Հրայր Մուրադյան

Հրայր Մուրադյան
Ծնվել է	մարտի 24, 1907; Էվջիլար, Սուրմալուի գավառ, Երևանի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն
Մահացել է	մայիսի 6, 1964 (57 տարեկան); Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Գերեզման	Թոխմախի գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն և ԽՍՀՄ
Ազգություն	հայ
Մասնագիտություն	գրականագետ, դրամատուրգ և դասախոս
Հաստատություն(ներ)	ՀՀ ԳԱԱ գրականության ինստիտուտ և Եղիշե Չարենցի անվան գրականության և արվեստի թանգարան
Անդամակցություն	ԽՍՀՄ Գրողների միություն
Ալմա մատեր	ԵՊՀ հայ բանասիրության ֆակուլտետ (1933)
Գիտական աստիճան	բանասիրական գիտությունների դոկտոր (1963)
Տիրապետում է լեզուներին	հայերեն

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Մուրադյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Հրայր Բենիամինի Մուրադյան (մարտի 24, 1907(1907-03-24)^[1], Էվջիլար, Սուրմալուի գավառ, Երևանի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն^[1] - մայիսի 6, 1964(1964-05-06)^[1], Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ^[1]), հայ գրականագետ, դրամատուրգ, բանասիրական գիտությունների դոկտոր, ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1941 թվականից։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է Սուրմալուի գավառի Էվջիլար գյուղում։ Ավարտել է Կրասնոդարի յոթնամյա դպրոցը, իսկ 1928 թվականին՝ Նոր Նախիջևանի հայկական մանկավարժական տեխնիկումը։ 1928-1930 թվականներին ուսուցչություն է արել Կրասնոդարի հայկական դպրոցում։ 1933 թվականին ավարտել է Երևանի պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետը։ Սովորելուն զուգընթաց, 1931-1933 թվականներին հայոց լեզու և գրականություն է դասավանդել Երևանի ֆինանսատնտեսական տեխնիկումում և բժշկական ինստիտուտում, 1933-1934 թվականներին՝ Իջևան ավանի դպրոցում։ 1935-1942 թվականներին աշխատել է Երևանի գրական թանգարանում, 1942 թվականից ՀԽՍՀ ԳԱ Մ. Աբեղյանի անվան գրականության ինստիտուտում։ Զբաղվել է նաև դասախոսական աշխատանքով. հայ, ռուս և անտիկ շրջանի գրականություն է դասավանդել Երևանի հեռակա մանկավարժական, երկամյա ուսուցչական և թատերական ինստիտուտներում։

1943 թվականին «Խաչատուր Աբովյան» թեմայով դիսերտացիա է պաշտպանել և ստացել բանասիրական գիտությունների թեկնածուի աստիճան։ 1963 թվականին «Դերենիկ Դեմիրճյան» թեմայով դիսերտացիա է պաշտպանել և ստացել բանասիրական գիտությունների դոկտորի աստիճան։

1956 թվականին նրա «Խաչատուր Աբովյան» դրաման բեմադրվել է Երևանի Գ. Սունդուկյանի անվան թատրոնում։

1960 թվականին նկարահանվեց նրա սցենարի հիման վրա «Սայաթ-Նովա» երաժշտական-կատակերգական կինոնկարը։ Ռեժիսորն է Կիմ Արզումանյանը։

Ռուսերեն լույս է տեսել Հ.Մուրադյանի «Ժամանակակիցները Աբովյանի մասին» գիրքը (Երևան, 1940)։ Մասնակցել է Ռափայել Պատկանյանի և Խաչատուր Աբովյանի երկերի ակադեմիակամ հրատարակություններին։ Մահացել է Երևանում^[2]։

Երկերի մատենագիտություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պռոշյանի կյանքը, Երևան, Պետհրատ, 1937, 69 էջ։
Խաչատուր Աբովյան, Երևան, Երևանի մանկավարժական ինստիտուտի հրատարակչություն, 1939, 96 էջ։
Աբովյանը և Ռուսաստանը, Երևան, Երևանի մանկավարժական ինստիտուտի հրատարակչություն, 1940։
Ժամանակակիցները Խաչատուր Աբովյանի մասին, Երևան, Հայպետհրատ, 1941, 128 էջ։
Ղազարոս Աղայան (կյանքը և գործը), Երևան, Հայպետհրատ, 1941, 114 էջ։
Վարդան Մամիկոնյան, Երևան, Հայպետհրատ, 1943, 38 էջ։
Հավերժության ուղևորը (Խաչատուր Աբովյան, դրամա), Երևան, 1947, 178 էջ։
Դերենիկ Դեմիրճյան, Երևան, ՀՍՍՀ ԳԱ, 1954, 170 էջ։
Խաչատուր Աբովյան, Երևան, «Գիտելիք», 1955, 44 էջ։
Ռափայել Պատկանյան, Երևան, ՀՍՍՀ ԳԱ, 1956, 268 էջ։
Դերենիկ Դեմիրճյան, «Գիտելիք», 1957, 39 էջ։
Սայաթ-Նովա (կինովիպակ), Բեյրութ, 1960, 75 էջ։
Դերենիկ Դեմիրճյան, Երևան, ՀՍՍՀ ԳԱ, 1961, 513 էջ։
Սայաթ-Նովա, Երևան, 1963, 85 էջ։
Խաչատուր Աբովյան, Երևան, Հայպետհրատ, 1963, 183 էջ։
Գրաքննադատական ակնարկներ, Երևան, 1965, 437 էջ։

Թարգմանություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ընտիր էջեր ռուս սովետական պոեզիայի.- Երևան։ Հայպետհրատ, 1963.- 543 էջ։
Զվյագինցևա Վերա։ Ձմեռային աստղ.- Երևան։ Հայպետհրատ, 1960.- 159 էջ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 ^1,13 Հայկական սովետական հանրագիտարան, հատոր 8 (հայ.) — հատոր 8. — էջ 94—95.
↑ Հայկ խաչատրյան (1981). Գրական տեղեկատու. Երևան: «Սովետական գրող». էջ էջ 326-327.

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 8, էջ 94)։

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հրայր Մուրադյան» հոդվածին։

[_7231ac7447bb5520-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 ^1,11 ^1,12 ^1,13 Հայկական սովետական հանրագիտարան, հատոր 8 (հայ.) — հատոր 8. — էջ 94—95.

[2] Հայկ խաչատրյան (1981). Գրական տեղեկատու. Երևան: «Սովետական գրող». էջ էջ 326-327.

[1]

[2]