Jump to content

Մեգի Լաուբսեր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մեգի Լաուբսեր
Ծնվել էապրիլի 14, 1886(1886-04-14)[1][2][3]
ԾննդավայրMalmesbury, Կապի գաղութ, Բրիտանական կայսրություն
Վախճանվել էմայիսի 17, 1973(1973-05-17)[2] (87 տարեկան)
Մահվան վայրStrand, Քեյփթաուն, Արևմտյան Կապ, ՀԱՀ
Քաղաքացիություն ՀԱՀ
ԿրթությունՖելիքս Սլեյդի գեղեցիկ արվեստների դպրոց
Մասնագիտություննկարչուհի և վիմագրող
Ոճէքսպրեսիոնիզմ
Ներշնչվել էԿարլ Շմիդթ-Ռոթլուֆ
 Maggie Laubser Վիքիպահեստում

Մարիա Մագդալենա Լաուբսեր[4], հայտնի էր որպես Մեգի Լաուբսեր (ապրիլի 14, 1886(1886-04-14)[1][2][3], Malmesbury, Կապի գաղութ, Բրիտանական կայսրություն - մայիսի 17, 1973(1973-05-17)[2], Strand, Քեյփթաուն, Արևմտյան Կապ, ՀԱՀ)[5], հարավաֆրիկացի նկարիչ, փորագրող։ Իրմա Սթերնի հետ միասին համարվում են Հարավային Աֆրիկայում էքսպրեսիոնիզմի ներդրողներ[6]։ Ի սկզբանե քննադատները ծաղրանքով են վերաբերվել նրա աշխատանքներին, այնուհետև նրա ստեղծագործությունները լայն ընդունման են արժանացել, և Մեգի Լաուբսերը համարվում է հարավաֆրիկացի օրինակելի նկարիչ[7]։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարիա Մագդալենա Լաուբսերը ծնվել է Սվարթլենդի Bloublommetjieskloof ցորենի ագարակում[4][5] Գերհարդ Պետրուս Քրիստիաան Լաուբսերի և Յոհաննա Կատարինա Լաուբսերի (ծննդյան ազգանունը՝ Հոլմ) ընտանիքում։ Եղել է ընտանիքի 6 երեխաներից ավագը[8]։ Լաուբսերի պատանեկան տարիներն անցել են գյուղական անհոգ միջավայրում[9][10]։

Նատյուրմորտ «Ծաղիկները ծաղկամանում» (1909-1913), կտավ/յուղաներկ, 520 x 420 մմ, Սանլամ արվեստի հավաքածու

Նախ սովորել է Ռոքլենդի ագարակի դպրոցում[8], այունհետև՝ Սթելենբոսի Բլոեմհոֆ գիշերօթիկ դպրոցում, որտեղ էլ սովորել է նկարել[11]։ 1901 թվականին վերադարձել է ագարակ։ Քեյփթաուն կատարած այցի ժամանակ հանդիպել է ռեալիստական ռոմանտիզմի ժանրի նկարչուհի Բեատրիս Հազելին, ով Լաուբսերին ծանոթացրել է Էդվարդ Ռոուորթի հետ[8]՝ ոգևորելով նրան նկարչություն սովորել[4]։ 1903 թվականին Լաուբսերը համոզում է ծնողներին շաբաթը մեկ անգամ գնալ Քեյփթաուն երգի դասեր առնելու։ Ճամփորդական դժվարություններն ու մոր բացասական կարծիքը նրա մեցցո-սոպրանո ձայնի վերաբերյալ, հուսալքում են նրան, և նա սկսում է ինքնուրույն նկարել[11]։

1903 թվականին Լաուբսերը երկու ամիս Ռոուորթի մոտ նկարչություն է սովորում և իր կատարած աշխատանքի համար արծաթե մեդալ է ստանում[6][11]։ 1907 թվականին Լաուբսերն ընտրվում է Հարավային Աֆրիկայի նկարիչների ընկերակցության (SASA) անդամ[5], 1909 թվականին մասնակցում է Հարավային Աֆրիկայի նկարիչների ընկերակցության և Քեյփթաունի գեղարվեստի ընկերակցության տարեկան ցուցահանդեսին։ 1910 թվականին Քեյփթաունի Սթրենդ փողոցում բացում է իր անհատական ստուդիան[11]։

1912 թվականին, երբ այցելության էր մեկնել Պրետորիաում բնակվող իր զարմիկ Գերտ Կոցիին, Ուլմարանս ընտանիքին պատկանող ագարակում աշխատում է որպես տնային դաստիարակչուհի, ինչպես նաև արվեստի և ստեղծագործության դասեր է տալիս։ Սոֆի Ֆիշերի հետ Դուրբան կատարած այցի ժամանակ ընկերանում է Յան Հենդրիկ Առնոլդ Բալվեի հետ (ով 1903-1913 թվականներին Նիդերլանդների հյուպատոսն էր Դուրբանում), ով առաջարկում է արտերկրում ֆինանսավորել նրա և քրոջ ուսման ծախսերը[7][8]։

Մեգի Լաուբսերն ակտիվ գործունեություն է ծավալել 1900 թվականից մինչև մահ՝ 1973 թվական։ Դելին Մելեի[11] կազմած կատալոգում ներառված են 1784 անհատական աշխատանքներ։ Բազմաթիվ հեղինակներ նրա աշխատանքային ոճը համարում են էքպրեսիոնիստական[5][7][12], սակայն գործերում նկատելի են նաև ֆովիզմի, պաստորալ տարրեր՝ գերմանական էքսպրեսիոնիամի նախատիպը, որի ազդեցությունը Մեգին իր վրա էր կրում[12]։

Ծնողների մահից հետո 1937 թվականին Լաուբսերը հաստատվել է Քեյփթաունում, Դրի Անկերբաալում բացել ստուդիա։ 1942 թվականին տեղափոխվել է Ստրադ, որտեղ 1947 թվականին կառուցել է Altyd Lig (Միշտ պայծառ) քոթեջը[11]։ 1946 թվականի մայիսի 28-ին Ամերիկյան արվեստի և գիտության ակադեմիայի կողմից արժանացել է պատվավոր մեդալի[4][11], 1947 թվականին «Օսկար մրցանակ» թերթի նկարի համար, 1948 թվականին գրող Էլիզաբեթ Այբերսի հետ դարձել են Հարավային Աֆրիկայի արվեստի և գիտության ակադեմիայի անդամ[13], 1968 թվականին Հարավային Աֆրիկայի արվեստի և գիտության ակադեմիայի կողմից արժանացել է պատվո մեդալի[4][11]։

Մեգի Լաուբսերը մահացել է 1973 թվականի մայիսի 17-ին Altyd Lig-ում՝ անավարտ թողնելով պատկերակալի վրայի կտավը։

Հավաքածուներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մեգի Լաուբսերի աշխատանքները ներառված են հետևյալ խոշոր հավաքածուներում[4]՝

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 RKDartists (նիդերլ.)
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Berman E. Laubser, Maggie // Grove Art Online / J. Turner[Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2017. — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T049567
  3. 3,0 3,1 Delarge J. Le Delarge (ֆր.)Paris: Gründ, Jean-Pierre Delarge, 2001. — ISBN 978-2-7000-3055-6
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Berman, Esmé (2010). Art and Artists of South Africa. Cape Town: G3 Publishers. էջեր 376–379. ISBN 978-1-86812-345-2.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Van Rooyen, Johann (1974). Maggie Laubser. Cape Town: Struik.
  6. 6,0 6,1 Fransen, Hans (1982). Three Centuries of South African Art. Johannesburg: Ad. Donker (Pty) Ltd. էջեր 286–292. ISBN 0-86852-012-8.
  7. 7,0 7,1 7,2 Meintjes, Johannes (1944). Maggie Laubser. Cape Town: HAUM
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 Bokhorst, M. (1969). Maggie Laubser - Retrospective Exhibition, 3rd July - 2nd Sept., 1969 (PDF). Cape Town: South African National Gallery.
  9. Schutte, Jan. Die Wêreld van Maggie Laubser. Transcript from the University of Stellenbosch (U.S. 79/3/1) for radio talk on Afrikaans service, South African Broadcasting Corporation, 21 May 1972.
  10. Laubser, Maggie. 1956. Dit is my Kontrei. Transcript from the University of Stellenbosch (U.S. 79/4/5) for radio talk on Afrikaans service, South African Broadcasting Corporation, 21 February 1956.
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 11,6 11,7 Marais, Dalene (1994). Maggie Laubser: Her Paintings, Drawings and Graphics. Cape Town: Perskor Publishers. ISBN 0-628-03461-X.
  12. 12,0 12,1 Harmsen, Frieda (1985). Looking at South African Art. Pretoria: J.L. van Schaik. ISBN 0-627-01411-9.
  13. Die Burger, 2 September 1948, p. 12
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մեգի Լաուբսեր» հոդվածին։