«Լիսաբոնի գիտությունների ակադեմիա»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ Ռոբոտ․ Տեքստի ավտոմատ փոխարինում (-== *Կառուցվածքը *== +== Կառուցվածք ==) |
|||
Տող 57. | Տող 57. | ||
Լիսաբոնի գիտությունների ակադեմիան հիմնադրվել է [[Լուսավորության դարաշրջան]]ում` Մարիա Առաջինի գահակալության ժամանակ` [[1779]] թվականի [[դեկտեմբերի 24]]-ին որպես «գիտությունների արքայական ակադեմիա» ({{lang-pt|Academia Real das Ciências}})<ref>[http://books.google.pt/books?id=peQAAAAAYAAJ&printsec=frontcover&hl=pt-PT&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f Memorias da Academia Real das Sciencias de Lisboa])</ref>: Ակադեմիայի առաջին նախագահը եղել է Ջոաո Կառլոս դե Բրագանսան, երկրորդը` դուքս Լաֆոենսը, իսկ ակադեմիայի առաջին քարտուղարը` Ժոզե Կորեյա դե Սերան<ref>{{harvnb|Medina|2004|pp=446-447}}.</ref><ref>{{harvnb|Ribeiro|1871-1914|pp=37-61}}</ref><ref name="Infop">[http://www.infopedia.pt/$academia-real-das-ciencias Academia das Ciências de Lisboa, Infopédia (Em linha).] Porto: Porto Editora, 2003-2014. (Consult. 2014-03-15).</ref>: |
Լիսաբոնի գիտությունների ակադեմիան հիմնադրվել է [[Լուսավորության դարաշրջան]]ում` Մարիա Առաջինի գահակալության ժամանակ` [[1779]] թվականի [[դեկտեմբերի 24]]-ին որպես «գիտությունների արքայական ակադեմիա» ({{lang-pt|Academia Real das Ciências}})<ref>[http://books.google.pt/books?id=peQAAAAAYAAJ&printsec=frontcover&hl=pt-PT&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f Memorias da Academia Real das Sciencias de Lisboa])</ref>: Ակադեմիայի առաջին նախագահը եղել է Ջոաո Կառլոս դե Բրագանսան, երկրորդը` դուքս Լաֆոենսը, իսկ ակադեմիայի առաջին քարտուղարը` Ժոզե Կորեյա դե Սերան<ref>{{harvnb|Medina|2004|pp=446-447}}.</ref><ref>{{harvnb|Ribeiro|1871-1914|pp=37-61}}</ref><ref name="Infop">[http://www.infopedia.pt/$academia-real-das-ciencias Academia das Ciências de Lisboa, Infopédia (Em linha).] Porto: Porto Editora, 2003-2014. (Consult. 2014-03-15).</ref>: |
||
Ի սկզբանե |
Ի սկզբանե ակադեմիան բաղկացած էր 3 բաժնից` ճշգրիտ գիտությունների, բնական գիտությունների և գեղարվեստի։ [[1851]] թվականին առաջին երկու բաժինները միացան, և ակադեմիան բաղկացած էր երկու բաժնից` բնական և հումանիտար գիտությունների<ref name="sipa">[http://www.monumentos.pt/Site/APP_PagesUser/SIPA.aspx?id=3202 Convento de Nossa Senhora de Jesus da Ordem Terceira de São Francisco / Academia das Ciências de Lisboa]</ref>: |
||
Իր պատմության ընթացքում ակադեմիայի պաշտոնական տեղակայումը եղել է 6 վայրերում։ Այժմ ակադեմիան գտնվում է [[Լիսաբոն]]ում` Հիսուսի վանքում` Բայրու-Ալթուի ստորի հատվածում։ |
Իր պատմության ընթացքում ակադեմիայի պաշտոնական տեղակայումը եղել է 6 վայրերում։ Այժմ ակադեմիան գտնվում է [[Լիսաբոն]]ում` Հիսուսի վանքում` Բայրու-Ալթուի ստորի հատվածում։ |
16:27, 3 հունվարի 2017-ի տարբերակ
Լիսաբոնի գիտությունների ակադեմիա | |
---|---|
Տեսակ | գիտությունների ակադեմիա և լեզվի կարգավորող |
Երկիր | Պորտուգալիա |
Հապավում | ACL |
Կարգախոս | Nisi utile est quod facimus stulta est gloria |
Հիմնադրված | 1779 թվականի դեկտեմբերի 24 |
Գլխադասային գրասենյակ | Լիսաբոն |
Վերադաս կազմակերպություն | Government of Portugal? |
Հիմնադիր | Մարիա I (Պորտուգալիայի թագուհի) |
Պարգևներ | |
Կայք | acad-ciencias.pt |
Լիսաբոնի գիտությունների ակադեմիա (պորտ.՝ Academia das Ciências de Lisboa), բարձրագույն գիտական հաստատություն Պորտուգալիայում, որի գլխավոր նպատակը գիտական հետազոտությունների աջակցությունը և պորտուգալական մշակույթի տարածումը։
Ակադեմիայի ղեկավար մարմինը հանդիսանում է ադմինիստրատիվ խորհուրդը, որի նախագահը Ադրիանո Ժոզե Ալվեշ Մորեյրան է, իսկ գլխավոր քարտուղարը` Անտոնիու Դիաշ Ֆարինիան։
Պատմություն
Լիսաբոնի գիտությունների ակադեմիան հիմնադրվել է Լուսավորության դարաշրջանում` Մարիա Առաջինի գահակալության ժամանակ` 1779 թվականի դեկտեմբերի 24-ին որպես «գիտությունների արքայական ակադեմիա» (պորտ.՝ Academia Real das Ciências)[2]: Ակադեմիայի առաջին նախագահը եղել է Ջոաո Կառլոս դե Բրագանսան, երկրորդը` դուքս Լաֆոենսը, իսկ ակադեմիայի առաջին քարտուղարը` Ժոզե Կորեյա դե Սերան[3][4][5]:
Ի սկզբանե ակադեմիան բաղկացած էր 3 բաժնից` ճշգրիտ գիտությունների, բնական գիտությունների և գեղարվեստի։ 1851 թվականին առաջին երկու բաժինները միացան, և ակադեմիան բաղկացած էր երկու բաժնից` բնական և հումանիտար գիտությունների[6]:
Իր պատմության ընթացքում ակադեմիայի պաշտոնական տեղակայումը եղել է 6 վայրերում։ Այժմ ակադեմիան գտնվում է Լիսաբոնում` Հիսուսի վանքում` Բայրու-Ալթուի ստորի հատվածում։
1910 թվականի հեղափոխությունից հետո ակադեմիան վերանվանվեց Լիսաբոնի գիտությունների ակադեմիա[7]:
Կառուցվածք
Ակադեմիայի յուրաքանչուր մաս ունի իր ենթակառուցվածքների շարքը, որոնցում կան 30 ակադեմիկոսներ և 60 անդամ-օգնականներ, ինչպես նաև օտարերկրացի անդամներև ակադեմիայի պատվավոր անդամներ։
Բնական և ճշգրիտ գիտությունների բաժին
Բաժնի նախագահը հանդիսանում է Լիսաբոնի գիտությունների ակադեմիայի ադմինիստրատիվ խորհրդի փոխնախագահ Էդուարդո Ռոմանո դե Արանտեշ Օլիվեյրան, բաժնի փոխնախագահը Արմանդո Պոմբեյրոն է, քարտուղարը` Բրիտալդո Ռոդրիգեշը, քարտուղարի փոխարինողը` Մարիա Մանուելա Շավեշը։
Բաժինն իր մեջ ներառում է հետևյալ մասերը`
- Մաթեմատիկա
- Ֆիզիկա
- Քիմիա
- Երկրաբանություն և տիեզերագիտություն
- Կենսաբանություն
- Բժշկություն
- Ինժեներական գիտություններ
Հումանիտար գիտությունների բաժին
Լիսաբոնի գիտությունների ակադեմիայի ադմինիստրատիվ խորհրդի նախագահ Ադրիանո Մորեյրան հհանդիսանում է նաև բաժնի նախագահը, իսկ փոխնախագահը Արթուր Անելմոն է, բաժնի քարտուղարը` Անտոնիու Դիաշ Ֆարինիան, քարտուղարի փոխարինողը` Ժուստինո Մենդեշ դե Ալմեյրան։
Բաժինն իր մեջ ներառում է հետևյալ մասերը.
- Գրականություն և գրականագիտություն
- Բանասիրություն և լեզվաբանություն
- Փիլիսոփայություն, հոգեբանություն և մանկավարժություն
- Պատմություն և աշխարհագրություն
- Իրավաբանություն և քաղաքագիտություն
- Տնտեսագիտություն և ֆինանսներ
- Սոցիոլոգիա և այլ սոցիալական և հումանիտար գիտություններ
Ակադեմիայի ինստիտուտներ
Ակադեմիան ունի երկու հիմանական ինստիտուտներ
- Բարձրագույն հետազոտությունների ինստիտուտ (պորտ.՝ Instituto de Altos Estudos), տնօրեն` Ադրիանո Մորեյրա, հետազոտությոններ է կատարում բնական և հումանիտար գիտությունների բնագավառներում
- Պորտուգալերենի լեզվաբանության ինստիտուտ (պորտ.՝ Instituto de Lexicologia e Lexicografia da Língua Portuguesa), տնօրեն` Արթուր Անսելմո, աշխատանքներ է տանում պորտուգալերենի պահպանման և տարածման բնագավառում։ Ինստիտուտի կողմից կատարված աշխատանքներից է ժամանակակից պորտուգալերենի բառարանը։
Ծանոթագրություններ
- ↑ http://www.ordens.presidencia.pt/?idc=153
- ↑ Memorias da Academia Real das Sciencias de Lisboa)
- ↑ Medina 2004, էջեր. 446–447 .
- ↑ Ribeiro & 1871-1914, էջեր. 37–61
- ↑ Academia das Ciências de Lisboa, Infopédia (Em linha). Porto: Porto Editora, 2003-2014. (Consult. 2014-03-15).
- ↑ Convento de Nossa Senhora de Jesus da Ordem Terceira de São Francisco / Academia das Ciências de Lisboa
- ↑ Academia das Ciências de Lisboa no sítio do Camões: Instituto da Cooperação e da Língua
Գրականություն
- REIS, Fernando. «Academia das Ciências de Lisboa», in Ciência em Portugal: Personagens e Episódios. Lisboa, Camões, Instituto da Cooperação e da Língua.
- «Academia das Ciências de Lisboa», in Infopédia. Porto: Porto Editora, 2003-2013.
Արտաքին հղումներ
- Պաշտոնական վեբ կայք (պորտ.)
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լիսաբոնի գիտությունների ակադեմիա» հոդվածին։ |
|