Մոնտանեա ավազային
| Մոնտանեա ավազային | |
 Մոնտանեա ավազային | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Սնկեր (Fungi) |
| Ենթատիպ | Agaricomycotina |
| Դաս | Ագարիկոմիցետներ (Agaricomycetes) |
| Ենթադաս | Agaricomycetidae |
| Կարգ | Agaricales |
| Ընտանիք | Agaricaceae |
| Ցեղ | Montagnea |
| Տեսակ | Մոնտանեա ավազային (M. arenaria) |
| Միջազգային անվանում | |
| Montagnea arenaria | |
Մոնտանեա ավազային (լատին․՝ Montagnea arenaria), Coprinaceae ընտանիքին պատկանող սունկ, որը գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հումուսային սապրոտրոֆ է։ Երիտասարդ վիճակում 3 սմ տրամագծով պտղամարմինը սպիտակավուն է, դեղնավուն կամ կլորավուն։ Թաղանթաձև պերիդիումի պատռվելուց հետո ոտիկը վեր է բարձրանում։ 1-6 սմ տրամագծով և թիթեղաձև բլթակներով գլխարկը դեղնավուն է, ճառագայթաձև ճաքճքված և թեփուկավոր։ 0,6-0,1 սմ լայնությամբ թիթեղները հասունացած վիճակում սև են, փխրուն, ալիքավոր եզրերով, ծածկված հիմենիալ շերտով։ 6-25 x 0,5-2 սմ սպիտակ, դեղնավուն ոտիկը երիտասարդ վիճակում մսալի է, իսկ հասունանալուց հետո՝ փայտացած, ծածկված մանր կամ դեղնավուն թեփուկներով, հիմքի մոտ ունի պերիդիումի մնացորդներ՝ վոլվա։ Սպորափոշին սև է, իսկ ձվաձև կամ էլիպսաձև, հարթ սպորները 10–16 x 7–11 մկմ են, սև, ծլման ծակոտիներով[1]։
Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ընդհանուր արեալը ընդգրկում է Եվրոպան, Ասիան, Հյուսիսային Ամերիկան, Հարավային Ամերիկան, Հարավային Կովկասը (Վրաստան, Հայաստան)։ Հայաստանում տարածված է Երևանի ֆլորիսիկական շրջանում («Խոսրովի անտառ» արգելոց, Վեդիի շրջակայք)[1]։
Էկոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հանդիպում է հազվադեպ, մայիս ամսին, եզակի առանձնյակներով, հողի վրա, ժայռոտ վայրերում, կիսաանապատներում, տափաստաններում, 900-1200 մ բարձրությունների վրա, չորային եղանակին[1]։
Պահպանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Խոցելի տեսակ է։ Հայաստանում պահպանվում է «Խոսրովի անտառ» արգելոցի համապատասխան էկոհամակարգերի կազմում[1]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մոնտանեա ավազային» հոդվածին։ |
| ||||||
