Շտեռնբերգիա շնդեղածաղկային
| Շտեռնբերգիա շնդեղածաղկային | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Գիտական դասակարգում | ||||||||
|
||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||
| Sternbergia colchiciflora Waldst. et Kit.
|
Շտեռնբերգիա շնդեղածաղկային (լատին․՝ Sternbergia colchiciflora Waldst. et Kit.), շքանարգիզազգիների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս։ Գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Սոխուկավոր բույս է, որն ունի 5-7 սմ բարձրություն, մինչև 8 մմ երկարության վզիկ, գնդաձև, ձվաձև սոխուկներ, որոնք ծածկված են դարչնագույն կամ սևավուն թեփուկներով։ Տերևներն 3-6 հատ են, ուշ զարգացող, գծային, գոտիանման և մուգ կանաչ, ունեն մինչև 10 սմ երկարություն, 3-5 մմ լայնություն։ Ծաղիկները դեղին են և ունեն 2,5-5 մմ երկարություն։ Տուփիկի տրամագիծը 8-10 մմ է[1]։
Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հայաստանում հանդիպում է Իջևանի (Գետահովիտ գյուղի շրջակայք) և Երևանի (Երևանի շրջակայք) ֆլորիստիկական շրջաններում։ Արեալն ընդգրկում է Նախակովկասը, Արևելյան Կովկասը, Կենտրոնական և Հարավային Անդրկովկասը, Հարավային Եվրոպան, Բալկանյան թերակղզին, Մոլդովան, Ղրիմը, Փոքր Ասիան, Արևմտյան Սիբիրը, Իսրայելը և Իրանը[1]։
Էկոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Աճում է ստորին և միջին լեռնային գոտիներում՝ ծովի մակերևույթից 600-1500 մ բարձրությունների վրա, չոր քարքարոտ լանջերին, օշինդրային կիսաանապատում։ Ծաղկում է սեպտեմբեր և հոկտեմբեր ամիսներին, պտղաբերում՝ ապրիլ-մայիսին[1]։
Պահպանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վտանգված տեսակ է, տարածման և բնակության շրջանների մակերեսը 500 կմ²-ից պակաս է։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված էր որպես անհետացած տեսակ։ GITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում ընդգրկված չէ։
Պահպանության գործողություններ չեն իրականացվում[1]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շտեռնբերգիա շնդեղածաղկային» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շտեռնբերգիա շնդեղածաղկային» հոդվածին։ |
| ||||||||||
