Հայաստանի Հանրապետությունում ԱՄՆ դեսպանների ցանկ
| Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան
| |
|---|---|
 ԱՄՆ Պետքարտուղարության պաշտոնական տարբերանշանը | |
| Նստավայր | Երևան |
| Նշանակող | Ջո Բայդեն որպես ԱՄՆ նախագահ |
| Անդրանիկ պաշտոնավար | Հարի Գիլմոր արտակարգ և լիազոր դեսպան |
| Ձևավորում | փետրվարի 3, 1993 |
Հայաստանի Հանրապետությունում Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների դեսպան, անձ, որը ներկայացնում է Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների շահերը և քաղաքականությունը Հայաստանի Հանրապետության տարածքում։ Ներկայումս ՀՀ-ում ԱՄՆ արտակարգ և լիազոր դեսպանը Քրիստինա Քվինն է։
Խորհրդային միությունից իր անկախությունը Հայաստանը հռչակել է 1990 թվականի օգոստոսի 23-ին[1]։ Մինչ այդ, 1920-1936 թվականներին ՀՀ ներկայիս տարածքը, Անդրկովկասի Խորհրդային Ֆեդերատիվ Սոցիալիստական Հանրապետության կազմում, ներառված էր ԽՍՀՄ տարածքում։ Իսկ արդեն 1936-1991 թվականներին ՀՀ ներկայիս տարածքում Խորհրդային Հայաստանն էր։ Երբ 1991 թվականի oգոստոսին Մոսկվայում կայացավ Օգոստոսյան պուտչը, սեպտեմբերի 21-ին Հայաստանում անցկացվեց անկախության հանրաքվե։ 95,4% մասնակցության պարագայում՝ ընտրական իրավունք ունեցող քաղաքացիների 94,39%-ը քվեարկեց անկախության հռչակման օգտին, իսկ 1991 թվականի սեպտեմբերի 23-ին Հայաստանի Գերագույն Խորհուրդը հաստատեց ԽՍՀՄ կազմից Հայաստանի դուրս գալը։ Այդուհանդերձ, ՀՀ անկախությունը երկրների մեծ մասը ճանաչեցին միայն 1991 թվականի դեկտեմբերի 25-ից հետո, երբ պաշտոնապես կազմալուծվեց Խորհրդային միությունը։ Հենց նույն օրը Ամերիկայի Միացյալ Նահանգները պաշտոնապես ճանաչեց Հայաստանի Հանրապետության անկախությունն ու հայտարարեց դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման մասին[2]։
Երևանում ամերիկյան դեսպանությունը բացվեց 1992 թվականի փետրվարի 3-ին, իսկ Սթիվեն Մանը նշանակվեց որպես «գործերի ժամանակավոր հավատարմատար»։
Դեսպաններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]| Պատկեր | Անվանում | Նշանակում | Հավատարմագրերի հանձնում | Առաքելության ավարտ | Նշումներ |
|---|---|---|---|---|---|
|
Հարի Գիլմոր[3] | 1993 թվականի մայիսի 12 | 1993 թվականի մայիսի 31 | Պաշտոնը լքել է 1995 թվականի հուլիսի 11-ին։ | |
|
Փիթեր Թոմսեն | 1995 թվականի հունիսի 27 | 1995 թվականի սեպտեմբերի 6 | 1998 թվականի սեպտեմբերի 6 | |
| Մայքլ Լեմոն | 1998 թվականի հունիսի 29 | 1998 թվականի սեպտեմբերի 21 | 2001 թվականի հոկտեմբերի 1 | ||
|
Ջոն Մալքոլմ Օրդուեյ | 2001 թվականի նոյեմբերի 5 | 2001 թվականի նոյեմբերի 23 | 2004 թվականի հուլիսի 31 | |
|
Ջոն Էվանս | 2004 թվականի հունիսի 30 | 2004 թվականի սեպտեմբերի 4 | վաղաժամ լքել է պաշտոնը 2006 թվականի սեպտեմբերի 10-ին[4] | Հետ է կանչվել Ջորջ Ու. Բուշի վարչակազմի կողմից՝ Հայոց ցեղասպանության վերաբերյալ իր բացահայտ գնահատականների պատճառով, որոնք չէին համընկնում ամերիկյան վարչակազմի պաշտոնական դիրքորոշման հետ[4]։ |
|
Ռուդոլֆ Փերինա[5] | 2006 թվականի սեպտեմբերի 10 | 2008 թվականի օգոստոսի 1 | գործերի ժամանակավոր հավատարմատար | |
|
Մարի Յովանովիչ[6] | 2008 թվականի օգոստոսի 4 | 2008 թվականի սեպտեմբերի 22 | 2011 թվականի հունիսի 9 | |
| Բրյուս Դոնահյու | 2011 թվականի հունիսի 9 | 2011 թվականի հոկտեմբերի 6 | գործերի ժամանակավոր հավատարմատար | ||
|
Ջոն Հեֆերն[7] | 2011 թվականի սեպտեմբերի 29 | 2011 թվականի հոկտեմբերի 17[8] | 2014 թվականի դեկտեմբերի 22 | |
.jpg)
|
Ռիչարդ Մ. Միլս Կրտսեր | 2015 թվականի հունվարի 2 | 2015 թվականի փետրվարի 15 | 2018 թվականի հոկտեմբերի 17[9] | |
|
Ռաֆիք Մանսուր | 2018 թվականի հոկտեմբերի 17 | 2019 թվականի մարտի 1 | գործերի ժամանակավոր հավատարմատար | |
|
Լին Մ․ Թրեյսի[10] | 2019 թվականի փետրվարի 19[11] | 2019 թվականի մարտի 1[12] | 2022 թվականի դեկտեմբերի 20 | |
| Չիփ Լեյթինեն | 2023 թվականի հունվարի 5 | 2023 թվականի փետրվարի 21 | գործերի ժամանակավոր հավատարմատար | ||
|
Քրիստինա Քվին | 2022 թվականի դեկտեմբերի 13 | 2023 թվականի փետրվարի 21 |
Հայաստանում նշանակվող ԱՄՆ դեսպաններն ունեն արտակարգ և լիազոր դեսպանի դիվանագիտական աստիճան։
Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Հայ-ամերիկյան հարաբերություններ
- Վաշինգտոնում Հայաստանի դեսպանություն
- Հայաստանում ԱՄՆ-ի դեսպանատուն
- Հայաստանի արտաքին քաղաքականություն
- ԱՄՆ դիվանագիտական հարաբերություններ
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ «Armenia Independence». The Government of Armenia. Վերցված է 22 October 2012-ին.
- ↑ «U.S. Department of State Office of the Historian». U. Վերցված է 22 October 2012-ին.
- ↑ Gilmore was nominated for the second time by President Clinton on April 2, 1993. An earlier nomination of August 10, 1992 was not acted upon by the Senate.
- ↑ 4,0 4,1 Emil Danielyan (May 24, 2006). «U.S. Envoy to Armenia Recalled». ArmeniaLiberty.org. Վերցված է 2007-08-03-ին.
- ↑ United States Embassy in Yerevan. «Embassy Leadership». United States Department of State: U.S. Embassy in Yerevan. Արխիվացված օրիգինալից 2007-11-03-ին. Վերցված է 2007-08-03-ին.
- ↑ «United States Embassy in Yerevan: The Ambassador». Արխիվացված օրիգինալից 2009-03-22-ին. Վերցված է 2007-08-04-ին.
- ↑ «United States Embassy in Yerevan: The Ambassador». Արխիվացված է օրիգինալից 2012-04-21-ին. Վերցված է 2011-11-20-ին.
- ↑ Ambassador Heffern Presents Copies of Credentials to Foreign Minister Nalbandian
- ↑ Mills, Richard M. (October 9, 2018). «Farewell Speech As Prepared Ambassador Richard M. Mills». am.usembassy.gov. Արխիվացված օրիգինալից December 11, 2018-ին. Վերցված է December 11, 2018-ին.
- ↑ «U.S. Ambassador to Armenia Lynne Tracy». 2021-11-07. Արխիվացված է օրիգինալից 7 November 2021-ին. Վերցված է 2021-11-07-ին.
- ↑ «U.S. Ambassador to Armenia Lynne Tracy». am.usembassy.gov. Վերցված է April 6, 2019-ին.
- ↑ «Foreign Minister of Armenia Zohrab Mnatsakanyan met with Lynne M. Tracy, newly appointed Ambassador of the United States». www.mfa.am. Վերցված է April 6, 2019-ին.