Շտեռնբերգիա շնդեղածաղկային

Թագավորություն	Բույսեր
Բաժին	Ծածկասերմեր
Ընտանիք	Շքանարգիզազգիներ
Տեսակ	Շտերնբերգիա շնդեղածաղկային

Լատիներեն անվանում

Sternbergia colchiciflora Waldst. et Kit.

Շտեռնբերգիա շնդեղածաղկային (լատին․՝ Sternbergia colchiciflora Waldst. et Kit.), շքանարգիզազգիների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս։ Գրանցված է Հայաստանի Կարմիր գրքում։

Նկարագրություն

Սոխուկավոր բույս է, որն ունի 5-7 սմ բարձրություն, մինչև 8 մմ երկարության վզիկ, գնդաձև, ձվաձև սոխուկներ, որոնք ծածկված են դարչնագույն կամ սևավուն թեփուկներով։ Տերևներն 3-6 հատ են, ուշ զարգացող, գծային, գոտիանման և մուգ կանաչ, ունեն մինչև 10 սմ երկարություն, 3-5 մմ լայնություն։ Ծաղիկները դեղին են և ունեն 2,5-5 մմ երկարություն։ Տուփիկի տրամագիծը 8-10 մմ է^[1]։

Տարածվածություն

Հայաստանում հանդիպում է Իջևանի (Գետահովիտ գյուղի շրջակայք) և Երևանի (Երևանի շրջակայք) ֆլորիստիկական շրջաններում։ Արեալն ընդգրկում է Նախակովկասը, Արևելյան Կովկասը, Կենտրոնական և Հարավային Անդրկովկասը, Հարավային Եվրոպան, Բալկանյան թերակղզին, Մոլդովան, Ղրիմը, Փոքր Ասիան, Արևմտյան Սիբիրը, Իսրայելը և Իրանը^[1]։

Էկոլոգիա

Աճում է ստորին և միջին լեռնային գոտիներում՝ ծովի մակերևույթից 600-1500 մ բարձրությունների վրա, չոր քարքարոտ լանջերին, օշինդրային կիսաանապատում։ Ծաղկում է սեպտեմբեր և հոկտեմբեր ամիսներին, պտղաբերում՝ ապրիլ-մայիսին^[1]։

Պահպանություն

Վտանգված տեսակ է, տարածման և բնակության շրջանների մակերեսը 500 կմ²-ից պակաս է։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված էր որպես անհետացած տեսակ։ GITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում ընդգրկված չէ։

Պահպանության գործողություններ չեն իրականացվում^[1]

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.

Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շտեռնբերգիա շնդեղածաղկային» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շտեռնբերգիա շնդեղածաղկային» հոդվածին։

[:0-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.

[1]