Սամվել Սաֆարյան (ճարտարապետ)

Սամվել Սաֆարյան;
Ծնվել է	հունիսի 9 (22), 1902
Ծննդավայր	Շուշի, Ելիզավետպոլի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Մահացել է	հունվարի 9, 1969 (66 տարեկան)
Վախճանի վայր	Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Կրթություն	Երևանի պետական համալսարան
Պարգևներ	; և ՀԽՍՀ պետական մրցանակ
	Սամվել Սաֆարյան Վիքիդարանում
	Samvel Safarian Վիքիպահեստում

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սամվել Սաֆարյան (այլ կիրառումներ)

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Սաֆարյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Սամվել Առաքելի Սաֆարյան (հունիսի 9 (22), 1902^[1], Շուշի, Ելիզավետպոլի նահանգ, Ռուսական կայսրություն^[1] - հունվարի 9, 1969(1969-01-09)^[1], Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ^[1]), հայ ճարտարապետ, ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ (1940), վաստակավոր ճարտարապետ (1968), ԽՍՀՄ ճարտարապետության ակադեմիայի ակադեմիկոս (1950)։

Ճարտարապետ Լիա Սաֆարյանի հայրն է։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1928 թվականին ավարտել է Երևանի պետական համալսարանի տեխնիկական ֆակուլտետի ճարտարապետության բաժինը։

Աշխատակցել Է Ալեքսանդր Թամանյանին։ 1930 թվականից աշխատել է «Երգիպրոգոր» նախագծային ինստիտուտում, 1938-1941 թվականներին՝ Երքաղխորհրդի ճարտարապետության արվեստանոցի վարիչ, 1955-1969 թվականներին՝ Հայպետնախագիծ ինստիտուտի տիպային նախագծման արվեստանոցի ղեկավար։ 1931 թվականից՝ նաև Երևանի պոլիտեխնիկական ինստիտուտի դասախոս (պրոֆեսոր՝ 1944 թվականից)։ 1941-1949 թվականներին՝ Հայաստանի ճարտարապետների միության վարչության նախագահ։

Ստեղծագործական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սաֆարյանի նախագծերով Երևանում կառուցվել են՝

Քիմիական գործարանի բանվորական բնակելի թաղամասը (1932-1934)
Պրոֆեսորների տունը (1934)
Պուշկինի անվան դպրոցը
Գ. Ա. Հարությունյանի մենատունը
Բնակելի շենքեր՝ Մաշտոցի և Տիգրան Մեծի պողոտաներում (1934-1944),
ՀԱԱՀ և ԵՊԲՀ (1934-1955), ՄԼԻ (1947, այժմ՝ Չինաստանի դեսպանատուն), ՀՀ ԳԱԱ նախագահության (1954) և ինստիտուտների (1955-1972, համահեղինակ) շենքերը
Կառավարության 2-րդ տունը Հանրապետության հրապարակում (1947-1953, ՀԽՍՀ պետական մրցանակ՝ 1970, հետմահու)
Արզնու թիվ 2 առողջարանը (1933-1953)
ՀԽՍՀ տաղավարը Մոսկվայի համամիութենական գյուղատնտեսական ցուցահանդեսում (1939 և 1954)
Բյուրականի աստղադիտարանի համալիրը (1947-1956)
Գյումրիի դրամատիկական թատրոնը (1965-1972)
ԵՊԻ մասնաճյուղի համալիրը Վանաձորում (1968-1970)

Սաֆարյանի գործերին բնորոշ են ճարտարապետական մտահղացման, հատակագծման ռացիոնալությունն ու հստակությունը, գործառնատեխնոլոգիական, կառուցվածքային և ծավալատարածական, գեղագիտական խնդիրների սերտ համադրումը, երկաթբետոնե կմախքի և քարի կիրառման ազգային ձևերի ներդաշնակման ձգտումը, ճարտարապետական օրգանիզմի ներքին և արտաքին դրսևորումների միասնությունը։

1951-1959 թվականներին եղել է ՀԽՍՀ Գերագույն Խորհրդի պատգամավոր^[2]։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բյուրականի աստղադիտարան
Կառավարության 2-րդ տուն
Ալեքսանդր Պուշկինի անվան թիվ 8 դպրոց (Երևան)
Գյումրիի Վարդան Աճեմյանի անվան պետական դրամատիկական թատրոն

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 Сафарян Самвел Аракелович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007.

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սամվել Սաֆարյան (ճարտարապետ)» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սամվել Սաֆարյան (ճարտարապետ)» հոդվածին։

[_c0d1b22b21c86a23-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 Сафарян Самвел Аракелович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[2] Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007.

[1]

[2]