Ջեյմս Մեթյու Բարրի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ջեյմս Մեթյու Բարրի
անգլ.՝ James Matthew Barrie
Ծննդյան անունբրիտանական անգլերեն՝ James Matthew Barrie
Ծնվել էմայիսի 9, 1860(1860-05-09)[1][2][3][…]
ԾննդավայրԿիռիմյուր, Kirriemuir, Անգուս, Շոտլանդիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն[1]
Վախճանվել էհունիսի 19, 1937(1937-06-19)[1][4][5][…] (77 տարեկան)
Վախճանի վայրՄարլիբոն, Վեստմինստեր, Մեծ Լոնդոն, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն
ԳերեզմանԿիռիմյուր[4]
Մասնագիտությունգրող, վիպասան, դրամատուրգ, լրագրող, մանկագիր, լիբրետիստ և սցենարիստ
Լեզուանգլերեն
Քաղաքացիություն Միացյալ Թագավորություն[6]
ԿրթությունԷդինբուրգի համալսարան, The Glasgow Academy?, Dumfries Academy? և Forfar Academy?
Ուշագրավ աշխատանքներՓոքր սպիտակ թռչուն, Փիթրը և Վենդին, Փոքրիկ ծառայող, Սքանչելի Քրայթոն և The Old Lady Shows Her Medal?
ԱշխատավայրՍենթ Էնդրյու համալսարան
Պարգևներ
Վաստակի շքանշան
ԱմուսինՄերի Էնսել[4]
Изображение автографа
Կայքjmbarrie.co.uk
 James Barrie Վիքիպահեստում

Ջեյմս Մեթյու Բարրի (անգլ.՝ James Matthew Barrie, մայիսի 9, 1860(1860-05-09)[1][2][3][…], Կիռիմյուր, Kirriemuir, Անգուս, Շոտլանդիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն[1] - հունիսի 19, 1937(1937-06-19)[1][4][5][…], Մարլիբոն, Վեստմինստեր, Մեծ Լոնդոն, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն), շոտլանդացի արձակագիր, դրամատուրգ, լրագրող։ «Փիթր Փեն» հայտնի հեքիաթի հեղինակը։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սովորել է Դամֆրիսի ակադեմիայում, ապա՝ Էդինբուրգի համալսարանում, որն ավարտելուց հետո աշխատել է «Նոթինգեմ Ջորնըլ» թերթի խմբագրությունում։ Գրական գործունեությունը սկսել է 1885 թվականին։ 1889 թվականին հրատարակել է վիպակների շարք՝ նվիրված գյուղական կյանքին («Auld Licht Idylls») և «Երբ մարդը մենակ է» (When a Man's Single (1888) վեպը, որը ներկայացնում է լրագրողի կյանքը։ Այնուհետև գրել է մի անհաջող մելոդրամա՝ «Ավելի լավ է մեռնել» (Better Dead, 1888), սիրա-հոգեբանական վեպեր՝ «Փոքրիկ ծառայողը» (The Little Minister, 1891), «Սենտիմենտալ Թոմին» (Sentimental Tommy, 1896), վերջինի շարունակությունը՝«Թոմի և Գրիզել» (Tommy and Grizel, 1900), մոր մասին «Մարգրեթ Օգիլվի» (Margaret Ogilvy, 1896) վեպը։

Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1894 թվականին Բարրին ամուսնանում է երիտասարդ դերասանուհի Մերի Էնսելի հետ, որը խաղացել է նրա պիեսներից մեկում։ Ամուսնալուծվել են 1909 թվականին։ Նրանք երեխաներ չեն ունենում։ Սիլվիա և Արթուր Դեվիսների մահվանից հետո Բարրի դառնում է նրանց հինգ տղաների խնամակալը։ Մահացել է՝ չթողնելով անմիջական ժառանգներ։

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բարրին արժանացել է բազմաթիվ պարգևների. 1913 թվականին արժանացել է բարոնեթի տիտղոսի, 1922 թվականին «Վաստակի համար» շքանշանի։ 1919-1922 թվականներին եղել է Սենտ-Էնդրյուսի համալսարանի ռեկտոր, 1930-1937 թվականներին Էդինբուրգի համալսարանի կանցլեր։ 1928 թվականից եղել է «Գրական ընկերության» նախագահը։

Կինո[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2004 թվականին Մարկ Ֆորսթերը նկարահանել է Բարրիի կյանքի մասին «Կախարդական երկիր» ֆիլմը, որտեղ Բարրիի կերպարը մարմնավորում է Ջոնի Դեփը։ Ֆիլմը շատ կողմերով հեռու է իրականությունից։ Այստեղ Բարրին Սիլվիային հանդիպում է այն ժամանակ, երբ նա արդեն այրի է և ունի ոչ թե հինգ, այլ չորս զավակ, իսկ զավակների խնամակալությունը կիսում է մոր հետ։

Փիթր Փեն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1904 թվականին բեմադրվում է «Փիթր Փենը»։ 201 թվականին հրատարակվել է «Փիթրը և Վենդին» «Զանգակ» հրատարակչության կողմից [1]: Թարգմանությունը անգլերենից՝ Ալվարդ Ջիվանյանի, նկարազարդումները՝ Ֆրենսիս Դոնկին Բեդֆորդի, 240 էջ։ Սա Ջ. Մ. Բարրիի ամենանշանավոր երկն է։ Ո՞վ է Փիթր Փենը. Բարետես, շնորհալի պատանի՝ հնարամիտ ու խիզախ, մի թեթև…. ո՜չ, աներևակայելի պարծենկոտ։ Մի խոսքով՝ տղաներից լավագույնը։ 2014 թվականին հրատարակվել է նաև «Փիթր Փենը Քենսինգթոնի այգիներում» աշխատությունը «Զանգակ» հրատարակչության կողմից [2] Արխիվացված 2018-09-12 Wayback Machine: Թարգմանությունը անգլերենից՝ Ալվարդ Ջիվանյանի, նկարազարդումները՝ Արթուր Ռեքհեմի, 136 էջ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]