«Էլեոնորա Հաբսբուրգ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
Նոր էջ «{{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Էլեոնորա Հաբսբուրգ''' ({{lang-de|Eleonore von Kastilien}}, {{lang-es|Leonor de Austria}}) —<nowiki/>Ավստրիա|Ավ...»:
 
Տող 1. Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Անձ}}
{{Տեղեկաքարտ Անձ}}


'''Էլեոնորա Հաբսբուրգ''' ({{lang-de|Eleonore von Kastilien}}, {{lang-es|Leonor de Austria}}) —<nowiki/>[[Ավստրիա|Ավստրիայի]] դքսուհի, [[Իսպանիա|Իսպանիայի]] [[Ինֆանտ|ինֆանտա]] և [[Բուրգունդիա|Բուրգունդիայի]] թագուհի։ Նա եղել է [[Պորտուգալիա|Պորտուգալիայի]] թագավոր [[Մանուել I (Պորտուգալիայի թագավոր)|Մանուել I]]-ի երրորդ, իսկ ավելի ուշ՝ [[Ֆրանսիա|Ֆրանսիայի]] թագավոր [[Ֆրանցիսկ I]]-ի կինը։
'''Էլեոնորա Հաբսբուրգ''' ({{lang-de|Eleonore von Kastilien}}, {{lang-es|Leonor de Austria}}) —<nowiki/>[[Ավստրիա|Ավստրիայի]] դքսուհի, [[Իսպանիա|Իսպանիայի]] [[Ինֆանտ|ինֆանտա]] և [[Բուրգունդիա|Բուրգունդիայի]] թագուհի։ Նա եղել է [[Պորտուգալիա|Պորտուգալիայի]] թագավոր [[Մանուել I (Պորտուգալիայի թագավոր)|Մանուել I]]-ի երրորդ, իսկ ավելի ուշ՝ [[Ֆրանսիա|Ֆրանսիայի]] թագավոր [[Ֆրանցիսկ I]]-ի կինը։


== Կենսագրություն ==
== Կենսագրություն ==
Էլեոնորան [[Բուրգունդիա|Բուրգունդիայի]] դուքս [[Ֆիլիպ IV Գեղեցիկ|Ֆիլիպ IV Գեղեցիկի]] և [[Կաստիլիայի թագավորություն|Կաստիլիայի]] թագուհի [[Խուանա I]]-ի դուստրն էր<ref name=":1">{{Книга|автор=Дороти Гис МакГиган|часть=III. Мир Карла V|заглавие=Габсбурги. Блеск и нищета одной королевской династии|ссылка=http://samlib.ru/w/wlasowa_i_g/gabsburgi.shtml|ответственный= Пер. И. Власовой.|издание=|место=|издательство=|год=|страницы=|страниц=|isbn=|isbn2=}}</ref>։ Նրա եղբայրներից [[Կառլոս V կայսր|Կառլոս V]]-ը և [[Ֆերդինանդ I (Սրբազան Հռոմի կայսր)|Ֆերդինանդ I]]-ը եղել են [[Սրբազան Հռոմեական կայսրություն|Սրբազան Հռոմեական կայսրության]] կայսրեր, իսկ քույրերից [[Իզաբելլա Հաբսբուրգ|Իզաբելլա Հաբսբուրգը]]՝ [[Դանիա|Դանիայի]], [[Նորվեգիա|Նորվեգիայի]] և [[Շվեդիա|Շվեդիայի]] թագուհի, [[Մարիա Ավստրիացի|Մարիա Ավստրիացին]]՝ Հունգարիայի թագուհի և [[Եկատերինա Ավստրիացի|Եկատերինա Ավստրիացին]]՝ [[Պորտուգալիա|Պորտուգալիայի]] թագուհի։ Երբ մայրը ամուսնու հետ մեկնեց Կաստիլիա, Էլեոնորան եղբոր Կառլոս V-ի և քրոջ՝ Իզաբելլայի հետ մնացին Նիդերլանդներում։ Նրանց խնամքով զբաղվում էր Մարգարիտա Ավստրիացին, ով հաստատվել էր [[Մեխելեն|Մեխելենում]]<ref>{{Cite web|url=http://www.fotourizm.ru/rasskasat/mekhelen__rodina_malinovogo_zvona|title=Мехелен — родина малинового звона.|publisher=www.fotourizm.ru|accessdate=2017-02-25}}</ref>։ Նրա ձեռքին արժանանալու համար պայքարել են՝ Անգլիայի թագավորներ [[Հենրի VII (Անգլիա)|Հենրի VII]]-ը և [[Հենրի VIII]]-ը, Ֆրանսիայի թագավորներ՝ Ֆրանցիսկ I-ը և [[Լյուդովիկոս XII (Ֆրանսիայի թագավոր)|Լյուդովիկոս XII]]-ը, լեհական թագավոր [[Սիգիզմունդ I Ծեր]]-ը։
Էլեոնորան [[Բուրգունդիա|Բուրգունդիայի]] դուքս [[Ֆիլիպ IV Գեղեցիկ|Ֆիլիպ IV Գեղեցիկի]] և [[Կաստիլիայի թագավորություն|Կաստիլիայի]] թագուհի [[Խուանա I]]-ի դուստրն էր<ref name=":1">{{Книга|автор=Дороти Гис МакГиган|часть=III. Мир Карла V|заглавие=Габсбурги. Блеск и нищета одной королевской династии|ссылка=http://samlib.ru/w/wlasowa_i_g/gabsburgi.shtml|ответственный= Пер. И. Власовой.|издание=|место=|издательство=|год=|страницы=|страниц=|isbn=|isbn2=}}</ref>։ Նրա եղբայրներից [[Կառլոս V կայսր|Կառլոս V]]-ը և [[Ֆերդինանդ I (Սրբազան Հռոմի կայսր)|Ֆերդինանդ I]]-ը եղել են [[Սրբազան Հռոմեական կայսրություն|Սրբազան Հռոմեական կայսրության]] կայսրեր, իսկ քույրերից [[Իզաբելլա Հաբսբուրգ|Իզաբելլա Հաբսբուրգը]]՝ [[Դանիա|Դանիայի]], [[Նորվեգիա|Նորվեգիայի]] և [[Շվեդիա|Շվեդիայի]] թագուհի, [[Մարիա Ավստրիացի|Մարիա Ավստրիացին]]՝ Հունգարիայի թագուհի և [[Եկատերինա Ավստրիացի|Եկատերինա Ավստրիացին]]՝ [[Պորտուգալիա|Պորտուգալիայի]] թագուհի։ Երբ մայրը ամուսնու հետ մեկնեց Կաստիլիա, Էլեոնորան եղբոր` Կառլոս V-ի և քրոջ՝ Իզաբելլայի հետ մնացին Նիդերլանդներում։ Նրանց խնամքով զբաղվում էր Մարգարիտա Ավստրիացին, ով հաստատվել էր [[Մեխելեն|Մեխելենում]]<ref>{{Cite web|url=http://www.fotourizm.ru/rasskasat/mekhelen__rodina_malinovogo_zvona|title=Мехелен — родина малинового звона.|publisher=www.fotourizm.ru|accessdate=2017-02-25}}</ref>։ Նրա ձեռքին արժանանալու համար պայքարել են՝ Անգլիայի թագավորներ [[Հենրի VII (Անգլիա)|Հենրի VII]]-ը և [[Հենրի VIII]]-ը, Ֆրանսիայի թագավորներ՝ Ֆրանցիսկ I-ը և [[Լյուդովիկոս XII (Ֆրանսիայի թագավոր)|Լյուդովիկոս XII]]-ը, լեհական թագավոր [[Սիգիզմունդ I Ծեր]]-ը։


1517 թվականին իր եղբոր՝ [[Կառլոս V կայսր|Կառլոս V կայսեր]] հետ մեկնեց Կաստիլիա։ 1518 թվականի հուլիսի 16-ին, Էլեոնորան եղբոր հրամանով ամուսնացավ Պորտուգալիայի թագավոր ծեր [[Մանուել I (Պորտուգալիայի թագավոր)|Մանուել I]]-ի հետ՝ դառնալով նրա երրորդ կինը<ref name=":1" />։ Նրանք ունեցան երկու երեխա։
1517 թվականին [[Կառլոս V կայսր|Կառլոս V կայսեր]] հետ մեկնեց Կաստիլիա։ 1518 թվականի հուլիսի 16-ին, Էլեոնորան եղբոր հրամանով ամուսնացավ Պորտուգալիայի թագավոր ծեր [[Մանուել I (Պորտուգալիայի թագավոր)|Մանուել I]]-ի հետ՝ դառնալով նրա երրորդ կինը<ref name=":1" />։ Նրանք ունեցան երկու երեխա։


* Կառլոս ([[1520]]), մահացել է մանուկ հասակում
* Կառլոս ([[1520]]), մահացել է մանուկ հասակում
Տող 15. Տող 15.
[[Կառլոս V կայսր|Կառլոս V]]-ը քրոջ ձեռքը խոստացավ [[Կառլոս III Բուրբոն|Կառլոս III Բուրբոնին]], որպես պարգևատրում [[Ֆրանցիսկ I]]-ին մատնելու համար։ Սակայն Պավիայում տարած հաղթանակից հետո կայսեր մտադրությունը փոխվեց։ 1529 թվականին կնքված Կամբրեի համաձայնագրով որոշվեց Ֆրանսիայի թագավոր Ֆրանցիսկ I-ի և Էլեոնորայի ամուսնությունը<ref>{{Книга|автор= Ивонин Ю. Е., Ивонина Л. И.|часть=Карл V — император мира: иллюзии и реальность|заглавие=Властители судеб Европы: императоры, короли, министры XVI—XVIII вв.|ссылка=https://litlife.club/br/?b=179042&p=1#section_1|ответственный=|издание=|место=|издательство=|год=|страницы=|страниц=|isbn=|isbn2=}}</ref>։ Վկայություններ կան այն մասին, որ Էլեոնորան անտարբեր չէր Ֆրանցիսկի նկատմամբ և ամուսնության թույլտվության համար անձամբ էր խնդրել եղբորը<ref name=":0" />։ 1530 թվականի հուլիսի 4-ին նրանք ամուսնացան։ Այս ամուսնությունն այնքան էլ երջանիկ չէր Էլեոնորայի համար, որքան նախորդն էր։ Ֆրանցիսկը նախապատվություն էր տալիս ժամանակն անցկացնել սիրուհիների հետ, քան՝ կնոջ և դա անում էր անթաքույց<ref name=":0">{{Книга|автор=ШОССИНАН-НОГАРЕ Ги|часть=Глава первая. ДАМСКИЙ ДВОР|заглавие=Повседневная жизнь жен и возлюбленных французских королей|ссылка=http://www.e-reading.club/bookreader.php/65928/Shossinan-Nogare_-_Povsednevnaya_zhizn'_zhen_i_vozlyublennyh_francuzskih_koroleii.html|ответственный=|издание=|место=|издательство=|год=|страницы=|страниц=|isbn=|isbn2=}}</ref>։ Ֆրանսիացիները չէին սիրում Հաբսբուրգներին, ինչն էլ հիմք դարձավ Էլեոնորայի ամուսնու և եղբոր միջև խռովության համար։ Ամուսինները երեխաներ չունեին։ Էլեոնորան ողջ ժամանակն անց էր կացնում պալատական կանանց ընկերակցությամբ։
[[Կառլոս V կայսր|Կառլոս V]]-ը քրոջ ձեռքը խոստացավ [[Կառլոս III Բուրբոն|Կառլոս III Բուրբոնին]], որպես պարգևատրում [[Ֆրանցիսկ I]]-ին մատնելու համար։ Սակայն Պավիայում տարած հաղթանակից հետո կայսեր մտադրությունը փոխվեց։ 1529 թվականին կնքված Կամբրեի համաձայնագրով որոշվեց Ֆրանսիայի թագավոր Ֆրանցիսկ I-ի և Էլեոնորայի ամուսնությունը<ref>{{Книга|автор= Ивонин Ю. Е., Ивонина Л. И.|часть=Карл V — император мира: иллюзии и реальность|заглавие=Властители судеб Европы: императоры, короли, министры XVI—XVIII вв.|ссылка=https://litlife.club/br/?b=179042&p=1#section_1|ответственный=|издание=|место=|издательство=|год=|страницы=|страниц=|isbn=|isbn2=}}</ref>։ Վկայություններ կան այն մասին, որ Էլեոնորան անտարբեր չէր Ֆրանցիսկի նկատմամբ և ամուսնության թույլտվության համար անձամբ էր խնդրել եղբորը<ref name=":0" />։ 1530 թվականի հուլիսի 4-ին նրանք ամուսնացան։ Այս ամուսնությունն այնքան էլ երջանիկ չէր Էլեոնորայի համար, որքան նախորդն էր։ Ֆրանցիսկը նախապատվություն էր տալիս ժամանակն անցկացնել սիրուհիների հետ, քան՝ կնոջ և դա անում էր անթաքույց<ref name=":0">{{Книга|автор=ШОССИНАН-НОГАРЕ Ги|часть=Глава первая. ДАМСКИЙ ДВОР|заглавие=Повседневная жизнь жен и возлюбленных французских королей|ссылка=http://www.e-reading.club/bookreader.php/65928/Shossinan-Nogare_-_Povsednevnaya_zhizn'_zhen_i_vozlyublennyh_francuzskih_koroleii.html|ответственный=|издание=|место=|издательство=|год=|страницы=|страниц=|isbn=|isbn2=}}</ref>։ Ֆրանսիացիները չէին սիրում Հաբսբուրգներին, ինչն էլ հիմք դարձավ Էլեոնորայի ամուսնու և եղբոր միջև խռովության համար։ Ամուսինները երեխաներ չունեին։ Էլեոնորան ողջ ժամանակն անց էր կացնում պալատական կանանց ընկերակցությամբ։


Որպես թագուհի ոչ մի ազդեցություն չուներ, չնայած կապող օղակ էր հանդիսանում Ֆրանսիայի և [[Սրբազան Հռոմեական կայսրություն|Սրբազան Հռոմեական կայսրության]] միջև։ Նրա գեղեցկությունը գնալով խամրում էր, ոմանք կարծում էին, որ ամուսինը վարակել է նրան սիֆիլիսով, որի մասին վկայում էին նաև դեմքին գոյացած սպիները<ref name=":1" />։ Երբ վերադառնում էր Եվրոպայից, ուր գնացել էր տեսակցելու դստերը, ասթմայի սուր նոպա ունեցավ, որն էլ դարձավ նրա մահվան պատճառը։
Որպես թագուհի ոչ մի ազդեցություն չուներ, չնայած կապող օղակ էր հանդիսանում Ֆրանսիայի և [[Սրբազան Հռոմեական կայսրություն|Սրբազան Հռոմեական կայսրության]] միջև։ Նրա գեղեցկությունը գնալով խամրում էր, ոմանք կարծում էին, որ ամուսինը վարակել է նրան սիֆիլիսով, որի մասին վկայում էին նաև դեմքին գոյացած սպիները<ref name=":1" />։ Երբ վերադառնում էր Եվրոպայից, ուր գնացել էր տեսակցելու դստերը, [[Ասթմա|ասթմայի]] սուր նոպա ունեցավ, որն էլ դարձավ նրա մահվան պատճառը։


== Ծանոթագրություններ ==
== Ծանոթագրություններ ==

17:37, 7 Մարտի 2020-ի տարբերակ

Էլեոնորա Հաբսբուրգ
գերմ.՝ Eleonore von Kastilien և պորտ.՝ Leonor de Austria
Դիմանկար
Ծնվել էնոյեմբերի 15, 1498[1]
ԾննդավայրԼյուվեն, Լյովեն, Բելգիա
Մահացել էփետրվարի 18, 1558[1] (59 տարեկան)
Մահվան վայրՏալավերա լա Ռեալ, Բադախոս, Էստրեմադուրա, Իսպանիա[1]
ԳերեզմանPantheon of the Infantes of the Royal Monastery of San Lorenzo de El Escorial
ՔաղաքացիությունԻսպանիա և  Պորտուգալիայի թագավորություն
ԿրոնՀռոմի Կաթոլիկ եկեղեցի
Մասնագիտությունքաղաքական գործիչ
ԱմուսինՄանուել I[2][3] և Ֆրանցիսկ I[3]
Ծնողներհայր՝ Ֆիլիպ I[2][3], մայր՝ Ժուաննա (Կաստիլիայի թագուհի)[2][3]
Զբաղեցրած պաշտոններQueen Consort of Portugal? և Queen Consort of France?
ԵրեխաներԻնֆանտա Մարիա Պորտուգալացի
 Eleanor of Austria Վիքիպահեստում

Էլեոնորա Հաբսբուրգ (գերմ.՝ Eleonore von Kastilien, իսպ.՝ Leonor de Austria) —Ավստրիայի դքսուհի, Իսպանիայի ինֆանտա և Բուրգունդիայի թագուհի։ Նա եղել է Պորտուգալիայի թագավոր Մանուել I-ի երրորդ, իսկ ավելի ուշ՝ Ֆրանսիայի թագավոր Ֆրանցիսկ I-ի կինը։

Կենսագրություն

Էլեոնորան Բուրգունդիայի դուքս Ֆիլիպ IV Գեղեցիկի և Կաստիլիայի թագուհի Խուանա I-ի դուստրն էր[4]։ Նրա եղբայրներից Կառլոս V-ը և Ֆերդինանդ I-ը եղել են Սրբազան Հռոմեական կայսրության կայսրեր, իսկ քույրերից Իզաբելլա Հաբսբուրգը՝ Դանիայի, Նորվեգիայի և Շվեդիայի թագուհի, Մարիա Ավստրիացին՝ Հունգարիայի թագուհի և Եկատերինա Ավստրիացին՝ Պորտուգալիայի թագուհի։ Երբ մայրը ամուսնու հետ մեկնեց Կաստիլիա, Էլեոնորան եղբոր` Կառլոս V-ի և քրոջ՝ Իզաբելլայի հետ մնացին Նիդերլանդներում։ Նրանց խնամքով զբաղվում էր Մարգարիտա Ավստրիացին, ով հաստատվել էր Մեխելենում[5]։ Նրա ձեռքին արժանանալու համար պայքարել են՝ Անգլիայի թագավորներ Հենրի VII-ը և Հենրի VIII-ը, Ֆրանսիայի թագավորներ՝ Ֆրանցիսկ I-ը և Լյուդովիկոս XII-ը, լեհական թագավոր Սիգիզմունդ I Ծեր-ը։

1517 թվականին Կառլոս V կայսեր հետ մեկնեց Կաստիլիա։ 1518 թվականի հուլիսի 16-ին, Էլեոնորան եղբոր հրամանով ամուսնացավ Պորտուգալիայի թագավոր ծեր Մանուել I-ի հետ՝ դառնալով նրա երրորդ կինը[4]։ Նրանք ունեցան երկու երեխա։

  • Կառլոս (1520), մահացել է մանուկ հասակում
  • Մարիա (1521—1577), Եվրոպայի ամենահարուստ թագուհիներից մեկը, ով մահացավ այդպես էլ չամուսնանալով

1521 թվականի դեկտեմբերին Էլեոնորան այրիացավ։ Մանուելը մահացավ ժանտախտից[4]։ Սկսեցին խոսել նրա և իր խորթ որդու՝ Ժուան III-ի ամուսնության մասին։ Բայց Ժուանն ամուսնացավ նրա կրտսեր քրոջ՝ Եկատերինայի հետ։

Կառլոս V-ը քրոջ ձեռքը խոստացավ Կառլոս III Բուրբոնին, որպես պարգևատրում Ֆրանցիսկ I-ին մատնելու համար։ Սակայն Պավիայում տարած հաղթանակից հետո կայսեր մտադրությունը փոխվեց։ 1529 թվականին կնքված Կամբրեի համաձայնագրով որոշվեց Ֆրանսիայի թագավոր Ֆրանցիսկ I-ի և Էլեոնորայի ամուսնությունը[6]։ Վկայություններ կան այն մասին, որ Էլեոնորան անտարբեր չէր Ֆրանցիսկի նկատմամբ և ամուսնության թույլտվության համար անձամբ էր խնդրել եղբորը[7]։ 1530 թվականի հուլիսի 4-ին նրանք ամուսնացան։ Այս ամուսնությունն այնքան էլ երջանիկ չէր Էլեոնորայի համար, որքան նախորդն էր։ Ֆրանցիսկը նախապատվություն էր տալիս ժամանակն անցկացնել սիրուհիների հետ, քան՝ կնոջ և դա անում էր անթաքույց[7]։ Ֆրանսիացիները չէին սիրում Հաբսբուրգներին, ինչն էլ հիմք դարձավ Էլեոնորայի ամուսնու և եղբոր միջև խռովության համար։ Ամուսինները երեխաներ չունեին։ Էլեոնորան ողջ ժամանակն անց էր կացնում պալատական կանանց ընկերակցությամբ։

Որպես թագուհի ոչ մի ազդեցություն չուներ, չնայած կապող օղակ էր հանդիսանում Ֆրանսիայի և Սրբազան Հռոմեական կայսրության միջև։ Նրա գեղեցկությունը գնալով խամրում էր, ոմանք կարծում էին, որ ամուսինը վարակել է նրան սիֆիլիսով, որի մասին վկայում էին նաև դեմքին գոյացած սպիները[4]։ Երբ վերադառնում էր Եվրոպայից, ուր գնացել էր տեսակցելու դստերը, ասթմայի սուր նոպա ունեցավ, որն էլ դարձավ նրա մահվան պատճառը։

Ծանոթագրություններ

  1. 1,0 1,1 1,2 https://dbe.rah.es/biografias/15751/leonor-de-austria
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Бутенко В. Элеонора Австрийская (ռուս.) // Энциклопедический словарьСПб.: Брокгауз — Ефрон, 1904. — Т. XLа. — С. 639.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 Kindred Britain
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Дороти Гис МакГиган III. Мир Карла V // Габсбурги. Блеск и нищета одной королевской династии / Пер. И. Власовой..
  5. «Мехелен — родина малинового звона». www.fotourizm.ru. Վերցված է 2017-02-25-ին. {{cite web}}: no-break space character in |title= at position 8 (օգնություն)
  6. Ивонин Ю. Е., Ивонина Л. И. Карл V — император мира: иллюзии и реальность // Властители судеб Европы: императоры, короли, министры XVI—XVIII вв..
  7. 7,0 7,1 ШОССИНАН-НОГАРЕ Ги Глава первая. ДАМСКИЙ ДВОР // Повседневная жизнь жен и возлюбленных французских королей.

Գրականություն