ռուսաստան P5 42.0 % (9th) 4$3,685 (6th) 1$1,133 (14th) 23.09 % (9th) 298 (68th) $66.4 (4th) 6845,000 (5th) ԱյոY 97,300 (1st)
Մեծ Բրիտանիա Մեծ Բրիտանիա P5 10.9 % (22nd) 2$2,757 (9th) 5$2,761 (5th) 44.46 % (6th) 4336 (52nd) $55.5 (5th) 1 169,150 (32nd) ԱյոY 5215 (5th)
Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ ԱՄՆ P5 74.4 % (3rd) 8$18,558 (2nd) 9$18,558 (1st) 922.00 % (1st) 168 (73rd) 9$597.0 (1st) 81,492,200 (2nd) ԱյոY 86,970 (2nd)

Աջակցություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մեծ Բրիտանիան և Ֆրանսիան պաշտպանել են G4-ի մեջ մտնող երկրների՝ ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի մշտական անդամի կարգավիճակի հայտը[3]։

Ճապոնիան աջակցում է ԱՄՆ-ին[4] և Մեծ Բրիտանիային[5]։

ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի բոլոր մշտական անդամները (P5) աջակցում են վետոյի իրավունքով մշտական անդամի կարգավիճակ ստանալու Հնդկաստանի հայտին։ Սակայն Չինաստանը պատրաստ է իր ձայնը տալ միայն այն դեպքում, երբ Հնդկաստանն իր հերթին կդադարի պաշտպանել Ճապոնիայի դիրքորոշումը ՉԺՀ-ի նկատմամբ[6][7][8][9]։

Ընդդիմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Որոշ պետություններ իրենց բացասական վերաբերմունքն են հայտնել G4-ի նկատմամբ։

Օրինակ, Ճապոնիայի առաջարկները խիստ հակասում են Չինաստանի[10] և Հարավային Կորեայի կարծիքին, որոնք կարծում են, որ ճապոնական պետությունը պետք է լրացուցիչ ներողություն խնդրի Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ կատարած ռազմական հանցագործությունների համար[11]։

Եվրոպական և աֆրիկյան պետությունները, մասնավորապես Նամիբիան, Բուլղարիան, Չեխիան, Լեհաստանը, Նորվեգիան, Դանիան, Իսպանիան և Նիդեռլանդները դեմ են Գերմանիային։

Կոլումբիայի, Արգենտինայի և Մեքսիկայի կառավարությունները հանդես են գալիս Բրազիլիայի դեմ։

Հարավասիական երկրի՝ Պակիստանի կառավարությունը հանդես է եկել Հնդկաստանի դեմ։

Ակտիվություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աֆրիկյան երկու երկրներին առաջարկվել է անդամակցել կազմակերպությանը, սակայն 2005 թվականին Եգիպտոսն ու Նիգերիան այդպես էլ չկարողացան պայմանավորվել այդ մասին, քանի որ նրանք հավակնում էին մշտական տեղ զբաղեցնել ՄԱԿ-ի ԱԽ-ում[12][13][14][15]։

2011 թվականի փետրվարի 12-ին G4-ի անդամները հանդես են եկել համատեղ հայտարարությամբ, որում կազմակերպության մեջ մտնող բոլոր պետությունների արտաքին գործերի նախարարները համաձայնել են կոնկրետ արդյունքների հասնել ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի ընթացիկ նստաշրջանում[16]։

2017 թվականին հաղորդվել էր, որ G4-ի երկրները պատրաստ էին ժամանակավորապես հրաժարվել վետոյի իրավունքից, բայց եթե նրանք տեղ ստանան ՄԱԿ-ի ԱԽ-ում[17]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ «Japan Says No to G4 Bid»։ Globalpolicy.org։ 2006-01-07։ Վերցված է 2011-05-30 
  2. ↑ Membership of the Security Council Archived 6 July 2010 at the Wayback Machine.
  3. ↑ «Joint UK-France Summit Declaration»։ British Prime Minister’s Office։ մարտի 27, 2008։ Արխիվացված է օրիգինալից հունվարի 9, 2013-ին։ Վերցված է դեկտեմբերի 15, 2008 
  4. ↑ US backs Japan’s UNSC bid despite setback to momentum, People's Daily, 19 April 2005
  5. ↑ UK backs Japan for UNSC bid Archived 21 February 2007 at the Wayback Machine., Central Chronicle, 11 January 2007
  6. ↑ «China Should Back India for a Permanent UN Security Council Seat» 
  7. ↑ China supports India’s bid for UNSC seat: Wen.
  8. ↑ Krishnan Ananth (հուլիսի 16, 2011)։ «China ready to support Indian bid for UNSC»։ The Hindu (Chennai, India) 
  9. ↑ «Countries Welcome Work Plan as Security Council Reform Process Commences New Phase» Archived 2015-09-27 at the Wayback Machine.. Center for UN Reform Education.
  10. ↑ Allying with Japan at Security Council is India's 'Biggest Mistake': Chinese Media
  11. ↑ «Players and Proposals in the Security Council Debate», Global Policy Forum, 3 July 2005. Retrieved 14 May 2006.
  12. ↑ Africa’s Battle for Power in the Security Council, United Nations Radio, 21 July 2005. Retrieved 14 May 2006. Archived 27 December 2005 at the Wayback Machine.
  13. ↑ Africa: Security Council Expansion Archived 2009-02-24 at the Wayback Machine., AfricaFocus Bulletin, 30 April 2005. Retrieved 14 May 2006.
  14. ↑ International Review, Summer, 2006 by Emily Bruemmer
  15. ↑ Japan Says No to G4 Bid, Global Policy Forum, News24.com, 7 Jan 2006
  16. ↑ «Thaindian News Sat Feb 12 2011 by IANS»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2018-01-05-ին։ Վերցված է 2018-01-04 
  17. ↑ «India Offers To Temporarily Forgo Veto Power If Granted Permanent UNSC Seat»։ The Huffington Post։ Արխիվացված է օրիգինալից 2017-03-08-ին։ Վերցված է մարտի 9, 2017 
LCCN: nb2007009407 · VIAF: 131608085 · WorldCat VIAF: 131608085
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=G4_երկրներ&oldid=7715613» էջից