«Եկատերինբուրգ»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
|||
Տող 76. | Տող 76. | ||
Հիմնադրվել է 1723 թվականի նոյեմբերի 7-ին (հին տոմարով)՝ որպես երկաթաշինական գործարան: Բնակավայրին տրվել է Եկատերինա Առաջին կայսրուհու անունը: [[1781 թվական]]ին [[Եկատերինա II]]ը նրան շնորհել է Պերմի նահանգի գավառային քաղաքի կարգավիճակ: |
Հիմնադրվել է 1723 թվականի նոյեմբերի 7-ին (հին տոմարով)՝ որպես երկաթաշինական գործարան: Բնակավայրին տրվել է Եկատերինա Առաջին կայսրուհու անունը: [[1781 թվական]]ին [[Եկատերինա II]]ը նրան շնորհել է Պերմի նահանգի գավառային քաղաքի կարգավիճակ: |
||
XIX դարի վերջին — XX դարի սկզբին քաղաքը դարձել է հեղափոխական պայքարի խոշոր կենտրոններից մեկը: Խորհրդային իշխանության տարիներին վերածվել է արդյունաբերական, վարչական, մշակութային, գիտա-կրթական հզոր կենտրոնի: Հսկայական ավանդ է ներդրել Հայրենական մեծ պատերազմում Խորհրդային Միության հաղթանակը կռելու գործում. նրա տարածքում գործող ծանր մեքենաշինության ուրալյան գործարանը պատերազմի տարիներին եղել է զրահատեխնիկա արտադրող խորհրդային խոշորագույն ձեռնարկություններից մեկը: Հետպատերազմյան շրջանում համբավվել է ինքնատիպ կոնստրուկտիվիստական ճարտարապետությամբ<ref>{{Cite web |lang=ru |url=https://strelkamag.com/ru/article/kak-ekaterinburg-za-10-let-stal-stolicei-konstruktivizma |title=Как Екатеринбург за 10 лет стал столицей конструктивизма |website=Strelka Mag |accessdate=2020-07-31}}</ref><ref>{{Cite web |lang=ru |url=http://sovietarch.strelka.com/ru/city/yekaterinburg |title=Екатеринбург |website=sovietarch.strelka.com |accessdate=2020-07-31}}</ref><ref>{{Cite web |lang=ru |url=https://nashural.ru/article/istoriya-urala/sovetskaya-utopiya-epoha-konstruktivizma-v-ekaterinburge/ |title=Советская утопия: эпоха конструктивизма в Екатеринбурге — Наш Урал |author=Наш Урал |accessdate=2020-07-31}}</ref><ref>{{Cite web |lang=ru |url=https://www.e1.ru/news/spool/news_id-53383811.html |title=Конструктивизм. Жемчужина архитектуры Екатеринбурга |website=www.e1.ru |date=2018-01-16 |accessdate=2020-07-31}}</ref>, |
XIX դարի վերջին — XX դարի սկզբին քաղաքը դարձել է հեղափոխական պայքարի խոշոր կենտրոններից մեկը: Խորհրդային իշխանության տարիներին վերածվել է արդյունաբերական, վարչական, մշակութային, գիտա-կրթական հզոր կենտրոնի: Հսկայական ավանդ է ներդրել Հայրենական մեծ պատերազմում Խորհրդային Միության հաղթանակը կռելու գործում. նրա տարածքում գործող ծանր մեքենաշինության ուրալյան գործարանը պատերազմի տարիներին եղել է զրահատեխնիկա արտադրող խորհրդային խոշորագույն ձեռնարկություններից մեկը: Հետպատերազմյան շրջանում համբավվել է ինքնատիպ կոնստրուկտիվիստական ճարտարապետությամբ<ref>{{Cite web |lang=ru |url=https://strelkamag.com/ru/article/kak-ekaterinburg-za-10-let-stal-stolicei-konstruktivizma |title=Как Екатеринбург за 10 лет стал столицей конструктивизма |website=Strelka Mag |accessdate=2020-07-31}}</ref><ref>{{Cite web |lang=ru |url=http://sovietarch.strelka.com/ru/city/yekaterinburg |title=Екатеринбург |website=sovietarch.strelka.com |accessdate=2020-07-31}}</ref><ref>{{Cite web |lang=ru |url=https://nashural.ru/article/istoriya-urala/sovetskaya-utopiya-epoha-konstruktivizma-v-ekaterinburge/ |title=Советская утопия: эпоха конструктивизма в Екатеринбурге — Наш Урал |author=Наш Урал |accessdate=2020-07-31}}</ref><ref>{{Cite web |lang=ru |url=https://www.e1.ru/news/spool/news_id-53383811.html |title=Конструктивизм. Жемчужина архитектуры Екатеринбурга |website=www.e1.ru |date=2018-01-16 |accessdate=2020-07-31}}</ref>, համբավվել որպես «սթրիթ-արտ-ի ռուսական մայրաքաղաք»<ref>{{Cite web |lang=ru |url=https://rg.ru/2019/04/16/reg-urfo/kak-ekaterinburg-stanovitsia-stolicej-strit-arta.html |title=Как Екатеринбург становится столицей стрит-арта |website=Российская газета |accessdate=2020-07-31}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://itsmycity.ru/afisha/2019-08-14/lekciya-pochemu-ekaterinburg--stolica-stritarta-v-rossii |title=Лекция «Почему Екатеринбург — столица стрит-арта в России» |website=itsmycity.ru |accessdate=2020-07-31}}</ref><ref>{{Cite web |lang=ru |url=https://www.uralweb.ru/cityguide/ekaterinburg/7033-ekaterinburg---stolica-strit-arta-chast-pervaya.html |title=Екатеринбург - столица стрит-арта. Часть первая |website=www.uralweb.ru |accessdate=2020-07-31}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://meduza.io/feature/2021/05/04/vse-krugom-hrapyat-a-ekaterinburg-probuzhdennyy|title=Все кругом храпят, а Екатеринбург — пробужденный Когда уральский город объявил себя российской столицей стрит-арта, многие смеялись. А потом он стал ею|author=[[Meduza]]|website=Meduza|date=4 мая 2021}}</ref>: |
||
Ռուսաստանի մի շարք այլ քաղաքների հետ Եկատերինբուրգը դարձել է ֆուտբոլի աշխարհի 2018 թվականի առաջնության եզրափակիչ հանդիպումների անցկացման մրցավայր: |
Ռուսաստանի մի շարք այլ քաղաքների հետ Եկատերինբուրգը դարձել է ֆուտբոլի աշխարհի 2018 թվականի առաջնության եզրափակիչ հանդիպումների անցկացման մրցավայր: |
04:15, 20 Մայիսի 2021-ի տարբերակ
Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։ Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։ Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։ |
Քաղաք | |||||
---|---|---|---|---|---|
Եկատերինբուրգ | |||||
Екатеринбург | |||||
| |||||
Երկիր | Ռուսաստան | ||||
Ներքին բաժանում | Leninski district?, Verch-Isetski district?, Zheleznodorozhniy District?, Ordzonikidsevski district?, Կիրովսկի շրջան, Oktyabrski district? և Chkalovski district? | ||||
Քաղաքապետ | Եվգենի Պորունով | ||||
Հիմնադրված է | 1723 թ. Նոյեմբերի 18 թ. | ||||
Այլ անվանումներ | Սվերդլովսկ | ||||
Մակերես | 1151 կմ² | ||||
ԲԾՄ | 270 մ | ||||
Պաշտոնական լեզու | Ռուսերեն | ||||
Բնակչություն | 1 383 700 մլն մարդ (2010) | ||||
Խտություն | 1167,5 մարդ/կմ² | ||||
Ազգային կազմ | Ռուսներ, թաթարներ, գերմանացիներ և այլ | ||||
Կրոնական կազմ | Ուղղափառներ, մուսուլմաններ, լյութերականներ | ||||
Ժամային գոտի | UTC+5, ամառը UTC+6 | ||||
Հեռախոսային կոդ | +7 343 | ||||
Փոստային դասիչ | 620XXX | ||||
Ավտոմոբիլային կոդ | 66,96,196 | ||||
ՕԿԱՏՕ | 65401 | ||||
Պաշտոնական կայք | екатеринбург.рф | ||||
| |||||
Եկատերինբուրգ (ռուս.՝ Екатеринбург, 1924 - 1991 թվականներին անվանվել է Սվերդլովսկ (ռուս.՝ Свердловск), ի պատիվ բոլշևիկյան կուսակցության ղեկավարներից մեկի՝ Յակով Սվերդլովի), խոշոր քաղաք Ռուսաստանի կենտրոնական մասում, Ուրալյան լեռնաշղթայի Միջին Ուրալ կոչվող հատվածի արևելյան կողմում, Իսետ գետի ափին: Ուրալյան դաշնային շրջանի և Սվերդլովսկի մարզի վարչական[1][2], արդյունաբերական, գիտա-կրթական ու մշակութային կենտրոնն է: Ունի քաղաքային շրջանի կարգավիճակ[3]: 2002 թվականի մարդահամարի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 1.293.537 , 2020 թվականի օգոստոսի տվյալներով՝ շուրջ մեկուկես միլիոն[4]. այդ ցուցանիշով Ռուսաստանի մեծությամբ չորրորդ քաղաքն է (Մոսկվայից, Սանկտ Պետերբուրգից և Նովոսիբիրսկից հետո)։
Եկատերինբուրգը հաճախ անվանվում է «Ուրալի մայրաքաղաք»[5], «Ռուսաստանի երրորդ մայրաքաղաք». նկատի է առնվում, որ իր տնտեսությամբ, մշակույթով, տրանսպորտային, զբոսաշրջային դերով ու նշանակությամբ երրորդ տեղն է զբաղեցնում այդ երկրում[6][7][8][9]:
Քաղաքը տրանսպորտային կարևորագույն հանգույց է. ունի միջազգային օդանավակայան, նրա միջով են անցնում անդրսիբիրյան երկաթուղինև վեց դաշնային նշանակության ավտոմայրուղիներ: Արդյունաբերական կարևորագույն կենտրոն է նաև՝ օպտիկա-մեխանիկական, մեքենաշինական, սարքաշինական, մետաղաձուլական ու մետաղագործական, ռազմա-արդյունաբերական համալիրի, պոլիգրաֆ, սննդի ու թեթև արդյունաբերության հզոր ձեռնարկություններով:
Եկատերինբուրգը վարչական կարևոր կենտրոն է. այստեղ են գտնվում Ռուսաստանի կենտրոնական ռազմական օկրուգի շտաբը, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի ուրալյան բաժանմունքի նախագահությունը, ՌԴ նախագահի ներկայացուցչությունը, դաշնային իշխանության 35 տարածքային մարմիններ[10]:
Պատմություն
Հիմնադրվել է 1723 թվականի նոյեմբերի 7-ին (հին տոմարով)՝ որպես երկաթաշինական գործարան: Բնակավայրին տրվել է Եկատերինա Առաջին կայսրուհու անունը: 1781 թվականին Եկատերինա IIը նրան շնորհել է Պերմի նահանգի գավառային քաղաքի կարգավիճակ:
XIX դարի վերջին — XX դարի սկզբին քաղաքը դարձել է հեղափոխական պայքարի խոշոր կենտրոններից մեկը: Խորհրդային իշխանության տարիներին վերածվել է արդյունաբերական, վարչական, մշակութային, գիտա-կրթական հզոր կենտրոնի: Հսկայական ավանդ է ներդրել Հայրենական մեծ պատերազմում Խորհրդային Միության հաղթանակը կռելու գործում. նրա տարածքում գործող ծանր մեքենաշինության ուրալյան գործարանը պատերազմի տարիներին եղել է զրահատեխնիկա արտադրող խորհրդային խոշորագույն ձեռնարկություններից մեկը: Հետպատերազմյան շրջանում համբավվել է ինքնատիպ կոնստրուկտիվիստական ճարտարապետությամբ[11][12][13][14], համբավվել որպես «սթրիթ-արտ-ի ռուսական մայրաքաղաք»[15][16][17][18]:
Ռուսաստանի մի շարք այլ քաղաքների հետ Եկատերինբուրգը դարձել է ֆուտբոլի աշխարհի 2018 թվականի առաջնության եզրափակիչ հանդիպումների անցկացման մրցավայր:
Ռուսաստանի Դաշնության նախագահի 2020 թվականի հուլիսի 2-ի հրամանագրով Եկատերինաբուրգին շնորհվել է «Աշխատանքային արիության քաղաք» կոչումը»[19]:
Ծանոթագրություններ
- ↑ Беркович А.В., Павлинов П.С. «Екатеринбу́рг». Большая Российская Энциклопедия (ռուսերեն). Москва: Научное издательство «Большая российская энциклопедия». Արխիվացված է օրիգինալից 2019-05-12-ին. Վերցված է 2019-06-02-ին.
{{cite web}}
: Unknown parameter|deadlink=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ «О статусе административного центра Свердловской области (с изменениями на 17 октября 2013 года), Закон Свердловской области от 12 ноября 1997 года № 63-ОЗ». docs.cntd.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-12-09-ին. Վերցված է 2017-12-08-ին.
{{cite web}}
: Unknown parameter|deadlink=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ «Об установлении границ муниципального образования город Екатеринбург и наделении его статусом городского округа (с изменениями на 12 июля 2007 года), Закон Свердловской области от 12 октября 2004 года № 95-ОЗ». docs.cntd.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-02-10-ին. Վերցված է 2018-02-10-ին.
{{cite web}}
: Unknown parameter|deadlink=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ «RUSSIA: Ural'skij Federal'nyj Okrug: Ural Federal District». City Population.de. August 4, 2020. Վերցված է October 2, 2020-ին.
- ↑ Дуреко Е.Ю. Ключевые смыслы «Екатеринбург — столица Урала» в медийном дискурсе // Стратегии развития социальных общностей, институтов и территорий : материалы Международн. науч.-практ. конф. Екатеринбург, 23–24 апреля 2015 г.. — Екатеринбург: Изд-во Урал. ун-та, 2015. — Т. 2. — С. 124—128. Архивировано из первоисточника 19 Սեպտեմբերի 2016.
- ↑ «Рейтинг столичных городов России от Фонда "Институт экономики города"». Urbaneconomics.ru.
- ↑ Kolossov, Vladimir; Eckert, Denis (1 January 2007). «Russian regional capitals as new international actors: the case of Yekaterinburg and Rostov». Belgeo (անգլերեն): 115–132. doi:10.4000/belgeo.11686.
- ↑ «Central Asian Chapter by Eurasian Respiratory and Allergy Consortium». Era-cac.org. Արխիվացված է օրիգինալից 12 June 2018-ին. Վերցված է 1 June 2018-ին.
- ↑ «Yekaterinburg - Entertainment - Russia.com». Russia.com.
- ↑ «Территориальные органы федерального органа исполнительной власти». Окружной информационный центр аппарата полномочного представителя Президента Российской Федерации в Уральском федеральном округе. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-01-13-ին. Վերցված է 2009-07-06-ին.
{{cite web}}
: Unknown parameter|deadlink=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ «Как Екатеринбург за 10 лет стал столицей конструктивизма». Strelka Mag (ռուսերեն). Վերցված է 2020-07-31-ին.
- ↑ «Екатеринбург». sovietarch.strelka.com (ռուսերեն). Վերցված է 2020-07-31-ին.
- ↑ Наш Урал. «Советская утопия: эпоха конструктивизма в Екатеринбурге — Наш Урал» (ռուսերեն). Վերցված է 2020-07-31-ին.
- ↑ «Конструктивизм. Жемчужина архитектуры Екатеринбурга». www.e1.ru (ռուսերեն). 2018-01-16. Վերցված է 2020-07-31-ին.
- ↑ «Как Екатеринбург становится столицей стрит-арта». Российская газета (ռուսերեն). Վերցված է 2020-07-31-ին.
- ↑ «Лекция «Почему Екатеринбург — столица стрит-арта в России»». itsmycity.ru. Վերցված է 2020-07-31-ին.
- ↑ «Екатеринбург - столица стрит-арта. Часть первая». www.uralweb.ru (ռուսերեն). Վերցված է 2020-07-31-ին.
- ↑ Meduza (4 мая 2021). «Все кругом храпят, а Екатеринбург — пробужденный Когда уральский город объявил себя российской столицей стрит-арта, многие смеялись. А потом он стал ею». Meduza.
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 02.07.2020 № 444 «О присвоении почётного звания Российской Федерации „Город трудовой доблести“»
Արտաքին հղումներ
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Եկատերինբուրգ» հոդվածին։ |
|
Ռուսաստանի միլիոնանոց քաղաքներ | |
---|---|
Մոսկվա | Սանկտ Պետերբուրգ • Նովոսիբիրսկ • Եկատերինբուրգ • Նիժնի Նովգորոդ • Սամարա • Օմսկ |