«Գլիցերին»–ի խմբագրումների տարբերություն

Գլիցերին
Ընդհանուր տեղեկություններ
Դասական անվանակարգում	Պրոպանտրիոլ-1,2,3
Ավանդական անվանում	Գլիցերին
Քիմիական բանաձև	HOCH2-CH(OH)-CH2OH
Ռացիոնալ բանաձև	C3H5(OH)3
Մոլային զանգված	1,5E−25 կիլոգրամ գ/մոլ
Խտություն	1,26 ± 0,01 գ/սմ³ գ/սմ³
Ջերմային հատկություններ
Հալման ջերմաստիճան	18 °C
Կազմալուծման ջերմաստիճան	554 ± 1 ℉
Եռման ջերմաստիճան	290 °C
Այրման ջերմաստիճան	320 ± 1 ℉ և 160 °C
Գոլորշու ճնշում	0,003 ± 0,001 mm Hg
Օպտիկական հատկություններ
Բեկման ցուցիչ	1,4729
Դասակարգում
CAS համար	56-81-5
PubChem	753
EINECS համար	200-289-5
SMILES	OCC(O)CO
ЕС	200-289-5
RTECS	MA8050000
ChEBI	733
	Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

04:42, 27 Հոկտեմբերի 2014-ի տարբերակ

Գլիցերին,(1,2,3-տրիօքսիպրոպան, պրոպանտրիոլ-1,2,3), եռատոմ սպիրտների պարզ ներկայացուցիչ: Իրենից ներկայացնում է մածուցիկ, թափանցիկ հեղուկ:

Ֆիզիկական հատկություններ

Գլիցերինը անգույն, մածուցիկ, շատ հիգրոսկոպիկ հեղուկ է: Ունի քաղցր համ, այստեղից էլ ստացել է իր անվանումը(գլիկոս-քաղցր):

Քիմիական հատկություններ

Գլիցերինը ունի տիպիկ բազմատոմ սպիրտներին բնորոշ քիմիական հատկություններ: Գլիցերինի փոխազդեցությունը հալոգենաջրածինների կամ ֆոսֆորի հալոգենիդների հետ ընթանում է մոնո- և դիհալոգենացմամաբ: Գլիցերինը փոխազդում է կարբոնաթթուների և հանքային թթուների հետ: Օրինակ ազոտական թթվի հետ փոխազդելիս, գլիցերինն առաջացնում է եռնիտրատ-նիտրոգլիցերին(ստացել է Ասկանյո Սոբրերոն, 1847 թվականին), օգտագործվում է մեր ժամանակներում անծուխ վառոդ ստանալու նպատակով: Գլիցերինը դեհիդրատացնելիս այն վեր է ածվում թունավոր ակրոլեինի.

HOCH₂CH(OH)-CH₂OH $\to$ H₂C=CH-CHO + 2 H₂O

Այն օքսիդանում է մինչև գլիցերինային ալդեհիդ CH₂OHCHOHCHO, դիհիդրօքսիացետոն CH₂OHCOCH₂OH կամ գլիցերինաթթու CH₂OHCHOHCOOH: Գլիցերինի և բարձրագույն կարբոնաթթուների եթերները՝ ճարպերը հանդիսանում են շատ կարևոր միացություններ մարդու համար, կարևոր կենսաբանական դեր են խաղում նաև ֆոսֆոլիպիդները:

Ստացում

Գլիցերին առաջին անգամ ստացել է Շելեն 1779 թվականին, ճարպերի օճառացմամբ: Գլիցերինի հիմնական մասը ստանում են ճարպերի օճառացումից: Գլիցերինի ստացման սինթետիկ եղանակների հիմնական մասը հիմնված է պրոպիլենի օգտագործման վրա: 450-500 °C ջերմաստիճաններում պրոպիլենի քլորացումից ստանում են ալիլքլորիդ, HClO-ի հետ միանալիս առաջանում են քլորհիդրիններ, օրինակ՝ CH₂ClCHOHCH₂Cl, որը ալկալիով մշակելիս առաջանում է գլիցերին: Գլիցերին կարելի է ստանալ նաև օսլայի հիդրոլիզի միջոցով, առաջացած մոնոսախարիդների հիդրատացմամբ կամ շաքարների սպիրտային խմորումից:

Գլիցերինի ածանցյալներ

Գլիցերիդներ

Եռգլիցերիդները հանդիսանում են գլիցերինի ածանցյալներ: Եռգլիցերիդները հանդիսանում են կարևոր բաղադրիչ՝ կենդանի օրգանիզմներում նյութափոխանակության գործընթացներում:

Ճարպեր և յուղեր

Ճարպերը և յուղերը հիդրոֆոբ միացություններ են, ջրում անլուծելի, այնպես ինչպես գլիցերինի մոլեկուլում հիդրօքսիլ խմբերը փոխարինված են ճարպաթթուների մնացորդներով:

Կիրառություն

Գլիցերինի կիրառության ոլորտները շատ բազմազան են: Օգտագործվում է սննդային հավելանյութերում, լվացող և կոսմետիկ միջոցներում, պլաստմասսաների արտադրությունում, ներկանյութերի արտադրությունում, էլեկտրատեխնիկայում, ռադիոտեխնիկայում և այլն: Համարակալված է որպես սննդային հավելում ^[3]: Գլիցերինը օգտագործվում է նաև դինամիտի ստացման համար:

Կայքեր

Ռուսերեն և անգլերեն լեզուներով.

Физические свойства глицерина

Անգլերեն լեզվով.

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 glycerol
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 http://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0302.html
↑ E422

[_ecc663d97761463d-1] 1,0 ^1,1 glycerol

[_e59f8e0809001a6d-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 http://www.cdc.gov/niosh/npg/npgd0302.html

[3] E422

[1]

[2]

[3]

@@ Տող 113. / Տող 113. @@
 == Քիմիական հատկություններ ==
-Գլիցերինը ունի տիպիկ բազմատոմ սպիրտներին բնորոշ քիմիական հատկություններ: Գլիցերինի փոխազդեցությունը [[հալոգենաջրածիններ]]ի կամ [[ֆոսֆոր]]ի հալոգենիդների հետ ընթանում է մոնո- և դիհալոգենացմամաբ: Գլիցերինը փոխազդում է [[կարբոնաթթուներ]]ի և հանքային թթուների հետ: Օրինակ [[Ազոտական թթու|ազոտական թթ]]վի հետ փոխազդելիս, գլիցերինն առաջացնում է եռնիտրատ-[[նիտրոգլիցերին]](ստացել է Ասկանյո Սոբրերոն, 1847 թվականին), օգտագործվում է մեր ժամանակներում անծուխ [[վառոդ]] ստանալու նպատակով:
+Գլիցերինը ունի տիպիկ բազմատոմ սպիրտներին բնորոշ քիմիական հատկություններ: Գլիցերինի փոխազդեցությունը [[հալոգենաջրածիններ]]ի կամ [[ֆոսֆոր]]ի հալոգենիդների հետ ընթանում է մոնո- և դիհալոգենացմամաբ: Գլիցերինը փոխազդում է [[կարբոնաթթուներ]]ի և հանքային թթուների հետ: Օրինակ [[Ազոտական թթու|ազոտական թթ]]վի հետ փոխազդելիս, գլիցերինն առաջացնում է եռնիտրատ-[[նիտրոգլիցերին]](ստացել է Ասկանյո Սոբրերոն, 1847 թվականին), օգտագործվում է մեր ժամանակներում անծուխ [[վառոդ]] ստանալու նպատակով: Գլիցերինը դեհիդրատացնելիս այն վեր է ածվում թունավոր ակրոլեինի.
-Գլիցերինը դեհիդրատացնելիս այն վեր է ածվում թունավոր ակրոլեինի.
 * HOCH<sub>2</sub>CH(OH)-CH<sub>2</sub>OH <math>\to</math> H<sub>2</sub>C=CH-CHO + 2 H<sub>2</sub>O
-Այն օքսիդանում է մինչև գլիցերինային ալդեհիդ CH<sub>2</sub>OHCHOHCHO, [[դիհիդրօքսիացետոն]] CH<sub>2</sub>OHCOCH<sub>2</sub>OH կամ գլիցերինաթթու CH<sub>2</sub>OHCHOHCOOH:
-Գլիցերինի և բարձրագույն կարբոնաթթուների [[եթերներ]]ը՝ [[ճարպ]]երը հանդիսանում են շատ կարևոր միացություններ մարդու համար, կարևոր կենսաբանական դեր են խաղում նաև ֆոսֆոլիպիդները:
+Այն օքսիդանում է մինչև գլիցերինային ալդեհիդ CH<sub>2</sub>OHCHOHCHO, [[դիհիդրօքսիացետոն]] CH<sub>2</sub>OHCOCH<sub>2</sub>OH կամ գլիցերինաթթու CH<sub>2</sub>OHCHOHCOOH: Գլիցերինի և բարձրագույն կարբոնաթթուների [[եթերներ]]ը՝ [[ճարպ]]երը հանդիսանում են շատ կարևոր միացություններ մարդու համար, կարևոր կենսաբանական դեր են խաղում նաև ֆոսֆոլիպիդները:
-== Ստացում ==
-Գլիցերին առաջին անգամ ստացել է Շելեն [[1779]] թվականին, [[ճարպերի օճառացում|ճարպերի օճառաց]]մամբ: Գլիցերինի հիմնական մասը ստանում են ճարպերի օճառացումից: Գլիցերինի ստացման սինթետիկ եղանակների հիմնական մասը հիմնված է [[պրոպիլեն]]ի օգտագործման վրա: 450-500&nbsp;°C ջերմաստիճաններում պրոպիլենի քլորացումից ստանում են ալիլքլորիդ, HClO-ի հետ միանալիս առաջանում են քլորհիդրիններ, օրինակ՝ CH<sub>2</sub>ClCHOHCH<sub>2</sub>Cl, որը ալկալիով մշակելիս առաջանում է գլիցերին:
-Գլիցերին կարելի է ստանալ նաև օսլայի հիդրոլիզի միջոցով, առաջացած [[մոնոսախարիդ]]ների հիդրատացմամբ կամ [[շաքար]]ների սպիրտային խմորումից:
+== Ստացում ==
+Գլիցերին առաջին անգամ ստացել է Շելեն [[1779]] թվականին, [[ճարպերի օճառացում|ճարպերի օճառաց]]մամբ: Գլիցերինի հիմնական մասը ստանում են ճարպերի օճառացումից: Գլիցերինի ստացման սինթետիկ եղանակների հիմնական մասը հիմնված է [[պրոպիլեն]]ի օգտագործման վրա: 450-500&nbsp;°C ջերմաստիճաններում պրոպիլենի քլորացումից ստանում են ալիլքլորիդ, HClO-ի հետ միանալիս առաջանում են քլորհիդրիններ, օրինակ՝ CH<sub>2</sub>ClCHOHCH<sub>2</sub>Cl, որը ալկալիով մշակելիս առաջանում է գլիցերին: Գլիցերին կարելի է ստանալ նաև օսլայի հիդրոլիզի միջոցով, առաջացած [[մոնոսախարիդ]]ների հիդրատացմամբ կամ [[շաքար]]ների սպիրտային խմորումից:
 [[Պատկեր:Glycerol-3DModel.png|200px|մինի|աջից|Գլիցերինի մոլեկուլը]]
 == Գլիցերինի ածանցյալներ ==
 === Գլիցերիդներ ===
@@ Տող 132. / Տող 130. @@
 == Կիրառություն ==
-Գլիցերինի կիրառության ոլորտները շատ բազմազան են: Օգտագործվում է սննդային հավելանյութերում, լվացող և կոսմետիկ միջոցներում, [[պլաստմասսա]]ների արտադրությունում, ներկանյութերի արտադրությունում, [[էլեկտրատեխնիկա]]յում, ռադիոտեխնիկայում և այլն:
+Գլիցերինի կիրառության ոլորտները շատ բազմազան են: Օգտագործվում է սննդային հավելանյութերում, լվացող և կոսմետիկ միջոցներում, [[պլաստմասսա]]ների արտադրությունում, ներկանյութերի արտադրությունում, [[էլեկտրատեխնիկա]]յում, ռադիոտեխնիկայում և այլն: Համարակալված է որպես սննդային հավելում <ref>E422</ref>: Գլիցերինը օգտագործվում է նաև [[դինամիտ]]ի ստացման համար:
-Համարակալված է որպես սննդային հավելում <ref>E422</ref>: Գլիցերինը օգտագործվում է նաև [[դինամիտ]]ի ստացման համար:
 == Կայքեր ==
@@ Տող 151. / Տող 148. @@
 {{Սպիրտներ}}
-[[Կատեգորիա:Բազմատոմ սպիրտներ]]
+[[Կատեգորիա:Սպիրտներ]]
+[[Կատեգորիա:Սննդային հավելումներ]]
+[[Կատեգորիա:Կոսմետիկ նյութեր]]