Ջովաննի Բատիստա Տիեպոլո
Ջովաննի Բատիստա Տիեպոլո իտալ.՝ Giovanni Battista Tiepolo | |
|---|---|
 | |
| Ի ծնե | Giovanni Battista Tiepolo |
| Ծնվել է | մարտի 5, 1696[1][2][3][4][5][6][7][8][9][10] |
| Ծննդավայր | Վենետիկ, Վենետիկի հանրապետություն[11] |
| Վախճանվել է | մարտի 27, 1770[1][2][3][4][5][6][7][8][9][10] (74 տարեկանում) |
| Մահվան վայր | Մադրիդ, Իսպանիա[11] |
| Քաղաքացիություն |  Վենետիկի հանրապետություն |
| Մասնագիտություն | նկարիչ և նկարիչ-փորագրող |
| Ոճ | ռոկոկկո |
| Ժանր | ֆրեսկո |
| Թեմաներ | գեղանկարչություն |
| Ուշագրավ աշխատանքներ | Ceiling fresco in the staircase of the Würzburg Residence? |
| Ներշնչվել է | Gregorio Lazzarini? և Giambattista Pittoni? |
| Հայր | Domenico Tiepolo? |
| Մայր | Orsetta Tiepolo? |
| Ամուսին | Maria Cecilia Guardi?[12] |
| Զավակներ | Ջովաննի Դոմենիկո Տիեպոլո և Lorenzo Baldissera Tiepolo? |
| Giovanni Battista Tiepolo Վիքիպահեստում | |
Ջովաննի Բատիստա Տիեպոլո (իտալ.՝ Giovanni Battista Tiepolo, 1696, մարտի 5, Վենետիկ - 1770, մարտի 27, Մադրիդ), իտալացի նկարիչ և փորագրիչ։ Վենետիկի դպրոցի 18-րդ դարի խոշորագույն ներկայացուցիչ։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Սովորել է Վենետիկում՝ Գրեգորիո Լաձարինիի մոտ, կրել Պաոլո Վերոնեզեի և Ջովաննի Բատիստա Պյացետտիի ազդեցությունը։ Աշխատել է հիմնականում Վենետիկում, ինչպես նաև Միլանում (1731-1732, 1737, 1740), Վյուրցբուրգում (1750-1753), Մադրիդում (1762-1770)։
Տիեպոլոյի վաղ շրջանի (1716-1734) գործերում դրսևորվել եննկարչին բնորոշ հարուստ երևակայությունն ու դեկորատիվ թափը (Վենետիկի Դոլֆինո պալատի նկարաշարը, 1725-ից հետո, այժմ՝ Էրմիտաժում, Սանկտ Պետերբուրգ և այլ հավաքածուներ)։ 1735-1750 թվականներին Տիեպոլոյի գործերը դարձել են լայնաշունչ և արտահայտիչ, կոլորիտը պայծառացել է և հարստացել նուրբ երանգներով (Վենետիկի Ջեզուատի, 1737-1739, և Սկալցի, 1743-1744, եկեղեցիների առաստաղապատկերները)։
1750-1760-ականներին մեծ փառքի հասած Տիեպոլոն աշխատել է նաև օտարերկրյա արքունիքների համար, ընտրվել Վենետիկի Գեղարվեստի ակադեմիայի նախագահ (1756-1758)։ Այդ շրջանում են կատարվել նրա լավագույն որմնանկարաշարերը (Վյուրցբուրգի արքեպիսկոպոսական նստավայր, 1750-1753, Վենետիկի պալացցո Լաբիա, մոտ 1750 և այլն), որոնք առանձնանում են տոնական ճոխությամբ, տարբեր գույների նուրբ երանգներով հարուստ, պայծառ կոլորիտով։ 1740-1750-ականներին են պատկանում կերպարների զգացմունքայնությամբ և վիրտուոզ տեխնիկայով հատկանշվող Տիեպոլոյի հաստոցային կարևորագույն գործերը («Ամփիտրիտեի հաղթարշավը», մոտ 1740, Դրեզդենի պատկերասրահ, «Մոգերի երկրպագությունը», 1753, Հին պինոկոտեկա, Մյունխեն)։ 1762-1766 թվականներին Մադրիդում թագավորական պալատի համար գեղանկարել է մի շարք առաստաղապատկերներ։
Տիեպոլոյի ստեղծագործությունն իր ավարտին է հասցրել 16-18-րդ դարերի իտալական մոնումենտալ-դեկորատիվ գեղանկարչության զարգացումը։ Նրա որմնանկարներն ու գեղանկարներն իրենց անհատակ տարածությամբ, անսանձ դինամիկայով և գեղանկարչական ազատությամբ, լուսաօդային էֆեկտների կատարելությամբ, գույների թեթևությամբ ու թափանցիկությամբ, ռակուրսների ու տեսանկյունների նորարարությամբ ու անսպասելիությամբ համաշխարհային մոնումենտալ-դեկորատիվ արվեստի բարձունքներից են։ Տիեպոլոն իր կոմպոզիցիաները հրաշալիորեն է կապել ինտերիերին, ստեղծելով ռեալ տարածության խորություն ու ընդարձակության պատրանք։ Հանդես է եկել նաև իբրև դիմանկարիչ, եղել հմուտ գծանկարիչ և օֆորտիստ։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 Giovanni Battista Tiepolo
- ↑ 3,0 3,1 Benezit Dictionary of Artists — 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7, 978-0-19-989991-3
- ↑ 4,0 4,1 KulturNav — 2015.
- ↑ 5,0 5,1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 6,0 6,1 SNAC — 2010.
- ↑ 7,0 7,1 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
- ↑ 8,0 8,1 Real Academia de la Historia Diccionario biográfico español — Real Academia de la Historia, 2011.
- ↑ 9,0 9,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան
- ↑ 10,0 10,1 Store norske leksikon — 1978.
- ↑ 11,0 11,1 Тьеполо Джованни Баттиста // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ http://www.wga.hu/frames-e.html?/bio/t/tiepolo/gianbatt/biograph.html
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Ольшанская Н. И., Тьеполо, М., 1957.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| ||||||||||||||||
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ 
|
