Պրետորիայի արվեստի թանգարան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Պրետորիայի արվեստի թանգարան
Տեսակպատկերասրահ
Երկիր ՀԱՀ[1]
ՏեղագրությունՊրետորիա
Հիմնադրվել է1964[2]
Կայքpretoriaartmuseum.co.za
Քարտեզ
Քարտեզ

Պրետորիայի արվեստի թանգարան (անգլ.՝ The Pretoria Art Museum), պատկերասրահ Հարավային Աֆրիկայի Պրետորիա քաղաքի Արկադիա տարածքում։ Զբաղեցնում է Արկադիա զբոսայգու ամբողջ քաղաքային բլոկը։

Պրետորիայի արվեստի թանգարանը հիմնադրվել է 1930-ական թվականներին՝ տեղավորելու Պրետորիայի քաղաքային խորհրդի արվեստի հավաքածուն։ Հավաքածուն համալրվել էր 1932 թվականին, երբ Լեդի Միխայելիսն ամուսնու՝ սըր Մաքս Միխայելիսի մահից հետո մեծ թվով արվեստի գործեր էր նվիրաբերել քաղաքային խորհրդին։ Հավաքածուն ներառում էր Հոլանդական ոսկե դարաշրջանի գեղանկարչության գործեր[Նշում 1]։ Հարավաֆրիկյան ստեղծագործությունների շարքում ներառված էին Յակոբուս Հենդրիկ Պիերնեեֆի, Պիտեր Վենինգի, Ֆրանս Օերդերի, Անտոն վան Վոուվի և Իրմա Սթերնի աշխատանքները։ Հավաքածուն ի սկզբանե տեղավորվել էր քաղաքապետարանի շենքում։ Քանի որ Քեյփթաունի և Յոհաննեսբուրգի հարավաֆրիկյան թանգարաններն արդեն ունեին XVII, XVIII և XIX դարերի եվրոպական արվեստի լավագույն հավաքածուներ, ուստի որոշվեց ուշադրությունը կենտրոնացնել Հարավաֆրիկայի արվեստի ներկայացուցչական հավաքածուի վրա։ Բացի այդ արվեստագետները, ձեռք են բերվել Պիետեր Հուգո Նաուդեի, Մեգի Լաուբսերի և այլոց աշխատանքներ[3]։ Միջազգային աշխատանքների գնումն ուղղված էր Եվրոպայից և ԱՄՆ-ից ավելի մատչելի գրաֆիկական տպագրության վրա, այնուհետև ավելի մեծ ուշադրություն է դարձվում ժամանակակից հարավաֆրիկյան արվեստի և ավելի ներկայացուցչական պատմական հավաքածուի ստեղծման, ինչպես նաև ավանդական արվեստի և նոր մեդիայի վրա։ Քանդակագործ Լուկաս Սիթոլի մահից հետո 1994 թվականին նրա անավարտ աշխատանքների կեսը Հաենգիի հիմնադրամը նվիրաբերել է թանգարանին, որը փաստագրել է արվեստագետ-պատմաբան Էլզա Մայլսը[4]։ Հարավաֆրիկյան հավաքածուն այժմ ներառում է Ջերարդ Սեկոտոյի և Յուդիթ Մեյսոնի ստեղծագործությունները[5]։ 1990-ականներից սկսած Պրետորիայի արվեստի թանգարանում կազմակերպվում է New Signatures մրցույթը[6]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1954 թվականին Պրետորիայի քաղաքային խորհուրդը որոշեց, որ արվեստի հավաքածուի համար շենք է անհրաժեշտ։ Շենքի կառուցման համար նշանակվեցին Burg, Lodge և Burg և W.G. McIntosh ճարտարապետական խումբը և J. Zylstra (Pty) Ltd կառուցող ընկերությունը։ Նախգծին իրենց աջակցությունը բերեցին Յոհաննեսբուրգի արվեստի թանգարանի համադրող Անտոն Հենդրիքսը, Պրետորիայի քաղաքային քարտուղար Հենրի Պրիսը։

Շենքի անկյունաքարը դրվել է 1962 թվականի հոկտեմբերի 19-ին այն ժամանակվա վարչապետ Հենդրիկ Ֆերվուրդի և Պրետորիայի քաղաքապետ Է. Սմիթի կողմից։ Բետոնե և ապակե շինությունը կառուցվել է ավելի քան 18 ամսում։ Կառույցի արժեքը կազմել է 400000 ռանդ։ Կիրառվել են ժամանակակից Միջազգային դիզայնի և տեխնիկական նորարարությունների տարրեր։ Թանգարանը պաշտոնապես բացվել է 1964 թվականի մայիսի 20-ին Պրետորիայի նոր քաղաքապետի դոկտոր ՓիՋեյ ցան դեր Վալտի կողմից։ Պրետորիայի արվեստի նոր թանգարանի առաջին համադրողն է եղել դոկտոր Ալբերտ Ուերթը, նշանակվել է 1963 թվականի սկզբին և պաշտոնավարել է մինչև 1991 թվականին կենսաթոշակի անցնելը եղել է արվեստի թանգարանի տնօրենը։

Հավելյալ ցուցահանդեսային տարածքը ստեղծվել է 1975 թվականին, մուտքի և Արևելքի պատկերասրահի միջև բաց տարածության սեկրեցիա ստեղծելու միջոցով։ Այն կառուցվել է 1988 թվականին, ընդլայնվել է 1999 թվականին։

Նշումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. The Pretoria Art Museum appears to be the only institution that uses this phrase to describe the "Dutch Masters".

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. GeoNames — 2005.
  2. https://artfacts.net/institution/pretoria-art-museum/3718
  3. History Արխիվացված 2003-04-17 Wayback Machine
  4. «LUCAS SITHOLE VIRTUAL MUSEUM». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 13-ին. Վերցված է 2021 թ․ հուլիսի 18-ին.
  5. Art galleries in Gauteng Արխիվացված 2011-07-21 Wayback Machine
  6. «Sasol New Signatures». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 16-ին. Վերցված է 2018 թ․ սեպտեմբերի 27-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]