Jump to content

Կարլ-Օտտո Կոխ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Կարլ-Օտտո Կոխ
գերմ.՝ Karl Otto Koch
Դիմանկար
Ծնվել էօգոստոսի 2, 1897(1897-08-02)[1][2]
ԾննդավայրԴարմշտադտ, Գերմանական ռայխ[3]
Մահացել էապրիլի 5, 1945(1945-04-05) (47 տարեկան)
Մահվան վայրԲուխենվալդ համակենտրոնացման ճամբար, Վայմար, Թյուրինգիա, Նացիստական Գերմանիա
Քաղաքացիություն Գերմանիա
Մասնագիտությունսպա, տանջող, համակենտրոնացման ճամբարի պահակ, քաղաքական գործիչ, war criminal, Nazi և fascist
ԱմուսինԻլզե Կոխ
Զբաղեցրած պաշտոններNazi concentration camp commandant?
ԿուսակցությունՆացիոնալ-սոցիալիստական ​​գերմանական բանվորական կուսակցություն[4]
Պարգևներ և
մրցանակներ
Երկաթե խաչ 2-րդ դասի
ԱնդամությունՍՍ[4]

Կարլ-Օտտո Կոխ (գերմ.՝ Karl Otto Koch, օգոստոսի 2, 1897(1897-08-02)[1][2], Դարմշտադտ, Գերմանական ռայխ[3] - ապրիլի 5, 1945(1945-04-05), Բուխենվալդ համակենտրոնացման ճամբար, Վայմար, Թյուրինգիա, Նացիստական Գերմանիա), Նացիստական ​​Գերմանիայի Շուտցշտաֆել (ՍՍ) կազմակերպության միջին աստիճանի հրամանատար, որը Բուխենվալդի և Զաքսենհաուզենի նացիստական ​​համակենտրոնացման ճամբարների առաջին հրամանատարն էր: 1941 թվականի սեպտեմբերից մինչև 1942 թվականի օգոստոսը նա ծառայել է որպես օկուպացված Լեհաստանում գտնվող Մայդանեկ համակենտրոնացման ճամբարի առաջին հրամանատար՝ սպանված հրեաներից գողանալով հսկայական քանակությամբ թանկարժեք իրեր և գումար[5]։ Նրա կինը՝ Իլսե Կոխը, նույնպես մասնակցել է Բուխենվալդի հանցագործություններին։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կոխը ծնվել է Դարմշտադտում, Հեսսեն-Դարմշտադտի Մեծ Դքսությունում, 1897 թվականի օգոստոսի 2-ին: Նրա հայրն աշխատել է տեղի գրանցման գրասենյակում և մահացել, երբ Կառլը ութ տարեկան էր: 1912 թվականին տարրական դպրոցն ավարտելուց հետո Կոխը հաճախել է միջնակարգ դպրոց և ավարտել կոմերցիոն աշկերտությունը։

1916 թվականին նա կամավոր միացել է Կայսերական գերմանական բանակին և կռվել Արևմտյան ճակատում մինչև բրիտանացիներին գերի հանձնվելը։ Պատերազմի մնացած մասը Կոխն անցկացրել է որպես ռազմագերի և 1919 թվականին վերադարձել Գերմանիա, որպես զինվոր իրեն լավ պահել և արժանացել երկաթե խաչի երկրորդ կարգի, դիտորդի կրծքանշանի և «Վիրավորվելու համար» կրծքանշանի։ Առաջին համաշխարհային պատերազմից հետո Կոխն աշխատել է որպես առևտրային մենեջեր, լիազորված ստորագրող և ապահովագրական գործակալ և դարձել գործազուրկ 1932 թվականին (1930 թվականին նա բանտարկվել էր յուրացումների և կեղծիքների համար): 1931 թվականին նա միացել է Նացիստական ​​կուսակցությանը և Շուտցշտաֆելին (ՍՍ):[6][7]

Ծառայություն ՍՍ-ում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կոխը ծառայել է մի քանի ՍՍ-շտանդարտենում (երեսունհինգերորդ ՍՍ «Կասել» գունդ, ՍՍ «Սաքսոնիա» հատուկ ջոկատ): 1934 թվականին նա ստանձնել է Զախսենբուրգի համակենտրոնացման ճամբարի հրամանատարությունը։ Համառոտ, նա եղել է Էստերվեգեն համակենտրոնացման ճամբարի պահակային ստորաբաժանման պատասխանատու սպան, Լիխտենբուրգի համակենտրոնացման ճամբարում կանխարգելիչ պահման ճամբարի պատասխանատու սպա և Դախաու համակենտրոնացման ճամբարի ադյուտանտը: 1935 թվականի հունիսի 13-ին նա դարձավ Բեռլին-Տեմպելհոֆի Կոլումբիայի համակենտրոնացման ճամբարի հրամանատար, իսկ 1936 թվականի ապրիլին նշանակվել է Էստերվեգենի համակենտրոնացման ճամբար: Չորս ամիս անց նրան նշանակել են Զաքսենհաուզենի համակենտրոնացման ճամբարում։ Մի քանի տարվա ընթացքում (1937թ. սեպտեմբեր) նա առաջադիմել է ՍՍ-շտանդարտենֆյուրեր (գնդապետ)[6]

1937 թվականի օգոստոսի 1-ին նրան տրվեց Բուխենվալդի համակենտրոնացման նոր ճամբարի հրամանատարությունը։ Նա մնաց Բուխենվալդում մինչև 1941 թվականի սեպտեմբերը, երբ նրան տեղափոխեցին ռազմագերիների համար նախատեսված Մայդանեկ համակենտրոնացման ճամբար[7] Լեհաստանի Լյուբլինի մոտ։ Դա հիմնականում պայմանավորված էր Բուխենվալդում նրա ոչ պատշաճ վարքագծի վերաբերյալ պնդումների վրա հիմնված հետաքննության հետ, որը ներառում էր կոռուպցիա, խարդախություն, յուրացում, հարբեցողություն, սեռական հանցագործություններ և սպանություն: Կոխը ղեկավարել է Մայդանեկ ճամբարը ընդամենը մեկ տարի. նա ազատվել է իր պարտականություններից, մինչդեռ 86 խորհրդային գերիներ փախել են ճամբարից 1942թ. օգոստոսին[8]։

Մեղադրանք և մահ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կոխի գործողությունները Բուխենվալդում առաջին անգամ գրավեցին ՍՍ-օբերգրուպենֆյուրեր Յոսիասի, Վալդեկի և Պիրմոնտի արքայազնի ուշադրությունը 1941 թվականին: Բուխենվալդի մահացության ցուցակը ուսումնասիրելիս ժառանգ արքայազն Յոսիասը տեսել էր Բուխենվալդի գլխավոր հիվանդանոցի ղեկավար Վալտեր Կրեմերի անունը, որը. նա հասկացավ, որովհետև Կրեմերը հաջողությամբ բուժել էր իրեն անցյալում: Ժառանգ արքայազն Յոսիասը հետաքննեց գործը և պարզեց, որ Կոխը, որպես ճամբարի հրամանատար, հրամայել էր սպանել հիվանդանոցի սպասավոր Կրեմերին և Կառլ Պեյսին որպես «քաղբանտարկյալներ», քանի որ նրանք բուժել էին իրեն սիֆիլիսից, և նա վախենում էր, որ դա կարող է հայտնաբերվել[9]։ Յոսիասը նաև հաղորդում է ստացել, որ ինչ-որ բանտարկյալի վրա կրակել են փախուստի փորձի ժամանակ, և պարզել է, որ իրականում բանտարկյալին ասել են, որ ջուր վերցնի ճամբարից որոշ հեռավորության վրա գտնվող ջրհորից, այնուհետև կրակել են թիկունքից. նա նաև օգնել էր Կոխին բուժել սիֆիլիսից։

Այդ ժամանակ Կոխը տեղափոխվել էր Լեհաստանի Մայդանեկ համակենտրոնացման ճամբար, սակայն նրա կինը՝ Իլսեն, դեռ ապրում էր Բուխենվալդում գտնվող Կոմանդանտի տանը։ Ուոլդեքը հրամայեց ճամբարի մասշտաբային հետաքննություն անցկացնել Գեորգ Կոնրադ Մորգենին՝ SS-ի սպա, ով SS-ի դատավոր էր ՍՍ դատարանի գլխավոր գրասենյակում: Հետաքննության արդյունքում բացահայտվել են Կոխի՝ ճամբարում բանտարկյալներին սպանելու ավելի շատ հրամաններ, ինչպես նաև բանտարկյալներից գողացված ունեցվածքի յուրացում[9]։ Կոխերը օգտագործել էին նացիստական ​​հսկայական ապարատը հսկայական հարստություն ձեռք բերելու համար[9]։ Կոխերը ձերբակալվեցին 1943 թվականի օգոստոսին՝ սպասելու ՍՍ դատարանի դատավարությանը։

SS-ի դատավոր Կոնրադ Մորգենը 1944 թվականի օգոստոսի 17-ին պաշտոնապես մեղադրանք ներկայացրեց Կոխերին՝ մեղադրելով Կարլ Կոխին «առնվազն 200,000 RM-ի չափով միջոցների և ապրանքների յուրացման և թաքցնելու» և երեք բանտարկյալների «կանխամտածված սպանության» մեջ՝ իբր դրանք կանխելու համար ՍՍ քննչական հանձնաժողովին ցուցմունք տալուց։ Իլսին մեղադրանք է առաջադրվել «հափշտակված ապրանքներ սովորական ստանալու և իր օգտին առնվազն 25000 ՀՀ դրամ վերցնելու համար...»[10]։ Դատավարության արդյունքում Կոխը դատապարտվեց մահապատժի թե՛ իրեն, թե՛ ՍՍ-ին անարգելու համար[11]։ Կոխը գնդակահարվեց 1945 թվականի ապրիլի 5-ին[9] ճամբարն ազատագրելու համար ամերիկյան դաշնակից զորքերի ժամանումից մեկ շաբաթ առաջ[12]։ Սակայն, հակառակ որոշ պնդումների, Կարլի մարմինը չեն այրել ճամբարի դիակիզարաններում, քանի որ ածուխի պակաս էր եղել և դադարել էր գործել 1945 թվականի մարտի կեսերին: Փոխարենը, նրա մարմինը հեռացվեց անհայտ վայրում[13]։

Իլսե Կոխը ձերբակալությունից հետո

Կոխն առաջին անգամ ամուսնացավ Քեյթ Մյուլերի հետ 1924 թվականին և ունեցավ մեկ հոգեբուժական խանգարում ունեցող որդի՝ Մանֆրեդ անունով, սակայն, այս ամուսնությունն ավարտվեց ամուսնալուծությամբ 1931 թվականին նրա դավաճանության պատճառով[14]։ 1937 թվականի մայիսի 25-ին Կոխն ամուսնացավ Իլսե Կոխի հետ (ծնվ. Մարգարետ Իլսե Կյոլեր), որից նա ունեցավ որդի և երկու դուստր։ Ավելի ուշ Իլսեն հայտնի դարձավ որպես «Բուխենվալդի կախարդը» (Die Hexe von Buchenwald), որը սովորաբար անգլերեն թարգմանվում է որպես «Բուխենվալդի բիճը»[15]։ Թեև Իլզե Կոխը երբեք պաշտոնական աշխատանք չի ունեցել Բուխենվալդում կամ որևէ այլ համակենտրոնացման ճամբարում, շատ բանտարկյալներ պնդում էին, որ նա օգտագործել է լուռ լիազորությունները, որոնք նա ուներ որպես հրամանատարի կին՝ բռնության ենթարկելու բանտարկյալներին կամ նրանց պատիժը ձգտելու ճամբարում SS-ի կողմից[16]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 SNAC — 2010.
  2. 2,0 2,1 Find A Grave — 1996.
  3. 3,0 3,1 3,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #12444055X // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  4. 4,0 4,1 Dienstaltersliste der Schutzstaffel der NSDAP, Stand vom 1. Dezember 1936 — 1936.
  5. Chris Webb, Carmelo Lisciotto (2007). «Majdanek Concentration Camp (a.k.a. KL Lublin)». H.E.A.R.T, Holocaust Research Project.org. Վերցված է 11 August 2013-ին.
  6. 6,0 6,1 Gedenkstätte Buchenwald: Buchenwald Concentration Camp, 1937–1945: A Guide to the Permanent Historical Exhibition, Wallstein Verlag, 2004 p. 41-43
  7. 7,0 7,1 Whitlock Flint: Buchenwaldské bestie: Karl a Ilse Kochovi a lampy se stínítkem z lidské kůže, Grada Publishing, a.s., 29 September 2015 p. 326-327
  8. Rescue and Resistance: Portraits of the Holocaust, Macmillan Library Reference USA, 1 January 1999 p. 311.
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 Hackett, David A. (1995), The Buchenwald Report, Westview Press, էջ 341
  10. Jardim, Tomaz (2023). Ilse Koch on Trial: Making the 'Bitch of Buchenwald'. Cambridge, MA: Harvard University Press. էջեր 64–65. ISBN 9780674249189.
  11. «Schutzstaffel: The SS». Germania International. Վերցված է 18 May 2009-ին.
  12. Mark Jacobson: The Lampshade: A Holocaust Detective Story from Buchenwald to New Orleans, Simon and Schuster, 14 September 2010 p. 15
  13. Jardim, Tomaz (2023). Ilse Koch on Trial: Making the 'Bitch of Buchenwald'. Cambridge, MA: Harvard University Press. էջ 77. ISBN 9780674249189.
  14. Jardim, Tomaz (2023). Ilse Koch on Trial: Making the 'Bitch of Buchenwald'. Cambridge, MA: Harvard University Press. էջ 14. ISBN 9780674249189.
  15. William L. Shirer (1990). The Rise and Fall of the Third Reich (3rd ed.). New York: Simon & Schuster. էջ 885.
  16. Jardim, Tomaz (2023). Ilse Koch on Trial: Making the 'Bitch of Buchenwald'. Cambridge, MA: Harvard University Press. էջ 293. ISBN 9780674249189.
  • Benoît Cazenave, L’exemplarité du commandant SS Karl Otto Koch, Revue de la Fondation Auschwitz, Bruxelles, 2005.
Նախորդող:
ՍՍ-օբերֆյուրեր Ալեքսանդր Ռայներ
Կոլումբիա-Հաուս համակենտրոնացման ճամբարի հրամանատար
հունիսի 13,1935 -ապրիլի 1 1936
Հաջորդող:
ՍՍ-օբերֆյուրեր Հենրիխ Դյուբել
Նախորդող:
ՍՍ-օբերֆյուրեր Հանս Լորից
Էստերվեգեն համակենտրոնացման ճամբարի հրամանատար
ապրիլի 20, 1936 – օգոստոս 1936
Հաջորդող:
Զաքսենհաուզենի համակենտրոնացման ճամբար
Նախորդող:
ՍՍ-օբերստարմբանֆյուրեր Մայքլ Լիպերտ
Սաքսենհաուսեն համակենտրոնացման ճամբարի հրամանատար
հոկտեմբեր 1936 – օգոստոսի 1,1937
Հաջորդող:
ՍՍ-օբերֆյուրեր Հանս Հելվիգ
Նախորդող:
ոչ մեկը
Բուխենվալդի համակենտրոնացման ճամբարի հրամանատար
օգոստոսի 1,1937 – սեպտեմբեր 1941
Հաջորդող:
ՍՍ-շտանդարտենֆյուրեր Հերման Հիստեր
Նախորդող:
ոչ մեկը
Մայդանեկ համակենտրոնացման ճամբարի հրամանատար
սեպտեմբեր 1941 – օգոստոսի 24,1942
Հաջորդող:
ՍՍ-շտանդարտենֆյուրեր Մաքս Կոեգել